آزمایش ادرار یک آزمایش غربالگری ادرار است. پزشکان از این آزمایش برای بررسی علائم بیماری‌های شایع ، شرایط پزشکی و سایر مشکلات متابولیکی مانند عفونت ادراری ، مشکلات کبدی و دیابت استفاده می‌کنند.
در آزمایش ادرار، سلول‌ها ، قطعات سلولی یا مواد خاصی مانند کریستال‌ها، پروتئین یا گلوکز (قند) در ادرار شما تشخیص داده می‌شود. وجود این مواد می‌تواند به یک مشکل خاص و احتمالی مانند عفونت ادراری یا دیابت اشاره کند. اگر ادرار شما دارای قطعات سلولی یا عناصر دیگری است که به طور معمول در آن یافت نمی‌شود ، ممکن است پزشک معاینه دیگری انجام دهد. برخی از این مواد مانند گلوکز ممکن است قبل از دانستن وجود یک بیماری خاص در بدن شما، در ادرار شما ظاهر شود.
بیشتر نمونه‌های ادرار با استفاده از روش “گرفتن تمیز” جمع آوری می‌شود. بعضی اوقات نمونه‌ها با استفاده از کاتترهای ادراری جمع آوری می‌شوند. برای بسیاری از افراد ، نتایج آزمایش ادرار در همان روزی که نمونه می‌دهند، آماده و قابل دسترس است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی تست ادرار و یا رزرو نوبت در مطب دکتر فرشاد نامداری با شماره تلفن‌های 09107585358 و 88776801 تماس حاصل فرمایید.
آزمایش ادرار (که به آن “تست ادرار” نیز گفته می‌شود) چیست؟
آزمایش ادرار یک آزمایش ساده است که نمونه کوچکی از ادرار شما را بررسی می‌کند. این کار می‌تواند به پیدا کردن مشکلاتی که به درمان نیاز دارند از جمله عفونت یا مشکلات کلیوی کمک کند. همچنین می‌تواند در مراحل ابتدایی بیماری‌ها مانند بیماری کلیه ، دیابت یا بیماری کبد و در تشخیص بیماری‌های جدی کمک کند. آزمایش ادرار که به آن “تست ادرار” نیز گفته می‌شود می‌تواند شامل سه بخش باشد:
- بررسی بصری. رنگ و وضوح ادرار مورد بررسی قرار می‌گیرد. خون ممکن است باعث شود ادرار قرمز یا رنگ چای یا کولا به نظر برسد. عفونت ممکن است ادرار را ابری به نظر برساند. ادرار کف آلود می‌تواند نشانه مشکلات کلیوی باشد.
- بررسی میکروسکوپی. مقدار کمی از ادرار زیر میکروسکوپ بررسی خواهد شد تا مواردی را که در ادرار معمولی وجود ندارد و با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شود ، بررسی کند ، از جمله گلبول‌های قرمز ، گلبول‌های سفید (یا سلول‌های چرکی) ، باکتری‌ها (میکروب‌ها) ، یا کریستال (که از مواد شیمیایی موجود در ادرار تشکیل شده و ممکن است در نهایت بزرگ‌تر شود و به سنگ کلیه تبدیل شود).
- بررسی نواری. نوار ادرار نوعی نواری پلاستیکی نازک است که قسمت‌هایی از مواد شیمیایی روی آن قرار دارد. در بررسی نواری این نوارها را در ادرار فرو می‌کنند. نوارها اگر ماده ای در سطح بالاتر از حد طبیعی در ادرار موجود باشد رنگ خود را تغییر می‌دهند. . برخی از مواردی که یک بررسی نواری می‌تواند تشخیص دهد شامل موارد زیر است:
درجه اسیدیته (pH) اندازه گیری میزان اسید ادرار است. pH بالاتر از حد طبیعی ممکن است نشانه سنگ کلیه ، عفونت ادراری ، مشکلات کلیوی یا اختلالات دیگر باشد.
o پروتئین یک ساختمان مهم در بدن است. همه افراد پروتئین در خون خود دارند. اما فقط باید در خون شما باشد نه ادرار. کلیه‌های شما در این فرآیند نقش مهمی دارند. کلیه‌های سالم ، مواد زائد و آب اضافی را از خون شما خارج می‌کنند ، اما چیزهایی را که بدن شما نیاز دارند ، مانند پروتئین ، دوباره به خون بازمی‌گردانند. هنگامی که کلیه‌ها آسیب دیده اند، پروتئین به ادرار شما نشت می‌کند. داشتن پروتئین در ادرار نشان می‌دهد که واحدهای فیلتر کلیوی شما در اثر بیماری کلیوی آسیب می‌بینند.
o گلوکز (قند) معمولاً نشانه دیابت است.
o گلبول‌های سفید (سلول‌های چرکی) علائم عفونت هستند.
بیلی روبین یک محصول اضافی و زائد است که در اثر تجزیه گلبول‌های قرمز قدیمی و پیر به وجود می‌آید. این ماده به طور معمول توسط کبد از خون خارج می‌شود. وجود آن در ادرار ممکن است نشانه بیماری کبد باشد.
o خون می‌تواند نشانه عفونت ، مشکل کلیوی ، داروهای خاص یا حتی ورزش سنگین باشد. یافتن خون در ادرار نیاز به آزمایش بیشتر دارد. این بدان معنا نیست که شما یک مشکل پزشکی جدی دارید.
قبل از احساس علائم ، ادرار می‌تواند به تشخیص بسیاری از بیماری‌ها کمک کند. یافتن و درمان زودرس یک مشکل می‌تواند مانع از بدتر شدن بیماری‌های جدی شود.
آزمایش ادرار چه زمانی درخواست داده می‌شود؟
ممکن است شما این آزمایش را به عنوان بخشی از یک بررسی معمول انجام دهید. برای یافتن مشکلی که هنوز علائمی ایجاد نمی‌کند ممکن است شما به این آزمایش نیاز داشته باشید. یا پزشک شما ممکن است از آن برای یافتن علت علائمی که وجود دارد استفاده کند. برخی علائم و نشانه‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
درد شکم : فاکتورهای متعددی از جمله موارد گوارشی، کلیوی و مجاری ادراری می‌تواند عامل درد شکم باشد. که در برخی از موارد در صورت تشخیص علت، تست ادرار برای بیمار توصیه می‌شود.
- دردهای کلیوی می‌تواند به علت وجود سنگ کلیه و یا عفونت ادراری موجب احساس ناخوشی و درد در بیمار شود. متخصص بیماری‌های کلیوی برای تشخیص برخی از اختلالات کلیه تست ادرار را برای بیمار مناسب می‌داند.
- کمردرد :درد در قسمت پایین کمر ممکن است به علت آسیب لگن و مجاری ادرار باشد. کمردرد علائم و علل متعددی دارد. در تشخیص‌های آسیب‌های مهره از اشعه‌ی ایکس و برای تشخیص کمردرد به علت اختلالات مجاری ادرار و مثانه از تست ادرار استفاده می‌شود.
- ادرار دردناک یا مکرر : عفونت ادراری و یا کلیوی عامل اصلی سوزش و یا احساس درد در هنگام خروج ادرار از مثانه می‌باشد که در صورت وجود عفونت، در تست ادرار مشخص می‌شود.
- خون در ادرار: ادرار خونی می‌تواند به رنگ‌های قرمز، صورتی، یا دودی تیره باشد که عواملی چون عفونت‌های دستگاه ادراری،کلیوی و یا بزرگی پروستات، سنگ مجاری ادراری، سرطان و یا آسیب کلیه باعث آن می‌شود.
- عفونت ادراری : وجود میکروب در بدن منجر به عفونت ادراری و درگیر کردن کلیه‌ها می‌شود که برای پیشگیری از عوارض جدی¬تر باید تشخیص و درمان سریع انجام شود.
- مثانه بیش فعال: این عارضه اغلب با تعداد دفعات زیاد ادرار کردن در روز همراه است و این مسئله اصلا طبیعی نیست. مثانه بیش فعال اغلب به دلیل مصرف مایعات زیاد، کافئین، نارسایی کلیوی و اختلالات عصبی فرد را درگیر می‌کند.
- بی اختیاری ادرار: از دست دادن کنترل مثانه برای بیمار واقعا خجالت آور است و زندگی فرد را دچار مشکل می‌کند. بی اختیاری ادرار انواع گوناگونی دارد که برای تشخیص دقیق مراجعه به پزشک ضرروی است.
- تشخیص دیابت : میزان بالا بودن گلوکز در تست ادرار بیماری دیابت را نشان می‌دهد
در صورت بستری شدن در بیمارستان یا برنامه ریزی برای جراحی نیز آزمایش ادرار انجام می‌شود. در مورد زنان ، آزمایشات ادرار در صورتی که مشکوک به بارداری باشد یا در معاینات بارداری، انجام می‌شود.
برای انجام آزمایش نمونه چگونه جمع آوری می‌شود؟
این آزمایش با نمونه ادرار انجام می‌شود. پزشک ممکن است از شما بخواهد که اولین باری که در هنگام صبح و پس از بیدار شدن ادرار می‌کنید، نمونه را جمع آوری کنید ، زیرا ادرار در آن زمان از روز در بیشترین غلظت خود می‌باشد. یا ممکن است از شما خواسته شود تمام ادرارهایی را که در طول 12 یا 24 ساعت انجام می‌دهید جمع آوری کنید. یا ممکن است از شما خواسته شود که در مراجعه خود به آزمایشگاه نمونه ادرار را تهیه کنید.
در بعضی موارد ، پزشک ممکن است با قرار دادن یک سوند کوچک به طور مستقیم در مثانه شما نمونه را جمع آوری کند. اگر مرد هستید ، پزشک سوند را از طریق آلت تناسلی و مجرای ادرار و مثانه می‌گذارد. اگر زن هستید ، او كاتتر را از طریق مجرای ادراری داخل مثانه می‌گذارد.
آیا برای اطمینان از کیفیت نمونه آمادگی خاصی قبل از آزمایش لازم است؟
آمادگی خاصی برای انجام این آزمایش مورد نیاز نیست. اما مطمئن باشید پزشک شما در مورد تمام داروها ، گیاهان دارویی، ویتامین ها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید اطلاع دارد. این موارد شامل داروهایی است که نیازی به نسخه ندارند و داروهای غیر تجویزی که ممکن است استفاده کنید نیز می‌شود.
نتیجه این آزمایش چه چیزی را نشان می‌دهد؟
نتایج آزمایش ممکن است بسته به سن ، جنس ، سابقه پزشکی، روشی که برای آزمایش استفاده می‌شود و موارد دیگر، متفاوت باشد. نتایج آزمایش شما ممکن است به معنای وجود مشکل در شما نباشد. از پزشک خود بپرسید که نتایج آزمایش شما برای شرایط شما به چه صورتی است.
ادرار اغلب حاوی مقداری مواد شیمیایی و مواد دیگر است. ادرار معمولاً شفاف و با رنگ زرد کمرنگ است. pH باید بین 4.5 تا 8 باشد. این عدد در مقیاس چگونگی اسیدی یا قلیایی بودن آن است. ادرار به طور معمول عاری از پروتئین ، گلوکز و کتون است. بررسی در زیر میکروسکوپ معمولاً تا 5 گلبول قرمز ، 5 گلبول سفید و بدون باکتری پیدا می‌کند. نتایج متفاوت از این مقادیر ممکن است نشان دهد که شما از نظر سلامتی مشکل خاصی دارید.
چه مواردی می‌تواند بر نتایج آزمایش من تأثیر بگذارد؟
خون قاعدگی می‌تواند نمونه ادرار را آلوده کند. مکمل‌های ویتامین C ، رنگ‌های مواد غذایی در شیرینی‌ها و رنگ طبیعی موجود در چغندر می‌تواند بر رنگ ادرار شما تأثیر بگذارد.
این داروها می‌توانند نتایج آزمایش شما را تحت تأثیر قرار دهند:
- ملین‌های آنتراكینون
- ال- دوپا
- متوکاربامول
- مترونیدازول
- نیتروفورانتوئین
- فنازوپیریدین
- ریفامپین
- ریبوفلاوین
- سولفاسالازین
