پروستاتیت یا ورم پروستات یک اختلال در غده پروستات است که معمولاً با بروز التهاب همراه است. ورم پروستات اغلب باعث دردناک یا دشوار شدن دفع ادرار و همچنین بروز درد در ناحیه کشاله ران، لگن یا اندام تناسلی فرد مبتلا می‌شود.
ورم پروستات چیست؟
عفونت‌های باکتریایی باعث برخی از موارد، اما نه همه موارد ورم پروستات می‌شوند. غده پروستات به اندازه یک گردو بوده و در مردان درست زیر مثانه قرار دارد. قسمت بالایی پروستات را لوله‌ای احاطه می‌کند که ادرار را از مثانه تخلیه می‌کند. پروستات و سایر غدد جنسی مایعی را تولید می‌کنند که اسپرم را در طول انزال (منی) منتقل می‌کند.
غده پروستات چیست؟
پروستات چیست ؟ یک غده کوچک به اندازه یک توپ پینگ پنگ است که در عمق لگن، بین قاعده آلت تناسلی و راست روده قرار دارد. وجود غده پروستات در فرایند تولید مثل دارای اهمیت به سزایی است، زیرا بخشی از مایع منی (سمن) را که با اسپرم بیضه ها مخلوط می‌شود، تأمین می‌کند. مایع منی به اسپرم کمک می‌کند تا حرکت کرده و زنده بماند. همچنین مایع قلیایی تولید شده توسط غده پروستات به تغذیه اسپرم کمک می‌کند و مجرای ادرار را به عنوان انزال (منی) ترک می‌کند.
وجود غده پروستات امری ضروری در فرایند تولید مثل مردان است. مایع منی سالم زمینه مناسبی برای انتقال و بقای اسپرم و همچنین عمل لقاح است. مایع منی شامل آنزیم هایی مانند PSA و نیز دیگر مواد تولیدی به وسیله وزیکول های منی و پروستات، مانند روی، سیترات و فروکتوز (که در واقع به اسپرم انرژی می‌دهد تا سفر خود را انجام دهد) می‌باشد. مایع منی همچنین حاوی موادی است که ممکن است از دستگاه ادراری و اسپرم در برابر باکتری ها و سایر عوامل بیماری‌زا محافظت کند.
انواع ورم پروستات
به طور کلی چهار نوع ورم پروستات وجود دارد:
- ورم پروستات حاد باکتریایی، عفونت باکتریایی پروستات که معمولاً با علائم ناگهانی و شدیدی در فرد مبتلا همراه است.
- ورم پروستات باکتریایی مزمن، عفونت باکتریایی مداوم یا عود کننده که معمولاً با علائم کمتر شدیدی همراه است.
- ورم پروستات مزمن/ سندرم درد مزمن لگن، درد مداوم یا عود کننده لگن و علائم مجاری ادراری و بدون شواهدی از بروز عفونت در فرد مبتلا می‌باشد.
- ورم پروستات التهابی بدون علامت: که شامل نشانه‌هایی از التهاب پروستات بدون علامت می‌باشد.
مطالعه بیشتر : برای آشنایی با قرص پرازوسین پروستات ، کلیک کنید .
علل ابتلا به ورم پروستات
علل ابتلا به ورم پروستات بسته به نوع ورم پروستات متفاوت است و شامل موارد زیر می‌باشد:
- ورم پروستات باکتریایی حاد معمولاً توسط سویه‌های رایج باکتری ایجاد می‌شود. عفونت ممکن است از سایر قسمت‌های دستگاه ادراری یا تولیدمثلی گسترش یافته باشد.
- ورم پروستات باکتریایی مزمن معمولاً همان علت ابتلا به ورم پروستات باکتریایی حاد را دارد. این مشکل ممکن است زمانی رخ دهد که درمان عفونت حاد به اندازه کافی طولانی نبوده یا نتواند همه باکتری‌ها را از بین ببرد.
- ورم پروستات مزمن/ سندرم درد مزمن لگن: علت ابتلا به این بیماری به خوبی شناخته نشده است. تحقیقات نشان می‌دهد که عوامل متعددی ممکن است در بروز این مشکل می‌توانند نقش داشته باشند. این موارد عبارت‌اند از عفونت قبلی، اختلال در عملکرد سیستم عصبی، اختلال عملکرد سیستم ایمنی، استرس روانی یا فعالیت نامنظم هورمونی.
- ورم پروستات التهابی بدون علامت که هیچ علت شناخته شده‌ای ندارد و عموماً فقط در طول معاینه دیگر بیماری‌ها یافت می‌شود و معمولاً نیازی هم به دریافت درمان ندارد.
عوامل خطر در ابتلا به ورم پروستات
عوامل خطر در ابتلا به ورم پروستات شامل موارد زیر می‌باشند:
- جوانی یا میان‌سال
- ابتلای قبلی به ورم پروستات
- عفونت دستگاه ادراری یا تولید مثل
- ابتلا به عفونت HIV یا بیماری ایدز
- استفاده از لوله‌ای که در مجرای ادرار برای تخلیه مثانه قرار می‌گیرد (کاتتر ادراری)
- نمونه برداری تشخیصی از بافت پروستات (بیوپسی)
عوامل خطر اضافی در ابتلا به ورم پروستات / سندرم درد مزمن لگن ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- استرس روانی
- آسیب عصبی در ناحیه لگن در اثر جراحی یا ضربه.
علائم تورم پروستات
نشانه ها و علائم تورم پروستات بسته به نوع التهاب پروستات می‌تواند متفاوت باشد. علائم تورم پروستات ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- درد یا احساس سوزش هنگام دفع ادرار (دیسوریا)
- بروز مشکلاتی در دفع ادرار، مانند ادرار چکه چکه یا ادرار با تأخیر
- تکرر ادرار به خصوص در شب (شب ادراری)
- نیاز فوری به دفع ادرار
- کدر بودن رنگ ادرار
- وجود خون در ادرار
- بروز درد در ناحیه شکم، کشاله ران یا کمر
- بروز درد در ناحیه بین کیسه بیضه و راست روده (پرینه)
- بروز درد یا ناراحتی در آلت تناسلی یا بیضه
- انزال دردناک
- بروز تب، لرز، دردهای عضلانی و سایر علائم مشابه آنفولانزا (با ورم پروستات حاد باکتریایی).
مطالعه بیشتر : برای اطلاع از علت بزرگ شدن پروستات، کلیک کنید .
عوارض ورم پروستات
عوارض ورم پروستات حاد یا مزمن می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- عفونت باکتریایی خون (باکتریمی)
- التهاب لوله پیچ خورده متصل به پشت بیضه (اپیدیدیمیت)
- ایجاد حفره‌های پر از چرک در ناحیه پروستات فرد مبتلا (آبسه پروستات)
- عفونتی که به استخوان لگن فوقانی یا ستون فقرات تحتانی گسترش می‌یابد
عوارض ورم پروستات مزمن/ سندرم درد مزمن لگن ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اضطراب یا افسردگی
- اختلال عملکرد جنسی، مانند ناتوانی در ایجاد و حفظ نعوظ (اختلال نعوظ)
- تغییرات در اسپرم و مایع منی که ممکن است باعث ناباروری شود.
هیچ شواهد مستقیمی مبنی بر اینکه ورم پروستات می‌تواند منجر به سرطان پروستات شود وجود ندارد. محققان در حال بررسی این موضوع هستند که آیا التهاب مزمن پروستات یک عامل خطر در ابتلا به سرطان پروستات است یا خیر.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
شرایط متعددی می‌توانند در بروز علائم پروستات و نشانه‌های مرتبط با ورم پروستات نقش داشته باشند. از این رو مهم است که ورم پروستات در اسرع وقت تشخیص و درمان ورم پروستات به صورت دقیق انجام شود. در صورت داشتن هر یک از موارد زیر فوراً به پزشک مراجعه نمایید:
- ناتوانی در دفع ادرار
- دفع دردناک یا دشوار همراه با تب ادرار
- وجود خون در ادرار شما
- بروز ناراحتی یا درد شدید در ناحیه لگن یا اندام تناسلی
تفاوت التهاب پروستات با سرطان پروستات
ورم پروستات و سرطان پروستات دو اختلال و مفهوم جدای از هم هستند. ورم پروستات همان‌طور که از نامش پیداست به تورم و التهاب پروستات اشاره دارد که به خاطر علل مختلفی می‌تواند ایجاد شود و در خیلی موارد با گرفتن درمان ورم پروستات قابل کنترل است .
ولی سرطان پروستات به رشد بی وقفه و پایان ناپذیر سلول ها در ناحیه پروستات گفته می‌شود که می‌تواند به قسمت های مختلف بدن انتشار یابد (متاستاز). از این رو تورم پروستات می‌تواند یکی از نشانه‌های ابتلا به سرطان پروستات باشد (البته گاها بعضی موارد سرطان پروستات این علامت را ندارند).
تشخیص ورم پروستات
علائم مرتبط با ورم پروستات می‌تواند به دلیل ابتلا به تعدادی از بیماری‌ها ایجاد شود. از این رو ممکن است برای ارزیابی بیشتر به از طرف مراکز بهداشتی – درمانی یک متخصص اختلالات ادراری و دستگاه تناسلی (اورولوژیست) ارجاع داده شوید.
در ارزیابی پزشک معالج شما معاینه فیزیکی انجام می‌دهد، علائم و سابقه پزشکی شما را بررسی می‌کند و آزمایش‌هایی را برای تعیین علت و رد دیگر بیماری‌ها درخواست می‌کند.
-
آزمایش های کاربردی در تشخیص عفونت های باکتریایی
آزمایش‌های تشخیصی برای ارزیابی عفونت احتمالاً شامل موارد زیر است:
- معاینه رکتال دیجیتال: در این روش، پزشک معالج انگشت روغن‌کاری شده و دستکش‌دار خود را وارد رکتوم فرد مشکوک به بیماری می‌کند تا ابتلا به التهاب پروستات را تشخیص دهد.
- آزمایش ادرار: برای بررسی وجود و نوع عفونت باکتریایی باید یک نمونه ادرار و ارزیابی شود.
- آزمایش خون: نمونه‌های خون ممکن است برای ارزیابی ابتلای فرد به علائم عفونت و دیگر مشکلات پروستات آزمایش شوند.
- آزمایش نمونه پروستات: در برخی موارد، ممکن است از فرد مشکوک به بیماری خواسته شود تا به آرامی پروستات را در طول معاینه رکتوم ماساژ دهد تا مایع پروستات در مجرای ادرارش آزاد شه و مورد ارزیابی آزمایشگاهی قرار گیرد.
-
تست های دیگر در تشخیص ورم پروستات
اگر آزمایش‌های اولیه هیچ نشانه‌ای از ابتلای فرد به عفونت نشان نداد، ممکن است آزمایش‌های دیگری از جمله موارد زیر به کار گرفته شوند:
- تست‌های یورودینامیک: برای اندازه‌گیری میزان نگهداری و رهاسازی ادرار توسط مثانه و مجرای ادرار، می‌توان از این آزمایش‌ها استفاده کرد. این آزمایش‌ها می‌توانند به شناسایی مشکلات مربوط به ادرار و شناسایی منشأ مشکلات کمک کنند.
- تصویربرداری: ممکن است از آزمایش‌های تصویربرداری برای شناسایی بی‌نظمی‌های پروستات، رشد غیرطبیعی یا سایر مشکلات در ناحیه لگن که ممکن است منجر به درد شوند، استفاده شود.
مطالعه بیشتر : برای آشنایی با جراحی پروستات با لیزر کلیک کنید .
درمان ورم پروستات
درمان ورم پروستات به نوع خاص تشخیص داده شده و علائم ورم پروستات شما بستگی دارد.
-
درمان عفونت
اگر ورم پروستات باکتریایی حاد یا مزمن دارید، برای درمان ورم پروستات حاد آنتی بیوتیک مصرف خواهید کرد. درمان ورم پروستات حاد ممکن است نیاز به آنتی بیوتیک داخل وریدی (IV) در بیمارستان برای مدت کوتاهی داشته باشد.
کل دوره درمان مبتنی بر آنتی بیوتیکی معمولاً 4 تا 6 هفته است و البته در برخی موارد بیشتر طول می‌کشد. مصرف تمام داروهای تجویز شده برای از بین بردن عفونت و کاهش خطر ابتلا به ورم پروستات باکتریایی مزمن مهم است.
-
درمان علائم ادراری
داروهایی که آلفا بلوکر نامیده می‌شوند، به شل شدن گردن مثانه و فیبرهای عضلانی که در آن پروستات به مثانه می‌پیوندد کمک می‌کنند. این درمان ممکن است علائم ادراری مانند ادرار دردناک یا مشکل را کاهش دهد.
در حالی که این نوع درمان معمولاً برای مردان مبتلا به ورم پروستات مزمن / سندرم درد مزمن لگن تجویز می‌شود، ممکن است در تسکین علائم ادراری عفونت‌های باکتریایی نیز به کار گرفته شود.
-
درمان درد
برای این امر پزشک معالج شما ممکن است داروهای ضد درد تجویز کند یا داروهای بدون نسخه‌ای مانند استامینوفن (تیلنول و…) یا ایبوپروفن (ادویل، موترین IB و…) را تجویز کند.
-
مدیریت علائم روانی
پزشک معالج شما ممکن است روان درمانی را با ارجاع یک متخصص مراقبت از سلامت روان توصیه کند تا به شما در مدیریت استرس، افسردگی یا اضطرابی که ممکن است با بروز درد مزمن در آن در ارتباط باشد، کمک کند.
درمان های خانگی مبتنی بر شیوه زندگی
درمان‌های زیر ممکن است برخی از علائم ورم پروستات را کاهش دهند:
- در یک حمام گرم (حمام سیتز) آب‌تنی کنید یا از یک پد گرم کننده استفاده کنید.
- مصرف الکل و نوشیدنی‌های، کافئین و غذاهای تند یا اسیدی که می‌تواند مثانه شما را تحریک کند را محدود کنید یا از آن اجتناب کنید،
- نوشیدن مقدار زیادی آب: این روش درمانی باعث می‌شود که شما بیشتر ادرار کنید و به تخلیه باکتری‌ها از مثانه کمک می‌کند.
سؤالات متداول
1) ورم پروستات چیست؟
پروستاتیت یا ورم پروستات یک اختلال در غده پروستات است که معمولاً با بروز التهاب همراه است. ورم پروستات اغلب باعث دردناک یا دشوار شدن دفع ادرار و همچنین بروز درد در ناحیه کشاله ران، لگن یا اندام تناسلی فرد مبتلا می‌شود.
2) علائم تورم پروستات شامل چه مواردی می‌باشد؟
نشانه ها و علائم تورم پروستات بسته به نوع التهاب پروستات می‌تواند متفاوت باشد و شامل درد یا احساس سوزش هنگام دفع ادرار (دیسوریا)، بروز مشکلاتی در دفع ادرار، مانند ادرار چکه چکه یا ادرار با تأخیر، تکرر ادرار به خصوص در شب (شب ادراری)، نیاز فوری به دفع ادرار است .
همچنین کدر بودن رنگ ادرار، وجود خون در ادرار، بروز درد در ناحیه شکم، کشاله ران یا کمر، بروز درد در ناحیه بین کیسه بیضه و راست روده (پرینه)، بروز درد یا ناراحتی در آلت تناسلی یا بیضه، انزال دردناک و بروز تب، لرز، دردهای عضلانی و سایر علائم مشابه آنفولانزا (با ورم پروستات حاد باکتریایی) باشد.
3) درمان ورم پروستات شامل چه مواردی است؟
درمان عفونت، درمان درد، مدیریت علائم روانی ایجاد شده و درمان علائم ادراری ،برای انجام درمان ورم پروستات می‌توان از تجارب درمانی بیماران قبلی بهره گرفت. همچنین در این زمینه می‌توان از تجارب جناب آقای دکتر فرشاد نامداری جراح و فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری مردان با سابقه بیش از 15 سال جراحی موفق در این زمینه کمک گرفت.
دکتر فـرشاد نامداری، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی و حائز رتبه دوم بورد کشوری تخصصی اورولوژی می‌باشد. ایشان دانش‌آموخته و دستیار ممتاز دانشکده علوم پزشکی تهران می‌باشند. با بهره‌گیری از دانش و تجربه ایشان می‌توان به‌خوبی از درمان ورم پروستات اطمینان حاصل کرد.
منبع مقاله:
