انواع بیماری ها و مشکلات آلت تناسلی: تشخیص و درمان توسط اورولوژیست

بسیاری از مردان به دلایل مختلفی از جمله عوامل ژنتیکی و فیزیولوژیکی دچار اختلالات آلت تناسلی می­شوند. رایج­ترین مشکلات و بیماری­های دستگاه آلت تناسلی مردان شامل زگیل تناسلی، بیماری پیرونی(کجی الت)، بالانیت، آلت پنهان، آلت نعوظ نکرده و سرطان آلت می باشد. علل، علائم و درمان را این عارضه­ها را در ادامه مطلب بخوانید. این اختلالات می تواند در باروری و عملکرد جنسی مرد ان تأثیر بگذارند. اما خوشبختانه با پیشرفت علم پزشکی و گسترش دانش متخصین اورولوژی در این زمینه­‌ها انواع مختلفی از درمان‌ها برای این اختلالات در دسترس است.

 

انواع بیماری‌­ها و مشکلات آلت تناسلی 

---

مشکلاتی وجود دارند که می‌توانند آلت تناسلی مردان را تحت تاثیر قرار دهند. این مقاله درباره مشکلاتی که  ممکن است پیش بیاید و نوع علائمی که باید مراقب آنها باشید به شما اطلاعاتی می‌دهد.

 

خارش آلت تناسلی مردانه

خارش اغلب به دلیل عفونت قارچی مانند برفک است. این عفونت قارچی کاندیدیازیس نیز نامیده می‌شود که می‌تواند نشانه‌ای از بیماری دیابت باشد.

گاهی اوقات خارش می‌تواند نشانه بیماری به نام بالانیتیس باشد. این اصطلاح برای توصیف التهاب در انتهای آلت تناسلی استفاده می‌شود. در این وضعیت ممکن است نوک آلت تناسلی قرمز یا دردناک باشد. این بیماری می‌تواند به دلیل بهداشت ضعیف و عفونت‌هایی که در طول فعالیت جنسی منتقل می‌شوند، مانند تبخال دستگاه تناسلی، زگیل تناسلی و شپش‌ها باشد. ممکن است این بیماری ناشی از عفونت‌هایی که مربوط به فعالیت جنسی هستند نیز نباشد مانند برفک.

عفونت‌هایی که می‌توانند شافت آلت تناسلی را تحت تاثیر قرار دهند شامل برفک، آلرژی‌ها یا التهاب‌ها یا بخشی از مشکلات پوستی عمومی مانند پسوریازیس پوست هستند.

گاهی اوقات ممکن است عفونت ناشی از علائم پایین‌تر دستگاه ادراری در مردان باشد.

یک پزشک اغلب می‌تواند تنها با بررسی ظاهر آلت تناسلی، بیماری را تشخیص دهد. اما گاهی اوقات انجام برخی آزمایش‌ها نیز لازم است و درمان به علت عفونت بستگی دارد.

بیماری پیرونی: کجی آلت تناسلی 

در این وضعیت، در امتداد شافت آلت تناسلی، نواحی ضخیم شده‌ای از بافت زخم (پلاک‌های فیبری) به وجود می‌آید. در نتیجه آلت تناسلی مردانه خم شده یا تغییر شکل پیدا می‌کند. علت دقیق آن شناخته شده نیست اما چندین نظریه در این باره وجود دارد. در این وضعیت، نعوظ می‌تواند برای مردان بسیار دردناک باشد و مرد در هنگام رابطه جنسی یا دخول مشکل داشته باشد. در بیشتر موارد انجام آزمایش لازم نیست اما گاهی اوقات اگر مشکلات گردش خونی وجود داشته باشد که آلت تناسلی را تحت تاثیر قرار داده است، انجام اسکن پیشنهاد می‌شود درمان معمولاً شامل مصرف داروهای خوراکی یا داروهایی که مستقیماً به آلت تناسلی یا نواحی دچار بافت زخم تزریق می‌شوند است. گزینه‌های درمانی دیگری نیز در دسترس می‌باشند اما در بیشتر موارد مشکل به همان شکل قبلی باقی می‌ماند یا حتی بدتر می‌شود اما گاهی ممکن است با گذشت زمان بهبود پیدا کند.

بیماری هیپوسپادیاس

این بیماری نوعی ناهنجاری مجرای ادراری و آلت تناسلی است که برخی نوزادان با داشتن آن به دنیا می‌آیند. این وضعیت می‌تواند در جریان ادرار مشکل ایجاد کند و در ادامه زندگی باعث بروز مشکلات نعوظ شود. این وضعیت انواع مختلفی دارد، در موارد خفیف ممکن است مجرای ادرار پایین‌تر از موقعیت طبیعی خود باز شود. در اشکال شدیدتر آن ممکن است مجرای ادرار درست زیر پایه آلت تناسلی و در ناحیه اسکروتوم باز شود. ممکن است سایر ناهنجاری‌های پوست ختنه‌گاه یا پوست زیرین آلت تناسلی نیز رخ دهد. معمولاً انجام آزمایش لازم نیست مگر آنکه درباره اینکه ناهنجاری‌های آلت تناسلی مردانه بخشی از یک اختلال گسترده‌تر (مانند سندروم اینترسکس) باشند، تردید وجود داشته باشد. ممکن است در موارد خفیف‌تر به درمان نیازی نباشد اما بسیاری از بیماران برای درمان به نوعی جراحی اصلاحی نیاز دارند. نیاز به جراحی اصلاحی به ویژه در صورت بروز مشکل در جریان ادرار یا مشکلات نعوظ وجود دارد.

ترشح از آلت تناسلی

ترشح از آلت تناسلی معمولا به دلیل التهاب لوله بین مثانه و انتهای آلت تناسلی (مجرای ادرار) ایجاد میشود. اصطلاح پزشکی مخصوص این وضعیت، اورتریت است. در این وضعیت ممکن است متوجه احساس سوزش، درد یا دشواری در دفع ادرار شوید اما  این علائم همیشه اتفاق نمی‌افتند. برخی از مردان مبتلا به این وضعیت هیچ علائمی ندارند.

معمولاً علت این مشکل یک عفونت مقاربتی است. دلایل شایع آن سوزاک و ارتریت غیرگنوکوکی (NGU) می‌باشد. این بیماری در مردان جوان‌تر به ویژه در مردانی که با مردان دیگر رابطه جنسی دارند، شایع است.

همانطور که از نام این بیماری پیداست، عفونت‌های دیگر غیر از سوزاک می‌توانند عامل NGU باشند. کلامیدیا که نوعی میکروب (باکتری) است، یکی از دلایل شایع آن است. التهاب مجرای ادرار و تحریک آن مانند قرار دادن لوله (سوند) در مجرای ادرار برای تخلیه مثانه، استفاده از صابون یا اسپرم کش‌ها نیز می‌توانند عامل آن باشند. همیشه نمی‌توان علت مشکل را شناسایی کرد.

اگر علت ترشح عفونت باشد، احتمال آن وجود دارد که بدون درمان از بین برود. اما این امر می‌تواند ماه‌ها به طول بیانجامد. و حتی اگر هم علائم از بین رفته باشند، ممکن است همچنان دچار عفونت باشید.

اگر دچار ترشح از آلت تناسلی هستید، برای بررسی وضعیت خود به متخصص اورولوژی مراجعه کنید. تا زمانی که تحت آزمایش قرار نگرفته‌اید و ثابت نشده است که عفونت با درمان از بین رفته است، با شریک جنسی خود رابطه برقرار نکنید.

وجود غده و زگیل روی آلت تناسلی 

به اینقدر تبخال یا زگیل تناسلی . نیز گفته می‌شود. این توده‌ها مانند حباب‌های ریز روی پوست خارجی آلت تناسلی دیده می‌شوند. همچنین ممکن است گاهی اوقات در اطراف مقعد نیز ایجاد شوند. زگیل تناسلی در اثر عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود و با تماس پوست انسان با پوست منتقل می‌شود. انتقال آن اغلب از طریق تماس جنسی اتفاق می‌افتد اما ممکن است در شرایط دیگری نیز رخ دهد (مثلاً انتقال زگیل تناسلی از مادر به نوزاد در هنگام زایمان). زگیل تناسلی معمولا هیچ علائمی ایجاد نمی‌کند اما افراد به دلیل ظاهر آن به دنبال درمان هستند. برای بررسی سایر عفونت‌ها بهتر است به یک متخصص اورولوژی مراجعه کنید.

زگیل‌ها را می‌توان به حال خود رها کرد یا با روش‌های مختلف از جمله درمان شیمیایی، انجماد، سوزاندن، لیزر یا جراحی آنها را از بین برد. در هر یک مورد از چهار مورد، زگیل تناسلی پس از درمان به دلیل فعال شدن مجدد عفونت باز می‌گردد.

استفاده از کاندوم‌های زنانه و مردانه در هنگام مقاربت جنسی به کاهش خطر ابتلا به زگیل تناسلی کمک می‌کند. اما به دلیل تماس با پوست بدون پوشش، احتمال انتقال آن را به طور کامل از بین نمی‌برد. ویروس می‌تواند به اسباب بازی‌ها و وسایل جنسی منتقل شود؛ پس نباید به طور مشترک از آنها استفاده کرد. در حال حاضر واکسن مقابله با عفونت HPV برای دختران نوجوان وجود دارد و درباره ارائه آن برای پسران و برخی از مردان بحث وجود دارد.

اختلال عملکرد نعوظ (ED)

 به این وضعیت ناتوانی جنسی گفته می‌شود. در این شرایط شما قادر به حفظ نعوظ طولانی مدت برای انجام مقاربت جنسی نیستید یا قادر به ایجاد نعوظ نمی‌باشید. این اتفاق معمولاً در نتیجه استرس و خستگی به صورت موقتی برای بسیاری از مردان رخ می‌دهد اما ممکن است به یک مشکل پیچیده ثابت نیز تبدیل شود. احتمال اختلال نعوظ طولانی مدت با بالا رفتن سن شما بیشتر می‌شود.

 ممکن است این وضعیت دلایل زیادی داشته باشد: از جمله مشکلات گردش خون در آلت تناسلی، بیماری یا آسیب دیدگی اعصاب تامین کننده حسی، دیابت یا  کاهش هورمون‌های مردانه (تستوسترون).  دلایل دیگر می‌توانند شامل مصرف الکل، مصرف مواد مخدر، دوچرخه سواری، نشت خون از عروق آلت تناسلی و دلایل روانشناختی باشند.

یکی از علل اختلال عملکرد نعوظ  (مانند بسیاری از مشکلات دیگر)، مشکلات گردش خون است. لازم است برای اطمینان از اینکه سیستم گردش خون شما از جمله قلب، مشکلات جدی‌تری ندارد، بررسی‌های لازم را انجام دهید. این بررسی‌ها ممکن است شامل آزمایش خون برای رد احتمال وجود کلسترول بالا و دیابت، بررسی فشار خون و عملکرد قلب (الکتروکاردیوگرام یا ECG) باشند. همچنین سبک زندگی شما ( مانند ورزش کردن، وزن بدن، مصرف سیگار و مصرف الکل) مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

 گزینه‌های درمانی شامل از بین بردن هر یک از عوامل تشدید کننده مشکل ( مانند استرس) می‌شود. داروها به شکل کرم یا قرص‌های خوراکی و تزریق‌ها یا شیاف مخصوص مجرای ادرار، تجویز می‌شوند. سایر گزینه‌های درمانی شامل دستگاه وکیوم یا یک میله (پروتز) است که درون آلت تناسلی وارد می‌شود.

 سرطان آلت تناسلی مردانه

این بیماری که سرطان پنیس.  نیز نامیده می‌شود، بسیار نادر است ( در هر ۱۰۰ هزار نفر مرد یک نفر به این بیماری مبتلا می‌شود). در این وضعیت یک تومور سرطانی ( بدخیم) از یک سلول غیر طبیعی رشد می‌کند. مشخص نیست که علت اصلی این اتفاق چیست اما ثابت شده است که برخی از عوامل، خطر ابتلا به آن را افزایش می‌دهند. این عوامل شامل سن (این سرطان در سنین بالای ۵۰ سال بیشتر دیده می‌شود)، آلوده شدن به ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) و برخی از بیماری‌های نادر پوستی (به عنوان مثال اریترو پلازی کویرات و بیماری بالانیت زروتیکا اوبلیترانس) می‌باشند .

بهداشت نامناسب در افراد بزرگسال و داشتن فیموز می‌تواند خطر ابتلا به آن را افزایش دهد. به نظر می‌رسد ختنه کردن در کودکی اثر محافظتی داشته باشد. اولین نشانه سرطان آلت تناسلی، تغییر در رنگ پوست یا در قسمت سر آلت تناسلی ( ناحیه گلان) یا قسمت زیرین پوست سر آلت تناسلی در صورت ختنه نشدن است. این علائم هرگز در شافت آلت تناسلی دیده نمی‌شوند و در نهایت ممکن است تمام کلاهک آلت تناسلی و یا پوست ختنه گاه درگیر شود.

احتمالاً لازم است برای تایید اندازه و میزان گسترش سرطان، برای تجزیه و تحلیل ( آزمایش بیوپسی) مقداری از بافت به عنوان نمونه برداشته شود و برخی از اسکن‌ها انجام شوند.

گزینه‌های درمانی شامل عمل جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی می‌باشند.

آلت پنهان یا دفن شده

آلت تناسلی دفن شده وضعیتی است که می‌تواند پسران و مردان بزرگسال را تحت تأثیر قرار دهد. در این وضعیت آلت تناسلی اندازه طبیعی دارد اما زیر پوست شکم، ران یا اسکروتوم (کیسه‌های زیر آلت تناسلی که بیضه‌ها را در خود نگه می‌دارد) پنهان شده است. آلت دفن شده چندین دلیل دارد. آلت تناسلی دفن شده یا پنهان می‌تواند از بدو تولد وجود داشته باشد یا ممکن است بعدها در ادامه زندگی ایجاد شود. این وضعیت اغلب در نوزادان و کودکان نوپا بیشتر از پسرها و مردان بزرگتر وجود دارد.

برخی از دلایل شایع آن عبارتند از:

• ناهنجاری‌هایی که از بدو تولد وجود دارند: ساختارهایی که آلت تناسلی را به ساختار زیرشکم متصل می‌کنند، ممکن است از حد معمول ضعیف‌تر باشند.
• چاقی بیمارگونه: چربی اضافه در اطراف شکم و ناحیه تناسلی می‌تواند باعث پنهان شدن آلت تناسلی شود.
• لنفودما: ممکن است تورم در اطراف ناحیه اسکروتوم به دلیل جمع شدن مایعات لنفاوی باعث شود آلت تناسلی در بافت دفن شود.

 درمان به علت اصلی آن بستگی دارد، در نوزادان و کودکان گاهی اوقات این وضعیت به خودی خود از بین می‌رود. اگر آلت تناسلی دفن شده در مردان بالغ ایجاد شود یا به خودی خود در کودکان برطرف نشود، ممکن است به عمل جراحی احتیاج داشته باشد. هر وضعیت متفاوت است، بنابراین هیچ گونه تکنیک جراحی وجود ندارد که برای تمام موارد کاربرد داشته باشد.

در چه صورت باید به اورولوژیست مراجعه کرد

---

سلامت آلت تناسلی مردان بسیار مهم است. اختلالات آلت تناسلی می‌توانند باعث درد شوند و بر عملکرد جنسی شما تاثیر بگذارند. اگر با آلت تناسلی خود مشکلی پیدا کرده‌اید باید به متخصص ارولوژی  مراجعه کنید تا بتوانید مشکل خود را بررسی کنید. آلت تناسلی مردانه باید در صورت وجود مشکل و نشانه‌ها و علائم مربوط به مشکل، تحت بررسی قرار بگیرد. این موارد عبارتند از:

• مشکل در نعوظ یا حفظ نعوظ
• ترشحات زرد رنگ یا سبز رنگ از سر آلت تناسلی
• درد در هنگام ادرار کردن
• خونریزی در هنگام ادرار کردن
• خارش درد و بو دادن آلت تناسلی
• وجود بثورات دردناک و ایجاد کننده خارش روی آلت تناسلی
• درد در هنگام نعوظ
• تورم نوک آلت تناسلی
• درد در هنگام رابطه جنسی

برخی از مشکلات ممکن است در اثر انتقال عفونت‌های مقاربتی (STIها) ایجاد شده باشند. بسیاری از افراد مبتلا به STIها هیچ گونه علائمی ندارند. بنابراین حتی اگر احساس بدی ندارید و احساس می‌کنید خوب هستید، انجام آزمایش ضرری ندارد.