نارسایی کلیه یکی از بیماریهای مزمن کلیوی است که عملکرد یک یا هر دو کلیه را تحت تاثیر قرار میدهد. در صورت عدم درمان این مشکل میتواند تهدید کننده جان فرد باشد. دلایل مختلفی برای نارسایی کلیه وجود دارد که از جمله مهمترین آنها میتوان به دیابت، فشار خون بالا آسیبهای حاد کلیوی اشاره کرد.
به طور معمول افرادی که دچار نارسایی کلیه هستند ممکن است علائمی مانند خستگی، تهوع و استفراغ، تورم، اجابت مزاج مکرر و دردناک و مه مغزی (احساس خستگی ذهنی یا گیجی که تفکر را دشوار میکند) را تجربه نمایند.
بیمارانی که از این عارضه رنج میبرند، میخواهند بدانند که آیا کم کاری کلیه قابل درمان است یا خیر؟ به طور حتم کنترل و درمان بیماری باید در همان مراحل ابتدایی مشاهده علائم انجام شود.
رسیدگی سریع به علائم کم کاری کلیه باعث میشود تا از حاد شدن شرایط جلوگیری شده و درمان به شکل موفقیت آمیزی دنبال شود. به طور معمول درمان این عارضه از طریق دیالیز و پیوند کلیه امکانپذیر است. نارسایی کلیه به درمان فوری نیاز دارد و اغلب میتوان پس از درمان علت زمینهای بیماری را معکوس نمود.
مطالعه بیشتر: برای کسب دانش در خصوص انواع بیماری های کلیوی و علائم کلیه ناسالم، کلیک کنید.
اگر از نارسایی کلیه رنج میبرید و میخواهید در مورد این بیماری، علائم و راهکارهای درمانی آن بیشتر بدانید، ما را تا انتهای مقاله همراهی کنید. در اینجا هر آنچه که باید در مورد کم کاری کلیه بدانید آورده شده است.
نارسایی کلیه چیست؟
قبل از پاسخ به این سوال که آیا کم کاری کلیه قابل درمان است یا خیر، بهتر است کمی در مورد عملکرد کلیه و نارسایی آن بیشتر بدانید. کلیهها اندامی لوبیایی شکل به اندازه مشت دست شما هستند. کلیه درست در زیر قفسه سینه به سمت کمر قرار گرفته است. کلیهها عملکردهای متفاوتی دارند، اما اصلیترین کار آنها دفع سموم بدن میباشد. در واقع کلیهها خون را فیلتر کرده و مواد زائد را از طریق ادرار از بدن انتقال میدهند.
نارسایی کلیه یا عدم کارکرد صحیح کلیه به این معناست که کلیهها به یکباره انجام وظایف مهم خود را متوقف میکنند. در این صورت از بین بردن مایعات، املاح اضافی و سایر مواد زائد به خوبی انجام نمیشود. سطوح خطرناکی از این مواد داخل بدن تجمع پیدا میکنند. تجمع این مواد باعث خواهد شد تا فرد دچار عوارض جدی شود.
نادیده گرفتن علائم میتواند حتی به مرگ فرد منجر شود.علائم کم کاری کلیه به سرعت طی چند ساعت یا چند روز بروز پیدا خواهند کرد. اکثر افراد مبتلا به نارسایی مزمن کلیه به تدریج عملکرد کلیه خود را از دست میدهند و نیاز به بستری شدن در بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان خواهند داشت.
علل نارسایی کلیوی چیست؟
با شناسایی علل نارسایی کلیوی دقیقتر میتوان به این سوال پاسخ داد که آیا کم کاری کلیه قابل درمان است یا خیر. در زیر به بررسی علل نارسایی کلیوی میپردازیم:
افرادی که به یک یا چند بیماری از بیماریهای زیر مبتلا باشند بیشتر در معرض ابتلا به نارسایی کلیه قرار دارند:
مطالعه بیشتر: برای کسب اطلاعات در خصوص علائم سرطان پروستات و اینکه چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟ کلیک کنید
قطع گردش جریان خون به سمت کلیهها
قطع ناگهانی گردش جریان خون به سمت کلیهها میتواند باعث ابتلا به نارسایی کلیه شود. برخی از بیماریها که باعث قطع گردش جریان خون به سمت کلیهها میشوند عبارتند از:
● حمله قلبی
● بیماریهای قلبی
● اختلال کارکرد کبد یا نارسایی کبد
● کمآبی بدن
● سوختگی شدید
● واکنشهای آلرژیک
● عفونتهای شدید مانند سپسیس
● داروهای فشار خون و داروهای ضدالتهابی
مشکلات دفع ادرار
وقتی که بدن قادر به دفع ادرار نباشد، سموم در کلیهها جمع میشوند. برخی از سرطانها مانند سرطان پروستات، سرطان کولون، سرطان گردن رحم و سرطان مثانه باعث انسداد مجاری ادرار میشوند. برخی بیماریهای دیگر نیز ممکن است باعث اشکال در دفع ادرار و نهایتاً کمکاری کلیوی شوند که عبارتند از:
● سنگ کلیه
● بزرگ شدن پروستات
● لخته شدن خون در مجرای ادرار
● آسیبدیدگی عصبهای کنترل کننده مثانه
برخی از بیماریهایی که ممکن است باعث بروز علائم کم کاری کلیه شوند عبارتند از:
1) لخته شدن خون در کلیهها یا اطراف آنها
2) عفونت
3) تجمع سموم ناشی از فلزات سنگین
4) مواد مخدر و مصرف مشروبات الکلی
5) واسکولیت که تورم عروق خونی است
6) لوپوس (یک بیماری خودایمنی است و باعث ایجاد التهاب در ارگانهای مختلف بدن میشود)
7) گلومرونفریت (التهاب عروق خونی کوچک کلیهها)
8) سندرم همولیتیک اورمیک که شامل تجزیه گلبولهای قرمز به دلیل بروز عفونتهای باکتریایی میشود و عموماً در رودهها مشاهده میشود
9) میلوم متعدد(مولتیپل میلوما) که سرطان سلولهای پلاسما در مغز استخوان است
10) اسکلرودرمی که یک بیماری خود ایمنی است و بر پوست تأثیر میگذارد
11) پورپورای ترومبوتیک ترومبوسیتوپنیک که اختلالی است که در آن لختههای خون در عروق خونی کوچک شکل میگیرد
12) داروهای شیمیدرمانی که داروهایی هستند که برای درمان سرطان و بیماریهای خود ایمنی مصرف میشوند
13) رنگهایی که در برخی از آزمایشهای تصویربرداری استفاده میشوند
14) برخی از آنتیبیوتیکها
بررسی علائم کم کاری کلیه
علائم و نشانههای نارسایی کلیه و بیماری مزمن کلیوی به مرور زمان ایجاد میشوند. همانطور که گفته شد،از دست دادن عملکرد کلیه می تواند باعث تجمع مایعات یا مواد زائد بدن یا مشکلات الکترولیت شود. بسته به شدت آن، علائم کم کاری کلیه به شکل زیر ظاهر میشوند:
● حالت تهوع
● استفراغ
● از دست دادن اشتها
● خستگی و ضعف
● مشکلات خواب
● کم و بیش ادرار کردن
● کاهش تیزبینی ذهنی
● گرفتگی عضلات
● تورم پا و مچ پا
● پوست خشک و خارش دار
● فشار خون بالا
● تنگی نفس
● درد قفسه سینه
بیشتر بدانید: برای کسب اطلاعات در خصوص درمان فوری درد کلیه خانگی و برای کلیه درد چی بخوریم؟ کلیک کنید.
1) آیا کم کاری کلیه قابل درمان است؟
در پاسخ به این سوال که آیا کم کاری کلیه قابل درمان است یا خیر، باید گفت بله. شما میتوانید این بیماری را در طی چندین مرحله کنترل کنید. برای درمان کم کاری کلیه و کاهش عوارض نارسایی کلیه درمان به شکل زیر دنبال میشود:
2) مصرف داروهای فشار خون
فشار خون بالا میتواند علائم کم کاری کلیه را بدتر کند. برای کنترل فشار خون، پزشک ممکن است داروهایی را تجویز کند. معمولاً مهارکنندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) یا مسدودکنندههای گیرنده آنژیوتانسین II برای کنترل فشار و حفظ عملکرد کلیه توصیه میشوند.
داروهای فشار خون بالا در ابتدا سطح الکترولیت را تغییر دهند، بنابراین ممکن است برای نظارت بر وضعیت خود به آزمایش خون مکرر نیاز داشته باشید. پزشک شما همچنین ممکن است یک قرص آب (ادرار آور) و یک رژیم غذایی کم نمک را توصیه کند.
3) مصرف داروهای ضد التهاب و تورم
افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه اغلب مایعات را به خوبی دفع نمیکنند. این میتواند منجر به تورم در پاها و همچنین فشار خون بالا شود. داروهایی به نام دیورتیکها میتوانند به حفظ تعادل مایعات در بدن شما کمک کنند.
4) استفاده از داروهای موثر برای درمان کم خونی
در پاسخ به این سوال که آیا کم کاری کلیه قابل درمان است، شاید تعجب کنید اگر بگوییم میتوان از طریق داروهایی که برای درمان کم خونی تجویز میشوند، علائم بیماری را کاهش داد. مکمل های هورمون اریتروپویتین (uh-rith-roe-POI-uh-tin)، گاهی اوقات با آهن اضافه شده، به تولید گلبول های قرمز بیشتر کمک میکنند. این ممکن است خستگی و ضعف مرتبط با کم خونی را از بین ببرد و به خونرسانی بهتر کلیه کمک کند و در نهایت به کاهش علائم کم کاری کلیه منجر شود.
5) مصرف داروهای کاهش دهنده سطح کلسترول
پزشک ممکن است داروهایی به نام استاتین را برای کاهش کلسترول توصیه کند. افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی اغلب دارای سطوح بالایی از کلسترول بد هستند که این میتواند خطر بیماری قلبی را افزایش دهد.
6) استفاده از مکملهای کلسیم و ویتامین D
مکملهای کلسیم و ویتامین D می توانند به جلوگیری از ضعیف شدن استخوانها و کاهش خطر شکستگی کمک کنند. همچنین ممکن است داروهایی به نام بایندر فسفات برای کاهش میزان فسفات در خون و محافظت از عروق خونی در برابر آسیب رسوبات کلسیم (کلسیفیکاسیون) توصیه شوند.
7) رژیم غذایی با پروتئین کمتر
برای به حداقل رساندن مواد زائد در خون باید پروتئین کمتری مصرف کنید. همانطور که بدن شما پروتئین را از غذاها پردازش میکند، مواد زائدی تولید میکند که کلیهها را مجبور میکند برای فیلتر کردن خون بیشتر کار کنند. برای کاهش میزان کاری که کلیهها باید انجام دهند، ممکن است پزشک مصرف پروتئین کمتر را توصیه کند. یک متخصص تغذیه میتواند راههایی را برای کاهش مصرف پروتئین در حالی که رژیم غذایی سالمی دارید، پیشنهاد دهد.
مطالعه بیشتر: برای کسب دانش در مورد درمان قطعی نارسایی کلیه و ایا کم کاری کلیه قابل درمان است؟ کلیک کنید.
آیا کم کاری کلیه قابل درمان است، زمانی که بیماری پیشرفت کرده باشد؟
اگر علائم کم کاری کلیه پیشرفت کرده باشند و درمانهای دارویی کارساز نباشند، درمان به شکل جدیتری دنبال میشود. در واقع اگر کلیههای شما نتوانند به تنهایی از پس دفع مواد زائد و مایعات برآیند و دچار نارسایی کامل کلیه شوید، به بیماری مزمن و حاد کلیوی دچار شده و نیاز به دیالیز یا پیوند کلیه دارید.
● دیالیز
این روش درمانی، زمانی که کلیهها قادر به انجام عملکرد صحیح نیستند به صورت مصنوعی مواد زائد و مایعات اضافی را از خون دفع میکند. دیالیز به شکلهای زیر انجام میشود:
در همودیالیز، یک دستگاه ضایعات و مایعات اضافی خون را فیلتر خواهد کرد.
در دیالیز صفاقی، یک لوله نازک خل شکم قرار داده میشود بعد از آن حفره شکمی با محلول دیالیز پر میشود تا مواد زائد و مایعات اضافی جذب شوند. بعد از مدتی محلول دیالیز از از بدن دفع شده و مواد زائد را با خود به همراه میآورد.
● پیوند کلیه
در شرایطی که علائم کم کاری کلیه باعث آسیب جدی به کلیهها شده باشند، کلیهها از بدن خارج شده و با کلیههای سالم از طریق پیوند کلیه جایگزین میشوند. پس از پیوند، بیمار باید تا پایان عمر از داروهای تجویز شده استفاده کند تا بدن از رد عضو جدید جلوگیری کند. برای پیوند کلیه نیازی به دیالیز ندارید.
آنچه که در مورد علائم کم کاری کلیه و روشهای درمان آن مورد بحث قرار گرفت
اینکه آیا کم کاری کلی قابل درمان است یا خیر، سوالی است که پاسخ آن به علت نارسایی کلیه و علائم آن بستگی دارد. نارسایی کلیه در اثر عملکرد نادرست کلیه در دفع مواد زائد بدن ایجاد میشود. دلایل مختلفی از جمله اختلال در فرایند خونرسانی به سمت کلیهها، مشکلات دفع ادرار و غیره در این زمینه دخیل هستند. علائم این بیماری به شکل مشکلات گوارشی، خستگی و ضعف، فشار خون، تورم، تنگی نفس و… ظاهر میشوند. درمان در مراحل اولیه از طریق مصرف دارو خواهد بود. اگر علائم عود کنند، درمان از طریق دیالیز و پیوند دنبال میشود.
برای تشخیص دقیق علت کم کاری کلیه و درمان اصولی قبل از هر چیز باید به دنبال جراحان حاذق و با تجربه مانند دکتر فرشاد نامداری باشید. ایشان جراح و فوق تخصص کلیه و مجاری ادرار هستند. ایشان به دلیل انجام عملهای متعدد موفقیت آمیز نام خود را در لیست بهترینهای جراحی کلیه ثبت نمودهاند.
سوالات پرتکرار آیا کم کاری تیروئید قابل درمان است
آیا کم کاری تیروئید قابل درمان است، زمانی که بیماری پیشرونده باشد؟
بله، در صورتی که آسیب بسیار جدی به کلیهها و اندام داخلی بدن وارد نشده باشد، میتوان از طریق دیالیز یا پیوند کلیه بیماری را کامل درمان کرد.
علائم کم کاری کلیه چه موقع خطرناک است؟
زمانی که علائم باعث گیجی، مه مغزی و مشکلات شدید گوارشی شوند، بیماری خطرناک شده و باید هرچه سریعتر تحت مداوا قرار گیرد.
در صورت نادیده گرفتن علائم نارسایی کلیه آیا این میتواند به مرگ منجر شود؟
نادیده گرفتن علائم میتواند خطرناک بوده و و تهدید کننده جان فرد باشد.
منابع:
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17689-kidney-failure