ادرار و ویژگی و مواد موجود در آن میتواند اطلاعات زیادی در مورد سلامتی و بیماری به شما انتقال دهد. رنگ، بو و شفافیت ادرار دفعی میتواند نشاندهنده این باشد که آیا از سلامت خوبی برخوردار هستید یا در حال حاضر مبتلا به بیماریهای مختلف اید.
مواد موجود در ادرار شما مانند موکوس در آزمایش ادرار میتواند شما را در مورد مشکلات سلامتی احتمالی و ابتلای به بیماریهای مختلف نیز راهنمایی کند. وجود مخاط در ادرار امری معمول است؛ اما مهم است که بدانید در مورد چه علائمی باید حساس بود و تغییرات غیرعادی را مد نظر قرار داد.
بیشتر بخوانید: در طول مشاوره قبل از عمل PCNL کلیه چه چیزی را باید انتظار داشت؟
در این مقاله تلاش خواهیم کرد که به این مقوله بپردازیم چرا مخاط در ادرار شما وجود دارد و چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید.
1. ترشح
مجرای ادرار و مثانه به طور طبیعی مخاط ایجاد میکنند. مخاط در طول دستگاه ادراری شما حرکت میکند تا به شستن میکروبهای مهاجم کمک کرده و از مشکلات احتمالی از جمله عفونت مجرای ادرار و عفونت کلیه جلوگیری کند.
مقدار مخاط یا ترشحات در ادرار شما گاهی تغییر میکند که غیر معمول نیست. با این حال، اگر مقدار زیادی مخاط در ادرار خود مشاهده میکنید، میتواند نشانهای از ابتلای به یک مشکل باشد. اگر مخاط دیگر شفاف، سفید یا مایل به سفید نیست، باید به پزشک مراجعه کنید. زنان جوان ممکن است بیشتر از سایر گروهها وجود مخاط را در ادرار تجربه کنند.
این امر به این دلیل است که قاعدگی، بارداری، داروهای ضد بارداری و تخمک گذاری ممکن است مخاط را غلیظتر و واضحتر کند. این مخاط غلیظتر در واقع اغلب نشات گرفته از واژن است. اگر مخاط در مردان قابل توجه باشد، نشانه ابتلای فرد به یک مشکل بالقوه از جمله عفونتهای مقاربتی (STIs) و سایر عفونتها است. تا زمانی که تغییرات غیرمنتظره در ادرار خود را تجربه کنید که بیش از یک یا دو روز طول نکشد، هیچ درمانی لازم نیست.
بیشتر بخوانید: غده پروستات چیست؟ بخش های مختلف پروستات در مردان
اگر تغییراتی در رنگ یا مقدار ادرار دارید، به پزشک مراجعه کنید. پزشکان معالج میتوانند علائم شما را ارزیابی کرده و هرگونه بیماری زمینهای را تشخیص دهند. پس از تشخیص، پزشک با شما برای درمان رفع علت زمینهای افزایش موکوس در آزمایش ادرار همکاری خواهد کرد.
2. عفونت دستگاه ادراری (UTI)
عفونت دستگاه ادراری عفونتی است که توسط باکتری ها ایجاد میشود. اگرچه عفونت دستگاه ادراری میتواند هم در مردان و هم در زنان رخ دهد، اما در دختران و زنان شایعتر است. شیوع بیشتر در زنان به این دلیل است که مجرای ادرار زنان کوتاهتر از مردان است و باکتریها قبل از شروع عفونت فاصله کمتری برای پیمودن دارند.
به همین ترتیب، زنانی که از نظر جنسی فعال هستند، نسبت به زنانی که در این زمینه فعال نیستند، بیشتر در معرض ابتلا به عفونت دستگاه ادراری قرار دارند. عفونت دستگاه ادراری همچنین میتواند باعث بروز میل شدید به دفع ادرار ، احساس سوزش هنگام دفع ادرار، ادراری که به علت وجود خون قرمز یا صورتی است، شود.
عفونت دستگاه ادراری باکتریایی با آنتی بیوتیک های تجویزی درمان میشوند. همچنین در طول درمان باید مایعات بیشتری بنوشید. همچنین نه تنها رعایت هیدراتاسیون و مصرف کافی و منظم مایعات برای سلامت کلی شما کلیدی است، بلکه میتواند به شستشوی سیستم ادراری شما کمک کند تا از گسترش باکتریها جلوگیری کند.
بیشتر بخوانید: علائم سرطان دستگاه ادراری مردانه و راه های تشخیص سرطان مجاری ادراری
اگر داروهای خوراکی موفقیتآمیز نبودند یا اگر علائم شما یا وجود موکوس در ادرار شدیدتر شد، پزشک معالج ممکن است برای رفع این مشکل آنتی بیوتیک های داخل وریدی را توصیه کند.
3. عفونتهای مقاربتی (STIs)
اگرچه بیماریهای مقاربتی میتوانند علائم مختلفی ایجاد کنند، کلامیدیا و سوزاک بیشتر موجب بالاتر موکوس در آزمایش ادرار، به ویژه در مردان میشوند. عفونت کلامیدیا میتواند باعث بروز علائم زیر شود:
● وجود ترشحات سفید مایل به ابری
● احساس سوزش هنگام دفع ادرار
● درد و تورم در بیضهها
● درد و ناراحتی لگن
● خونریزی غیر طبیعی واژینال
همچنین ابتلا به بیماری سوزاک میتواند باعث بروز علائم زیر شود:
● ترشح زرد یا سبز
● دفع ادرار دردناک
● خونریزی واژینال بین پریودها
● درد و ناراحتی لگن
از آنتی بیوتیک های تجویزی برای درمان سوزاک و کلامیدیا استفاده میشود. درمانهای بدون نسخه (OTC) برای رفع این بیماریها مؤثر نخواهد بود، همچنین تغییر سبک زندگی یا رژیم غذایی مؤثر نخواهد بود.
جدای از فرد مبتلا شریک زندگی او نیز باید تحت درمان قرار گیرد. انجام رابطه جنسی ایمن میتواند به شما در جلوگیری از ابتلای به عفونتهای STI در آینده کمک کند. این امر همچنین میتواند به جلوگیری از انتقال STI به شریک غیر آلوده هم کمک کند.
4. سندرم روده تحریکپذیر (IBS)
IBS یک اختلال گوارشی است که روده بزرگ را تحت تأثیر قرار میدهد و میتواند منجر به ایجاد مخاط غلیظ در دستگاه گوارش شود. این مخاط ممکن است در طول اجابت مزاج از بدن شما خارج شود. در بسیاری از موارد، مخاط در ادرار نتیجه مخلوط شدن مخاط مقعد با مخاط در ادرار در توالت است. IBS همچنین میتواند باعث اسهال،نفخ و یبوست شود.
درمان این بیماری شامل موارد زیر است:
● حذف غذاهایی که باعث ایجاد گاز اضافی و نفخ میشوند مانند کلم بروکلی، لوبیا و میوههای خام
● حذف گلوتن، نوعی پروتئین موجود در گندم، چاودار و جو
● مصرف مکملهای فیبر برای کاهش یبوست مزمن
● مصرف داروهای تجویزی ضد اسهال برای کنترل حملات اسهال
● داروهای ضد اسپاسم برای جلوگیری از اسپاسم در روده
● اگر رشد بیش از حد باکتریهای ناسالم روده دارید، آنتی بیوتیک مصرف کنید.
5. کولیت اولسراتیو (UC)
کولیت اولسراتیو نوع دیگری از اختلالات گوارشی مانند سندرم روده تحریکپذیر است که میتواند باعث ایجاد مقادیر زیادی از مخاط در دستگاه گوارش شود. مخاط میتواند مکانیسم طبیعی بدن برای مقابله با فرسایش و زخمهایی باشد که با این بیماری همراه هستند.
در طول اجابت مزاج، این مخاط ممکن است از بدن خارج شده و با ادرار مخلوط شود. این امر ممکن است شما را وادار کند که فکر کنید موکوس در آزمایش ادرار شما افزایش یافته است. همچنین ابتلای به این بیماری میتواند باعث اسهال، درد و گرفتگی شکم، خستگی، تب، خونریزی از رکتوم، درد رکتوم و کاهش وزن شود.
برای درمان این بیماری پزشکان معمولاً داروهای ضد التهابی را تجویز میکنند. داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی نیز میتوانند اثرات التهاب را بر بدن کاهش دهند. پزشک ممکن است ترکیبی از این دو را تجویز کند.
مطالعه بیشتر: برای کسب اطلاعات در خصوص درد مثانه کجاست؟ علائم التهاب مثانه چیست؟ کلیک کنید.
برای موارد متوسط تا شدید، پزشک ممکن است یک داروی دیگر را توصیه کند که پروتئینهای خاصی را که ایجاد التهاب میکنند مسدود میکند. اگر سایر گزینههای درمانی یاد شده ناموفق باشند، پزشک ممکن است توصیه کند که تمام یا بخشی از روده بزرگ شما برداشته شود.
6. سنگ کلیه
سنگ کلیه تشکیل شده از رسوباتی از جنس مواد معدنی و نمک است که در کلیه شما تشکیل میشود. اگر سنگها در کلیه شما باقی بمانند، هیچ علامتی ایجاد نمیکنند؛ اما اگر سنگها از کلیه شما خارج شده و وارد مجاری ادراری شوند، ممکن است باعث ظاهر شدن مخاط در ادرار شما شود.
دستگاه ادراری شما ممکن است در تلاش برای حرکت سنگ کلیه یا مثانه از طریق دستگاه ادراری و خارج از بدن، مخاط بیشتری تولید کند. سنگ کلیه همچنین میتواند باعث موارد زیر شود:
● درد و ناراحتی شدید در سراسر شکم و کمر
● بروز حالت تهوع
● استفراغ
● نیاز مداوم به دفع ادرار
● وجود خون در ادرار
همه سنگهای کلیه نیاز به درمان ندارند. پزشک معالج معمولاً شما را به نوشیدن مایعات بیشتر تشویق میکند تا به دفع سریع سنگ کمک کند. پس از عبور سنگ، علائم شما معمولاً فروکش میکند. در ابتلا به سنگهای کلیوی بزرگتر، پزشک معالج ممکن است از سنگ شکنی خارج بدنی برای شکستن سنگ استفاده کند.
این امر به قطعات کوچکتر سنگ کلیه یا مثانه اجازه میدهد تا راحتتر از طریق دستگاه حرکت کرده و از بدن دفع شود. سنگهای بسیار بزرگ ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند.
سؤالات متداول موکوس در ادرار
1) ابتلا به چه بیماریهای باعث افزایش موکوس در ادرار میشود (یا ممکن است باعث شود که در ذهن فرد بیمار اینطور به نظر برسد)؟
سندرم روده تحریک پذیر، سنگ کلیه، کولیت اولسراتیو، ترشح، عفونت دستگاه ادراری، عفونتهای مقاربتی.
2) چرا عفونت دستگاه ادراری در زنان بیشتر است؟
شیوع بیشتر در مردان به این دلیل است که مجرای ادرار زنان کوتاهتر از مردان است
3) چرا ابتلای به سنگ کلیه باعث افزایش موکوس در ادرار میشود؟
دستگاه ادراری شما ممکن است در تلاش برای حرکت سنگ کلیه یا مثانه از طریق دستگاه ادراری و خارج از بدن، مخاط بیشتری تولید کند.
برای درمان بیماریهای مجاری ادراری یا دستگاه گوارشی میتوان از تجارب درمانی بیماران قبلی بهره گرفت. همچنین در این زمینه میتوان از تجارب جناب آقای دکتر فرشاد نامداری جراح و فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری مردان با سابقه بیش از 15 سال جراحی موفق در این زمینه کمک گرفت.
دکتر فـرشاد نامداری، عضو هیئتعلمی دانشگاه علوم پزشکی و حائز رتبه دوم بورد کشوری تخصصی اورولوژی میباشد. ایشان دانشآموخته و دستیار ممتاز دانشکده علوم پزشکی تهران میباشند. با بهرهگیری از دانش و تجربه ایشان میتوان بهخوبی از انجام درمان بیماریهای مجاری ادراری یا دستگاه گوارشی اطمینان حاصل کرد.
منبع مقاله:
https://www.healthline.com/health/mucus-in-urine#
https://www.medicalnewstoday.com/articles/321112