بسیاری از افراد پس از CT Scan کلیه متوجه وجود توده در کلیه چپ یا راست خود میشوند. اما وجود توده در کلیه چپ نشانه چیست؟ وجود توده در کلیه راست چطور؟ تومور کلیه انواع مختلفی دارد؛ ممکن است خوش خیم باشد و مشکلی جندانی برای بیمار ایجاد نکند یا این که سرطانی باشد و تهدید کنندهی حیات بیمار باشد.
در این مقاله میخواهیم به بررسی سرطان کلیه بپردازیم؛ با انواع تودههای کلیه، علائم سرطان کلیه و درمان آن آشنا شویم. پس تا انتها همراه ما باشید.
بیشتر بدانید: برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد علائم سرطان کلیه و نشانه های پنهان سرطان کلیه، کلیک کنید.
تومور کلیه چیست؟
سرطان یا تومور کلیه مانند سایر سرطانها به خاطر تکثیر بیش از اندازه و کنترل نشدهی سلولهای کلیه ایجاد میشود. کلیه یکی از ارگانهای اصلی بدن است با اختلال در عملکرد آن، عملکرد کلی بدن تحت تاثیر قرار میگیرد. همچنین تومور کلیه میتواند به قسمتهای دیگر بدن متاستاز کند. پس نیاز است تومور کلیه را بیشتر بشناسیم تا در مراحل اولیه آن را شناسایی و اقدام به درمان کنیم.
سرطان کلیه معمولاً در افراد بزرگسال بالاتر از ۶۰ یا ۷۰ سال رخ میدهد و در افراد کمتر از ۵۰ سال نادر است. انواع مختلفی از سرطان کلیه وجود دارد. این سرطان را اغلب میتوان در صورتی که زود تشخیص داده شود، درمان کرد. اما اگر پس از پخش شدن به خارج کلیه تشخیص داده نشود، درمان بیماری بسیار دشوار خواهد بود.
جهت دریافت اطلاعات بیشتر میتوانید با کلینیک فوق تخصصی دکتر نامداری و شماره ۰۲۱۸۸۷۷۶۸۰۱ تماس حاصل نمایید.
انواع توده های کلیه
یکی از پرسشهایی که همیشه مطرح است این است که توده در کلیه چپ نشانه چیست؟ به طور کلی تومور کلیه، چه در کلیه راست چه در کلیه چپ، انواع متفاوتی دارد. این تقسیم بندی تومورها به سلول منشا پیدایش تومور بستگی دارد. دانستن این نکته به پزشک کمک میکند تا تصمیم بگیرد به چه درمانی نیاز می باشد. در این قسمت به بررسی برخی از انواع توده های کلیه میپردازیم.
● سرطان سلول کلیوی
● سرطان سلول انتقالی کلیه یا حالِب(ترنزیشنال)
● تورمور ویلمز
1.سرطان سلول کلیوی
کارسینوم سلول کلیوی شایعترین نوع تومورهای کلیه میباشد. این سرطان از نفرونهای (واحدهای عملکردی کلیه) منشا میگیرند. در واقع سلولهای توبول پروگزیمال نفرون ها به طور کنترل نشده تکثیر شده و سبب ایجاد توده در کلیه چپ یا ایجاد توده در کلیه راست میشوند.
بیشتر بخوانید: برای کسب اطلاع در مورد اینکه عمل pcnl چیست و جراحی سنگ کلیه، کلیک کنید.
2.سرطان سلول انتقالی کلیه یا حالب
بافت حالب از جنس سلول انتقالی (ترانزیشنال) است. قسمتی در کلیه وجود دارد که سبب جمع آوری ادرار از کلیه و انتقال آن به حالب میشود. به این قسمت لگنچه میگویند. اگر سلولهای لگنچه سرطانی شوند، توده در کلیه چپ یا راست ایجاد خواهد شد.
3.تومور ویلز
یکی دیگر از انواع توده های کلیه تومور ویلمز است. تومور ویلز یک تومور سرطانی آیدیوپاتیک است که میتواند در قسمتهای مختلف بدن از جمله مغز، کبد، ریه، کلیه و سایر قسمتها ایجاد شود. تومور ویلمز حدود ۱ درصد سرطانهای کلیه را تشکلی میدهد.
۳ سرطانهای بالا به ترتیب شایعترین انواع توده های کلیه هستند که میتوانند سبب ایجاد توده در کلیه راست یا چپ بشوند. علاوه بر این موارد انواع دیگری از جمله لنفوم و ساروکوما نیز وجود دارند که میتوانند تومور کلیه ایجاد کنند.
علائم سرطان کلیه
چه علائمی میتوانند ما را به وجود توده در کلیه چپ یا راست مشکوک کنند؟ در این قسمت به برخی علائم و نشانهها اشاره شده که باید آنها را بشناسیم و در صورت مشاهدهی آنها در سریعترین زمان به متخصص کلیه و اورولوژی مراجعه کنیم.
• یک توده یا جرم در محدوده کلیه: بیشتر سرطانهای کلیه کوچکتر از آن است که توسط شما یا پزشک تشخیص داده شوند. اما پزشک میتواند یک اسکن یا سونوگرافی انجام دهد تا احتمال سرطان را بررسی کند.
سایر علائم مهم عبارتند از:
• کاهش وزن
• دمای بالای بدن و تعریق بسیار شدید
• کمر درد در یک طرف بدن (در زیر دندهها) که تسکین پیدا نمیکند.
• خستگی
• کاهش اشتها
• داشتن احساس وضعیت بهداشتی نامناسب
درجات سرطان
پس از این که مشخص شد سرطان کدام یک از انواع تومور های کلیه است، نوبت به تعیین کردن درجهی تومور کلیه است. درجه سرطان مشخص میکند که سلولهای تغییریافته تا چه حد شبیه به سلولهای طبیعی هستند. این کار با مشاهده سلولهای سرطانی در زیر میکروسکوپ انجام میشود:
• هرچه بیشتر شبیه به سلولهای طبیعی کلیه باشند، درجهی آن کمتر است.
• هرچه کمتر شبیه به سلولهای طبیعی کلیه باشند، درجهی آن بیشتر است.
تومورهای کلیه از ۱ تا ۴ درجهبندی میشوند. این درجهبندی سیستم فورمن نامیده میشود. سرطانهای با درجه پایین کندتر رشد میکنند و احتمال گسترش آنها نسبت به سرطانهای با درجه بالا کمتر است.
بیشتر بخوانید: برای کسب دانش و آگاهی بیشتر در خصوص اینکه جراحی پیوند کلیه شامل چه مواردی است و شرایط و عوارض آن، کلیک کنید.
مراحل پیشرفت تومور کلیه
پس از مشخص کردن توع تومور کلیه و درجهی سرطان، نوبت به میزان پیشرفت تومور میرسد. میزان پیشرفت توده در کلیه راست یا پیشرفت آن در کلیه چپ در ۴ مرجله تقسیم بندی میشود. هر چه مرحلهی بالاتری داشته باشد، شدت بیماری بیشتر بوده و درمان آن دشوارتر خواهد بود. ۴ مرحلهی پیشرفت تومور کلیه عبارتاند از:
• مرحله ۱: قطر تومور کمتر از ۷ سانتیمتر است و کاملاً داخل کلیه میباشد.
• مرحله ۲: قطر تومور بیشتر از ۷ سانتیمتر است و همچنان بطور کامل داخل کلیه است.
• مرحله ۳: تومور تا غده فوق کلیوی یا یکی از رگهای اصلی مجاور رشد کرده است. بیشتر از یک غده لنفاوی مجاور حاوی سلولهای سرطانی نمیباشد.
• مرحله ۴: تومور به بافتهای اطراف گسترش پیدا کرده است: بیشتر از یک غده لنفاوری حاوی سلولهای سرطانی است، یا تومور به بخش دیگری از بدن گسترش پیدا کرده است.
دلایل و عوامل خطر در سرطان کلیه
همان طور که میدانید، در ایجاد سرطانها هم عوامل ژنتیکی، هم عوامل محیطی نقش دارند. در این قسمت به برخی از عواملی که ریسک ابتلا به تومور کلیه را بالا میبرند، اشاره شده است:
• وزن بالا
• سیگار کشیدن
• سابقهی بیماریهای کلیوی
• ژنهای معیوب و بیماریهای مادرزادی
• سابقه خانوادگی
• فشار خون مزمن
• مصرف الکل
• سابقهی سرطان تیروئید
• ابتلا به دیابت
• سابقهی پرتودرمانی برای درمان سرطان
• سابقهی هیسترکتومی
• مصرف زیاد داروهای مسکن خفیف
چه مواردی بر درمان تومور کلیه تاثیر میگذارند؟
درمان شما بستگی به مرحله سرطان کلیه و زمان تشخیص آن دارد. این بدین معنی است که اندازهی تومور چقدر است و تا چه حدی گسترش پیدا کرده است. درجه سرطان نیز بر نتیجه درمان تاثیر میگذارد. این درجه بدین معنی است که سلولها در زیر میکروسکوپ چقدر غیر طبیعی میباشند. تومورهای با درجه پایین کندتر از تومورهای با درجه بالا رشد میکنند. درجه ۱ پایینترین و درجه ۴ بالاترین حد است.
بیشتر بخوانید: برای کسب اطلاعات در مورد قرص فنازومکس برای درمان عفونت ادراری و قرض فنازومکس 100، کلیک کنید.
عامل مهم دیگر وضعیت کلی شما میباشد. پزشکان روشی برای سنجش این حالت دارند که آن را وضعیت عملکردی مینامند. نمره صفر به این معنی است که شما کاملاً فعال هستید و کم و بیش در همان وضعیت پیش از بیماری قرار دارید. نمره ۱ به این معنی است که شما نمیتوانید کارهای جسمی سنگین انجام دهید اما قادر به انجام هر کار دیگری میباشید. این نمرهها همچنان بسته به اینکه تا چه حد نیاز به کمک دارید بالا میروند.
نمره وضعیت عملکردی در سرطان کلیه مهم است زیرا سرطان میتواند موجب علائم عمومی مانند موارد زیر شود:
• درجه حرارت بالا (تب)
• کاهش وزن
• خستگی شدید
درمان افرادی که دارای این علائم نمیباشند در مقایسه با کسانی که مبتلا به این علائم هستند، چشمانداز بهتری دارد. وضعیت عملکردی در اثر این علائم تغیر میکند.
تشخیص سرطان کلیه
● آزمایشهای تشخیص وجود تومور
● آزمایشهای تشخیص مرحلهی بیماری
آزمایشهای تشخیص وجود تومور
ممکن است یک یا چند آزمایش زیر را انجام دهید تا سرطان کلیه تشخیص داده شود:
• سونوگرافی: در سونوگرافی از امواج صوتی با فرکانس بالا برای تصویربرداری از اندامهای داخلی بدن استفاده میشود.
• سی تی اوروگرام: ممکن است یک سی تی اسکن از سیستم ادراری شما انجام شود که به آن سی تی اوروگرام گفته میشود.
• سیستوسکوپی
آزمایشهای تشخیص مرحله بیماری
ممکن است در صورت تشخیص سرطان یا تومور کلیه یک یا چند آزمایش زیر تجویز شود. این آزمایشها میتوانند مرحله سرطان را برای پزشک مشخص کنند. مرحله سرطان، بزرگی تومور و شدت گسترش آن را تعیین میکند.
• عکسبرداری از قفسیه سینه با اشعه ایکس: این آزمایش برای کنترل وضعیت کلی سلامتی انجام میشود و تضمین میکند که شما به اندازهی کافی برای انجام یک درمان خاص سالم هستید.
• سی تی اسکن: سی تی اسکن اندازه تومور و محل آن را نشان میدهد.
• ام آر آی: ممکن است برای کنترل اندازه و محل تومور از آزمایش ام آر آی استفاده شود.
• اسکن استخوان
• نمونهبرداری از کلیه
• آزمایش عروق خونی
درمان تومور کلیه
نوع درمان مورد نیاز بستگی به مرحله و نوع سرطان کلیه دارد. برخی از تومورهای کوچک کلیه ممکن است بلافاصله نیاز به درمان نداشته باشند. پزشک ممکن است پیش از توصیه درمان برای مدتی بر تومور کوچک کلیه نظارت کند. با توجه به گزینههای درمانی پیش رو، پزشک میتواند دربارهی درمان مناسب برای شما تصمیمگیری کند.
● جراحی
● سرما درمانی
● رادیوفرکوئنسی
● پرتو درمانی
● شیمی درمانی
جراحی
جراحی درمان اصلی برای سرطان کلیهای است که به سایر بخشهای بدن گسترش پیدا نکرده باشد.
• برداشتن تمام یا بخشی از کلیه: عمل جراحی جهت برداشتن بخشی از کلیه (نفرکتومی جزئی) یا تمام کلیه (نفرکتومی رادیکال). یعنی ممکن است در صورت وحود تومور در کلیه راست، این کلیه را به طور کامل بردارند.
• مسدود کردن جریان خون به تومورها: درمان برای مسدود کردن جریان خون به تومور، آمبولیزاسیون شریانی نامیده میشود. در صورتی که شرایط بیمار برای انجام جراحی جهت برداشتن تمام یا بخشی از کلیه مساعد نباشد، میتوان این روش را انجام داد.
• جراحی برای برداشتن تومورهای ثانویه: جراحی برای سرطان کلیهای که به دیگر بخشهای بدن گسترش پیدا کرده باشد گاهی اوقات قابل انجام است. این جراحی بسیار تخصصی است.
سرما درمانی
در سرما درمانی یا کرایوتراپی، سلولهای سرطانی را با منجمد کردن آنها از بین میبرد. این روش میتواند تومورهای کلیهی کوچک را در مراحل اولیه درمان کند. پزشک سوزنهای ریزی را از طریق پوست وارد ناحیهی سرطانی میکند.
سوزنها با استفاده از نیتروژن مایع سلولهای سرطانی را منجمد میکنند. این سلولها از بین رفته و سلولهای طبیعی جایگزین آنها میگردند. این درمان جراحی سرمایشی یا تخریب سرمایشی نیز نامیده میشود. همچنین گاهی اوقات کرایوتراپی از راه پوست نیز نامیده میشود.
درمان رادیوفرکوئنسی
در درمان رادیوفرکوئنسی (RF) از امواج صوتی برای کشتن سلولهای سرطانی استفاده میشود. رادیوفرکوئنسی نوعی انرژی الکتریکی است که تومور را داغ کرده و سلولهای سرطانی را میکشد.
پرتو درمانی
در پرتو درمانی از امواج با انرژي بالا شبیه به اشعه ایکس برای کشتن سلولهای سرطانی استفاده میشود. این روش زیاد برای درمان سرطان کلیه مورد استفاده قرار نمیگیرد.
شیمیدرمانی
شیمیدرمانی معمولاً برای اغلب انواع سرطان کلیه استفاده نمیشود. در صورت داشتن سرطان سلول انتقالی کلیه ممکن است این درمان انجام شود.
مراقبت پس از درمان
توجه داشته باشد که مانند همهی سرطانهای دیگر، پس از درمان تومور کلیه نیز به طور منظم معایناتی جهت بررسی علائم بازگشت یا گسترش سرطان انجام میگیرد که هیچ بیماری نباید از مراقبتهای پس از درمان چشم پوشی کند!!!!
سوالات متداول
1.درمان اصلی سرطان کلیه چیست؟
سرطان کلیه نیز مانند سایر تونورهای بدخیم برای درمان نیازمند جراحی میباشد که در آن قسمتی از یک کلیه یا کل آن را بر میدارند.
2.آیا جراحی میتواند به طور کامل، تومور را از بین ببرد؟
اگر بیماری در مراحل اولیه شناخته شود و بتوانیم با جراحی همهی سلولهای سرطانی را از بدن خارج کنیم، سرطان درمان خواهد شد. البته باز هم باید مراقبتهای بعد از درمان را رعایت کنیم!
3.علائم اصلی تومور کلیه چیست؟
کمردرد یک طرفه، تعریق و دمای بدن بالا و کاهش وزن میتوانند از علائم اصلی سرطان کلیه باشند.
منابع
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/kidney-cancer/diagnosis-treatment/drc-20352669
https://www.nhs.uk/conditions/kidney-cancer/treatment/