شاید فکر کنید زمانی که عارضه یا مشکلی دارید که بر بیضهها تاثیر میگذارد، هر دو بیضه راست و چپ درد را حس میکنند، اما در بسیاری از موارد درد فقط در یکی از بیضهها احساس میشود. به این دلیل که آناتومی بیضه چپ کمی با بیضه راست متفاوت است.
بیضه چپ بیشتر تحت تاثیر شرایط آسیب پذیر قرار میگیرد، مانند واریکوسل، ناشی از مشکلات ورید و پیچ خوردگی بیضه، که پیچش بیضه در داخل کیسه بیضه است. در صورتی که بیضه چپ شما درد میکند، باید در مورد برخی از علل شایعتر، علائم آنها و برخی از گزینههای درمانی که پزشک با شما در میان میگذارد، اطلاعاتی داشته باشید.
مطالب مقاله
علت درد در بیضه چپ
درد بیضه چپ علل احتمالی متعددی میتواند داشته باشد. بیضهها خیلی حساس هستند و حتی یک آسیب کوچک هم میتواند درد و ناراحتی بیضه را سبب شود. درد بیضه میتواند از درون خود بیضه منشا بگیرد یا اینکه علت درد از لولههای مارپیچ و بافت حمایتی پشت بیضه به نام اپیدیدیم باشد.
گاهی اوقات، آنچه که به نظر درد بیضه میباشد در واقع به دلیل بروز مشکلی در ناحیه دیگری به جز بیضه مثل ناحیه کشالهی ران، شکم یا کمر باشد. برای مثال سنگ کلیه و فتق میتوانند باعث درد بیضه شود. علت درد بیضه چپ شامل موارد زیر نیز میباشد:
التهاب و تورم بیضه
ارکیت به التهاب یک یا هر دو بیضه گفته میشود. عفونتهای باکتریایی یا ویروسی میتوانند باعث التهاب در بیضه چپ شوند، گاهی علت التهاب بیضه ناشناخته می باشد. ارکیت اغلب نتیجه یک عفونت باکتریایی مانند عفونت مقاربتی (STI) است. در برخی موارد، ویروس اوریون میتواند باعث التهاب و تورم بیضه شود.
ارکیت باکتریایی ممکن است با اپیدیدیمیت همراه باشد که به آن التهاب لوله پیچ خورده (اپیدیدیم) در پشت بیضه که اسپرم را ذخیره و حمل میکند نیز می گویند. در این صورت، به این عارضه اپیدیدیمو–ارکیت میگویند.
تشخیص ارکیت
پزشک احتمالاً با بررسی سابقه پزشکی و یک معاینه فیزیکی برای بررسی بزرگ شدن غدد لنفاوی در کشاله ران و بزرگ شدن بیضه در سمت آسیب دیده شروع به تشخیص میکند. همچنین ممکن است پزشک معاینه رکتوم را به منظور بررسی بزرگی یا حساسیت پروستات انجام دهد.
درمان ارکیت
آنتی بیوتیک به منظور درمان ارکیت باکتریایی و ارکیت اپیدیدیم لازم است. اگر علت عفونت باکتریایی، بیماریهای مقاربتی باشد، شریک جنسی شما نیز نیاز به درمان دارد. به منظور اطمینان از تمام شدن و از بین رفتن عفونت، تمام دوره آنتی بیوتیکهای تجویز شده توسط پزشک را مصرف کنید، حتی اگر علائم شما زودتر برطرف شود.
اکثر افراد مبتلا به ارکیت ویروسی پس از 3 تا 10 روز احساس بهتری پیدا میکنند، اگرچه ممکن است چندین هفته طول بکشد تا حساسیت کیسه بیضه از بین برود.
واریکوسل
واریکوسل بزرگ شدن وریدهای داخل کیسه ی شل پوستی است که بیضههای شما (اسکروتوم) را نگه می دارد. واریکوسل شبیه به واریس سیاهرگ واریسی است که ممکن است در پایتان مشاهده کنید.
واریکوسل اصلیترین دلیل کاهش تولید اسپرم و کیفیت آن است؛ تستسترون نیز در افراد مبتلا به واریکوسل کاهش مییابد که مجموع این عوامل، میتواند باعث ناباروری شود. با این حال، همه واریکوسلها بر تولید اسپرم تأثیر نمیگذارند. واریکوسل همچنین میتواند باعث شود که بیضهها به طور طبیعی رشد نکنند یا کوچک شوند (آتروفی بیضه).
واریکوسل اغلب هیچ علائم و نشانهای ایجاد نمیکند. به ندرت ممکن است باعث درد شود. با گذشت زمان، واریکوسل ممکن است بزرگ شده و قابل توجهتر شود. واریکوسل شبیه یک کیسه کرم توصیف شده است. این وضعیت ممکن است باعث تورم بیضه که تقریبا همیشه در بیضه چپ مشاهده می شود، روی دهد.
تشخیص واریکوسل
پزشک یک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد، که ممکن است توده غیرحساسی را در بالای بیضه شما نشان دهد که شبیه یک کیسه کرم است. اگر به اندازه کافی بزرگ باشد، پزشک میتواند آن را لمس کند.
با این حال اگر واریکوسل شما کوچکتر باشد، ممکن است پزشک از شما بخواهد، در حالی که ایستادهاید، یک نفس عمیق بکشید و نفس خود را تا زمانی که میتوانید نگه دارید. این روش که به عنوان مانور والسالوا شناخته میشود به پزشک کمک میکند تا بزرگ شدن غیر طبیعی سیاهرگها را تشخیص دهد.
اگر معاینه فیزیکی بی نتیجه باشد، ممکن است پزشک شما سونوگرافی بیضه را توصیه کند. این تست با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویر دقیق از ساختارهای داخل بدن شما مورد استفاده قرار میگیرد تا اطمینان حاصل شود که علت دیگری برای علائم شما وجود ندارد. در مواردی خاص، ممکن است تصویربرداری بیشتر برای جلوگیری از علل دیگر واریکوسل، مانند تومور فشار دهنده ورید اسپرماتیک، توصیه شود.
درمان واریکوسل
درمان واریکوسل ممکن است ضروری نباشد. بسیاری از مردان مبتلا به واریکوسل بدون هیچ درمانی میتوانند صاحب فرزند شوند. با این حال، اگر واریکوسل شما باعث درد، آتروفی بیضه یا ناباروری میشود یا اگر به روشهای کمک باروری فکر میکنید، ممکن است بخواهید تحت عمل جراحی واریکوسل قرار بگیرید.
هدف از جراحی بستن ورید آسیب دیده به منظور هدایت جریان خون به وریدهای طبیعی است. در موارد ناباروری مردان، درمان واریکوسل ممکن است باعث بهبود یا درمان ناباروری یا بهبود کیفیت اسپرم در صورت استفاده از تکنیکهایی مانند لقاح آزمایشگاهی شود.
پیچش بیضه
پیچ خوردگی بیضه یک وضعیت جدی است که در آن بیضه چپ پیچ خورده و جریان خون خود را از دست میدهد. این وضعیت نیاز به مراقبتهای اورژانسی دارد. اگر خون به سرعت در عرض شش ساعت به بیضه برنگردد، بیضه ممکن است با جراحی خارج شود.
معمولاً هیچ علتی قبل از پیچ خوردگی بیضه وجود ندارد، اگرچه آسیب به بیضه در این عارضه بیتاثیر نیست. یکی از علائم اصلی پیچ خوردگی بیضه، شروع ناگهانی درد شدید بیضه است. زمانی که بیدار یا خواب هستید، ایستاده یا نشسته، درد میتواند رخ دهد. پیچ خوردگی تقریباً همیشه فقط یک بیضه را تحت تأثیر قرار میدهد و بیضه چپ بیشتر تحت تأثیر قرار میگیرد.
تشخیص پیچ خوردگی بیضه
پیچ خوردگی بیضه معمولاً توسط متخصص اورولوژی با معاینه فیزیکی، شرح علائم و سابقه پزشکی قابل تشخیص است. با توجه به شدت بیماری، تشخیص سریع امری حیاتی است تا فرد بیضه خود را از دست ندهد. گاهی اوقات، اگر در ابتدا یک اورولوژیست در دسترس نباشد، سونوگرافی کیسه بیضه با سیگنال داپلر انجام میشود تا وجود جریان خون در بافت بیضه مشخص شود.
درمان پیچ خوردگی بیضه
برای اصلاح پیچ خوردگی بیضه، نیاز به جراحی است. در برخی موارد، پزشک ممکن است بتواند پیچ خوردگی بیضه را با فشار دادن روی کیسه بیضه باز کند (دتورشن دستی). اما برای جلوگیری از وقوع مجدد پیچ خوردگی همچنان جراحی لازم است.
جراحی پیچ خوردگی بیضه معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام میشود. در طول جراحی، پزشک یک برش کوچک در کیسه بیضه ایجاد میکند، طناب اسپرماتیک را در صورت لزوم باز میکند و یک یا هر دو بیضه را به داخل کیسه بیضه بخیه میزند.
هرچه زودتر بیضه باز شود، احتمال نجات آن بیشتر است. پس از گذشت شش ساعت از شروع درد، احتمال نیاز به برداشتن بیضه بسیار افزایش مییابد. اگر درمان بیش از 12 ساعت از شروع درد به تعویق بیفتد، حداقل 75 درصد احتمال نیاز به برداشتن بیضه وجود دارد.
اسپرماتوسل چیست؟
اسپرماتوسل یک غده شایع است که درست در بالای بیضه یا پشت بیضه ایجاد میشود. به آن کیست بیضه یا اپیدیدیم نیز گفته میشود. اسپرماتوسلها خوش خیم هستند و به اصطلاح سرطانی نیستند. ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی معمولاً درمان را تنها زمانی توصیه میکنند که یک اسپرماتوسل بزرگ باعث آزار شما شود. اسپرماتوسل ممکن است در هر دو بیضه ایجاد شود.
یک اسپرماتوسل کوچکتر معمولاً علائم کمی ایجاد می کند یا هیچ علامتی ندارد. ممکن است اصلاً باعث آزار شما نشود. حتی ممکن است ندانید که اسپرماتوسل دارید. اسپرماتوسل بزرگتر ممکن است علائم خفیف تا متوسط ایجاد کند، از جمله موارد زیر:
- تورم اسکروتال
- درد یا سنگینی مبهم در کیسه بیضه
تشخیص اسپرماتوسل
از آنجایی که اسپرماتوسل اغلب هیچ علامتی ایجاد نمیکند، معمولاً نیازی به تشخیص ندارد. اورولوژیست ممکن است اسپرماتوسل را در طول یک معاینه فیزیکی معمول یا آزمایش پزشکی برای مشکل دیگری تشخیص دهد. برخی افراد هنگام انجام خودآزمایی بیضه، اسپرماتوسل را پیدا میکنند. ارائهدهنده ممکن است از آزمایشهایی در طول یا بعد از معاینه فیزیکی به منظور بررسی سایر اختلالات بیضه استفاده کند.
درمان اسپرماتوسل
با اینکه اسپرماتوسل احتمالاً به خودی خود از بین نمیرود، اکثر اسپرماتوسلها نیازی به درمان ندارند. آنها معمولاً باعث ایجاد درد یا عوارض نمیشوند. در صورتی که درد داشته باشید، پزشک ممکن است داروهای ضد درد بدون نسخه مانند استامینوفن، تیلنول و غیره را برای شما تجویز کند.
در صورت شدید بودن درد، روشی به نام اسپرماتوسلکتومی معمولاً به صورت سرپایی و با استفاده از بیحسی موضعی یا عمومی انجام میشود. جراح برشی را در کیسه بیضه ایجاد میکند و اسپرماتوسل را از اپیدیدیم جدا میکند.
هیدروسل
هیدروسل کیسهای پر از مایع در اطراف بیضه است که موجب ورم در کیسه بیضه میشود. این عارضهی جدی برای سلامت نیست، اما میتواند شرمآور و ناراحت کننده باشد. هیدروسل در نوزادان پسر بیشتر از بزرگسالان شایع است و درمانهایی برای حل این مشکل وجود دارد. هیدروسل میتواند در اطراف یک یا هر دو بیضه ایجاد شود.
مردان بالغ مبتلا به هیدروسل ممکن است ناراحتی ناشی از سنگینی کیسه بیضه متورم را تجربه کنند. درد به طور کلی با اندازه التهاب افزایش مییابد. گاهی اوقات، ناحیه متورم ممکن است در صبح کوچکتر و در اواخر روز بزرگتر شود.
تشخیص هیدروسل
ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی میتواند هیدروسل را در کودکان یا بزرگسالان از طریق ترکیبی از آزمایشات و مشاهدات تشخیص دهد، از جمله موارد زیر:
- معاینه فیزیکی: که ممکن است شامل آزمایشی برای مشاهده چگونگی تغییر برآمدگی در ناحیه کشاله ران تحت فشار باشد، گاهی از بیمار خواسته میشود سرفه کند یا نوری به کیسه بیضه تابانده میشود تا هرگونه تجمع مایع در آن ناحیه نمایان شود.
- یک آزمایش تصویربرداری مانند سونوگرافی.
درمان هیدروسل
در نوزادان پسر، هیدروسل گاهی اوقات خود به خود ناپدید میشود. اما برای مردان در هر سنی، ارزیابی هیدروسل توسط متخصص اورولوژی بسیار مهم است زیرا میتواند با یک بیماری زمینهای بیضه مرتبط باشد.
هیدروسلی که به خودی خود ناپدید نمیشود ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد، معمولاً این درمان به عنوان یک روش سرپایی در نظر گرفته میشود. جراحی برای برداشتن هیدروسل (هیدروسلکتومی) میتواند تحت بیهوشی عمومی یا موضعی انجام شود. برشی در کیسه بیضه یا پایین شکم برای برداشتن هیدروسل ایجاد میشود. اگر در حین عمل جراحی برای ترمیم فتق اینگوینال، هیدروسل پیدا شود، جراح ممکن است هیدروسل را بردارد، حتی اگر هیچ ناراحتی ایجاد نکند.
پس از هیدروسلکتومی، ممکن است به یک لوله برای تخلیه مایع و یک پانسمان حجیم برای چند روز نیاز داشته باشید. پزشک احتمالاً توصیه میکند که برای معاینه بعدی حتما به مطب مراجعه کنید، زیرا ممکن است هیدروسل عود کند.
آسیب بیضهای
بیضهها در برابر آسیبهای ورزشی، دعوا یا حوادث مختلف آسیبپذیر هستند. از آنجایی که بیضه چپ پایین تر از بیضه راست است، سمت چپ کمی آسیب پذیرتر است.
در حالی که ضربه خفیف به بیضهها ممکن است منجر به درد موقتی شود که با گذشت زمان و استفاده از یخ کاهش مییابد، آسیبهای جدیتر باید توسط پزشک ارزیابی شود. تشکیل احتمالی هیدروسل یا پارگی بیضه نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.
تشخیص آسیب بیضهای
اورولوژیست اغلب میتواند با معاینه فیزیکی متوجه شود که آسیب به بیضه تا چه حد شدید است. پس از پرسیدن سوالاتی در مورد نحوه وقوع آسیب و همچنین سایر سوالات در مورد سلامتی بیمار، پزشک کیسه بیضه را بررسی میکند. اغلب اورولوژیست ها به راحتی میتواند پوشش سفت بیضه و همچنین اپیدیدیم نازک و نرم را احساس کند. او همچنین ساختارهایی مانند شریان، ورید و مجرای دفران را که وارد بیضه میشوند لمس میکند تا مطمئن شود که طبیعی هستند.
در صورتی که آسیب مشخص نباشد، ممکن است اورولوژیست سونوگرافی اسکروتوم را تجویز کند. اولتراسوند از امواج صوتی استفاده میکند تا تصویری از آنچه در بدن وجود دارد نمایش دهد. این دستگاه با استفاده از همان امواج صوتی سونار که زیردریاییها را هدایت میکند، میتواند به طور ایمن از قسمتهایی از کیسه از جمله بیضه، اپیدیدیم و طناب اسپرماتیک تصویربرداری کند تا جریان خون در آن قسمتها بررسی شود.
درمان آسیب یا ترومای بیضهای
در صورتی که تمام آزمایشات آسیب یا ترومای بیضه را نشان دهند، درمان معمول شامل جراحی است. فرد بیهوش میشود و برشی در کیسه بیضه ایجاد میشود و محتویات آن بررسی میشود. اگر بیضه پاره شده باشد، در صورتی که خونرسانی خوبی داشته باشد و بیضه دیگر پوشش کافی داشته باشد، قابل ترمیم است.
اورولوژیست اغلب پارگی را بخیه میکند و پوست کیسه بیضه را میبندد. در برخی موارد، یک لوله پلاستیکی برای مدت کوتاهی در کیسه بیضه گذاشته میشود تا خون و مایعات دیگر تخلیه شوند.
سرطان بیضه
تشکیل سلولهای سرطانی در بیضهها سرطان بیضه نامیده میشود. حتی اگر سرطان به قسمت دیگری از بدن شما سرایت کند، تشخیص سرطان بیضه است. گاهی علت سرطان بیضه در مردان نامشخص است.
علائم و نشانههای برآمدگی یا تودههای کیسه بیضه بسته به ناهنجاری موجود، متفاوت است. ممکن است یک توده غیرمعمول و به دنبال آن درد مبهم یا احساس سنگینی در کیسه بیضه وجود داشته باشد. استفراغ و حالت تهوع نیز یکی دیگر از علائم سرطان بیضه است.
تشخیص سرطان بیضه
آزمایشاتی که پزشک ممکن است برای تشخیص سرطان بیضه استفاده کند ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- یک معاینه فیزیکی، که میتواند هر گونه ناهنجاری بیضه، مانند توده یا تورم را نشان دهد.
- سونوگرافی برای بررسی ساختار داخلی بیضهها
- آزمایش خون به نام تست نشانگر تومور، که ممکن است سطوح بالای مواد مرتبط با سرطان بیضه، مانند آلفا فتوپروتئین یا گنادوتروپین جفتی انسانی زیر واحد بتا را نشان دهد.
در صورتی که پزشک مشکوک به سرطان باشد، ممکن است کل بیضه برای گرفتن نمونه بافت برداشته شود. وقتی بیضه هنوز در کیسه بیضه است این کار را نمیتوان انجام داد، چرا که انجام این کار میتواند باعث گسترش سرطان از طریق کیسه بیضه شود. پس از تشخیص، آزمایشهایی مانند سی تی اسکن لگن و شکم انجام میشود تا مشخص شود سرطان به جای دیگری گسترش یافته است یا خیر.
درمان سرطان بیضه
یک متخصص در درمان سرطان (انکولوژیست) بر اساس اینکه آیا سرطان تنها در بیضه است یا به سایر بافتهای بدن گسترش یافته، درمانهایی را توصیه میکند. سن و سلامت کلی نیز عوامل تاثیر گذار در انتخاب گزینههای درمانی برای سرطان بیضه هستند.
- ارکیکتومی اینگوینال رادیکال: این درمان اولیه برای سرطان بیضه است. ارکیکتومی اینگوینال رادیکال یک روش جراحی برای برداشتن بیضه آسیب دیده و طناب اسپرماتیک از طریق یک برش در کشاله ران است. گرههای لنفاوی شکم نیز ممکن است در صورت گسترش سرطان برداشته شوند.
- شیمی درمانی: شیمی درمانی یک درمان دارویی است که از مواد شیمیایی قوی برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکند.
در برخی موارد ممکن است از پرتو درمانی نیز استفاده شود. در این نوع درمان از پرتوهای اشعه ایکس با دوز بالا یا سایر اشعهها با انرژی بالا برای کشتن سلولهای سرطانی که ممکن است پس از برداشتن بیضه آسیب دیده باقی بمانند، استفاده میکند. در اکثر موارد سرطان بیضه قابل درمان است، اما مراقبتهای بعدی به منظور جلوگیری از عود احتمالی ضروری است.
فتق ناحیه کشاله ران
فتق کشالهی ران زمانی ایجاد میشود که بخشی از بافت روده از درون یک نقطه دارای ضعف در عضلات شکم بیرون می زند. این برآمدگی میتواند دردناک باشد به خصوص هنگامی که فرد سرفه میکند خم میشود و یا یک جسم سنگین را بلند میکند (به عبارتی هرچیزی که باعث افزایش فشار داخل شکمی گردد). فتق مغبنی گاهی اوقات، زمانی که روده بیرون زده به داخل کیسه بیضه وارد شود، باعث درد و تورم در اطراف بیضهها میشود.
تشخیص فتق ناحیه کشاله ران
فتق اینگوینال با معاینه فیزیکی تشخیص داده میشود. پزشک برآمدگی در ناحیه کشاله ران را بررسی میکند. از آنجا که ایستادن و سرفه میتواند فتق را برجستهتر کند، احتمالاً از شما خواسته میشود که بایستید و سرفه کنید یا فشار بیاورید. اگر تشخیص به راحتی مشخص نباشد، پزشک ممکن است از آزمایشات تصویربرداری مانند سونوگرافی شکم، سی تی اسکن یا ام آر آی استفاده کند.
درمان فتق مغبنی یا ناحیه کشاله ران
فتقهای بزرگ یا دردناک معمولاً برای تسکین ناراحتی و جلوگیری از عوارض جدی باید جراحی شوند. دو نوع کلی عمل فتق وجود دارد به نام های ترمیم فتق باز و ترمیم فتق حداقل تهاجمی.
زمان مراجعه به پزشک
درد ناگهانی و شدید در بیضه چپ ممکن است نشانهای از پیچ خوردگی بیضه باشد. وقتی بیضه در داخل کیسه بیضه دچار پیچ خوردگی می شود، رگ های خونی آن نیز پیچ خورده و باعث قطع خون رسانی به بیضه می شود. این یک شرایط اورژانسی است و برای نجات بیضه، بیمار حتما باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد. پیچ خوردگی بیضه میتواند در مردان در هر سنی رخ دهد، اگرچه در نوجوانان شایعتر است.
در صورت داشتن مشاهده هر یک از علائم زیر فوراً به دنبال مراقبت پزشکی باشید
- درد ناگهانی و شدید بیضه
- درد بیضه همراه با حالت تهوع، تب، لرز یا خون در ادرار.