سرطان پروستات:علائم،دلایل و بهترین درمان پروستات

سرطان پروستات یکی از شایع‌ترین سرطان‌های آقایان است، از هر 7 مرد یک نفر در مرحله‌ای از زندگی خود دچار این بیماری می‌شود. اکثر موارد سرطان پروستات به مرگ منجر نمی‌شود و خوشبختانه روش‌های بسیاری برای نجات دادن بیماران وجود دارد.بهترین درمان سرطان پیشرفته پروستات، جراحی و ترکیبی از پرتو درمانی و هورمون درمانی است.

پروستات چیست؟

---

پروستات غده‌ای برون ریز به اندازه گردو در سیستم تناسلی آقایان است که دقیقاً زیر مثانه جلوی راست روده (رکتوم) قرار دارد. غده برون ریز به غددی مانند پروستات و غدد عرق گفته می‌شود که ترشحات آنها از بدن خارج می‌شود.

وظایف پروستات

---

تولید منی

هزاران غده بسیار ریز در پروستات وجود دارد که همگی مایعی را تولید می‌کنند که بخشی از سمن یا منی را تشکیل می‌دهد. این مایع از اسپرم محافظت و آن را تغذیه می‌کند. وقتی مرد به ارگاسم می‌رسد، کیسه منی (وزیکول سمینال) مایعی شیری رنگ ترشح می‌کند که منی در آن حرکت می‌کند. این مایع در غده پروستات و اسپرم در بیضه تولید و نگهداری تولید می‌شود. زمانی که مرد به اوج لذت جنسی و ارگاسم می‌رسد، انقباض‌ها پروستات  را وادار به ترشح این مایع در میزراه می‌کند و منی از راه آلت تناسلی از بدن خارج می‌شود.

کنترل ادرار

ازآنجایی که میزراه (مجرای خروج ادرار) از پروستات می‌گذرد، این غده نیز با استفاده از فیبرهای عضلانی به کنترل یا نگه داشتن ادرار کمک می‌کند. فیبرهای عضلانی پروستات به گونه‌ای منقبض و شل می‌شوند که جریان ادرار خروجی از میزراه را کنترل می‌کنند.

آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA)

سلول‌های مخاطی غده پروستات پروتئینی به نام آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) تولید می‌کنند که منی را در حالت مایع نگه می‌دارد. بالا بودن میزان این پروتئین نشان دهنده ابتلا به سرطان پروستات یا یکی از بیماری‌های این غده است. مصرف داروهای تاثیرگذار بر سطح هورمون‌های مردانه نیز بر میزان PSA اثر می‌گذارد. اگر سطح هورمون های مردانه در زمان رشد و بزرگسالی پایین باشد، غده پروستات به اندازه کافی رشد نمی‌کند و بزرگ نمی‌شود.

سرطان پروستات چیست؟

---

پیشرفت سرطان پروستات عموماً بسیار آهسته است. در واقع بسیاری از آقایان در سنین بالا به علل دیگری به جز سرطان پروستات از دنیا می‌روند، بدون آن که حتی متوجه ابتلا به این سرطان شده باشند و این موضوع صرفاً در صورت کالبدشکافی مشخص می‌شود. متخصصین معتقدند که هر گونه تغییر در شکل و اندازه سلول‌های پروستات (نئوپلازی داخل پروستات PIN) ممکن است آغازگر سرطان پروستات باشد. هر بیماری که پس از نمونه برداری درجه بالایی از PIN داشته باشد، بیشتر در معرض سرطانی شدن سلول‌های پروستات است. به همین دلیل پزشکان این گروه از بیماران را به دقت تحت نظر می‌گیرند و احتمالاً پس از مدتی نمونه برداری دیگری را انجام می‌دهند.

ورم و عفونت پروستات می‌تواند در مردان با سنین مختلف رخ دهد، هر چند معمولاً مردان بین ۳۰ تا ۵۰ ساله را درگیر می‌کند؛ سایر مشکلات پروستات مانند بزرگی یا سرطان پروستات معمولاً در مردان مسن مشاهده می‌شود

طبقه بندی سرطان پروستات

---

دانستن مرحله سرطان یا میزان انتشار آن بسیار مهم است. پزشک با اطلاع از مرحله سرطان بهتر می‌تواند نتیجه درمان را پیش بینی کند و درمان مناسب را انتخاب کند. سرطان‌های بالینی T1 و T2 فقط در پروستات دیده می‌شود، حال آن که نوع T3 و T4 خارج از پروستات نیز پخش می‌شود. روش‌های بسیاری برای اطلاع از منتشر شدن سرطان وجود دارد. سی تی اسکن (مقطع نگاری رایانه ای) داخل لگن را نشان می‌دهد و در اسکن استخوان مشخص می‌شود که آیا سرطان به استخوان‌ها نیز رایه یافته است یا خیر. با انجام ام آر آی (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی) مارپیچ اندورکتال نیز می‌توان کپسول پروستات و کیسه منی را بررسی کرد.

علل سرطان پروستات

---

علل دقیق سرطان پروستات مشخص نیست. البته عامل‌های احتمالی بسیاری مانند سن، نژاد، سبک زندگی، دارو و ژنتیک در خصوص ابتلا به سرطان پروستات ذکر می‌شود.

• سن: با بالا رفتن سن احتمال ابتلا به سرطان پروستات نیز بیشتر می‌شود.

• ژنتیک: اگر یک برادر دوقلو به سرطان پروستات مبتلا باشد، احتمال این که برادر دیگر نیز دچار سرطان شود، بسیار بالا است. آقایی که برادر یا پدرش سرطان پروستات دارند/ داشته‌اند دو برابر بیش از دیگران مستعد ابتلا به این بیماری است.

• رژیم غذایی: مصرف سویا، سلنیوم و چای سبز به پیشگیری از سرطان پروستات کمک می‌کند. تاثیر مصرف سبزیجات فراوان بر پیشگیری از سرطان پروستات نیز در حال بررسی است. رعایت یک رژیم غذایی سالم حاوی میوه و سبزیجات فراوان و گوشت کم و در پیش گرفتن سبک زندگی فعال یعنی ورزش منظم، انجام تمرین‌های کششی یوگا، مدیتیشن و شرکت در فعالیت‌های گروهی رفتار ژن‌ها را تغییر می‌دهد و پیشرفت سرطان را آهسته می‌کند.

• دارو: برخی متخصصین معتقداند که مصرف روزانه داروهای ضدالتهابی احتمال ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می‌دهد.

• چاقی: براساس نتایج پژوهش‌های انجام شده چاقی یکی از عامل‌های خطر سرطان پروستات است. به علاوه چاقی خطر متاستاز و مرگ بیماران مبتلا به سرطان پروستات را افزایش می‌دهد.

• بیماری‌های مقاربتی جنسی (STDs): آقایانی که دچار بیماری‌های مقاربتی مانند سوزاک هستند، بیشتر در معرض سرطان پروستات قرار دارند.

نشانه‌ها و علائم سرطان پروستات

---

هنگامیکه علایم سرطان پروستات بروز یابد، بیمار معمولاً موارد زیر را تجربه می‌کند:

• تکرر ادرار
• خروج ادرار به سختی شروع می‌شود
• نگه داشتن ادرار پس از شروع دفع آن دشوار است
• خون در ادرار
• احساس درد هنگام ادرار کردن
• انزال دردناک
• رسیدن به نعوظ یا حفظ آن دشوار است

چنانچه سرطان پروستات پیشرفت کرده باشد، ممکن است علایم زیر بروز ‌یابد:

• استخوان درد که غالباً در ستون فقرات (مهره‌ها)، لگن یا دنده‌ها حس می‌شود
• ابتدای استخوان ران دردناک می‌شود
• ضعف پا
• بی اختیاری ادرار
• بی اختیاری مدفوع

تشخیص سرطان پروستات

راه های مختلفی برای تشخیص این بیماری وجود دارد که در ادامه شرح داده خواهد شد:

غربالگری برای سرطان پروستات

آزمایش سرطان پروستات در مردان سالم و  بدون علامت، موضوعی مورد مناقشه در میان متخصصین پزشکی می باشد. زمینه اصلی این موضوع، بیشتر بودن مزایای آزمایش سرطان پروستات نسبت به خطرات احتمالی آن می باشد.  در این مورد توصیه می شود که مردان 50 ساله و بالاتر در مورد فواید و مخاطرات غربالگری سرطان پروستات با پزشک خود مشورت کنند. اگر افراد دارای سابقه خانوادگی ابتلا سرطان پروستات دارید یا دیگر عوامل خطر باشند، تاکید بیشتری برای غربالگری آنها می شود.

آزمایش های غربالگری سرطان پروستات موارد زیر را در بر می گیرند:

معاینه دیجیتال رکتوم (DRE) معاینه پروستات با انگشت

در طی روش DRE، پزشک یک انگشت که با دستکش پوشیده و به روغن آغشته شده باشد را وارد ناحیه رکتوم فرد آزمایش شونده کرده و ناحیه پروستات را که در نزدیکی راست روده قرار دارد، را مورد سنجش قرار می دهد. با پیدا شدن مواردی از  ناهنجاری در قالب بافت، شکل یا اندازه غده، برای تکمیل فرایند تشخیص معمولا آزمایش های دیگری صورت می پذیرد.

آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA)

این آزمایش از طریق گرفتن خون انجام می شود. برای این منظور نمونه خون از ورید بازوی فرد گرفته می شود. در مرحله بعدی PSA، ماده ای که به طور طبیعی به وسیله غده پروستات شما تولید می شود، مورد بررسی قرار می گرد. به طور طبیعی مقدار کمی PSA در جریان خون فرد  وجود دارد. با بالا بودن سطوح ژن اختصاصی پروستات  امکان عفونت ، التهاب، و یا بزرگ شدن ژن اختصاصی پروستات یا سرطان باشد.

آزمایش های تکمیلی سرطان پروستات

حال اگر غربالگری سرطان پروستات وجود یک ناهنجاری را تشخیص داد،  احتمال دارد که آزمایش‌های بیشتری برای تعیین وجود یا عدم وجود سرطان پروستات درخواست شود. این آزمایش ها شامل موارد زیر هستند:

سونوگرافی

در روش سونوگرافی ترانس رکتال، یک کاوشکر کوچک، به اندازه و شکل  یک سیگار ، وارد ناحیه رکتوم فرد آزمایش شونده می شود. این کاوشگر از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از غده پروستات بهره می گیرد.

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)

در برخی حالات، احتمال دارد که پزشک از روش اسکن MRI پروستات برای داشتن تصویری دقیق تر استفاده کند. معمولا تصاویر حاصله از روش MRI به پزشک در پیدا کردن روشی برای برداشتن نمونه های بافت پروستات کمک شایانی خواهد کرد.

جمع آوری نمونه بافت (بیوپسی پروستات)

برای تعیین وجود سلول های سرطانی در پروستات  احتمال دارد از روش نمونه برداری از پروستات (بیوپسی پروستات) استفاده شود.  روش بیوپسی پروستات با  یک سوزن نازک که برای جمع آوری بافت به پروستات وارد می شود، صورت می پذیرد. نمونه بافت گرفته شده در آزمایشگاه برای تعیین وجود سلول های سرطانی در پروستات مورد بررسی قرار می گیرد.

تعیین تهاجمی بودن سرطان پروستات

زمانی که با کمک نمونه برداری تشخیص وجود سرطان داده شد در مرحله بعدی تعیین سطح تهاجمی (درجه) سلول های سرطانی صورت می پذیرد.  در این مرحله یک پزشک در آزمایشگاه نمونه ای از سلول های سرطانی رای تعیین اینکه چقدر سلول های سرطانی با سلول های سالم تفاوت دارند، مورد بررسی قرار می دهد. درجه بالاتر نشان دهنده  تهاجمی تر بودن سرطان و  احتمال بالاتر برای گسترش سریع بیماری است.

تعیین میزان گسترش و متاستاز سرطان پروستات

در کنار تشخیص سرطان پروستات اگر پزشک به دنبال این باشد که سرطان به اندام هایی فراتر از پروستات گسترش یافته باشد یا نه ، در این حالت معمولا از یک یا چند آزمایش زیر کمک می گیرد:

• اسکن استخوان
• سونوگرافی
• توموگرافی کامپیوتری (CT) اسکن
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
• توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) sca

بهترین راه درمان سرطان پروستات خوش خیم و بدخیم

---

بهترین درمان‌های سرطان پروستات به دو دسته درمان مراحل اولیه و پیشرفته تقسیم می‌شود.

سرطان پروستات اولیه

اگر سرطان کوچک و موضعی باشد، معمولاً درمان سرطان پروستات با یکی از روش‌های زیر با موفقیت انجام می‌شود:

• تحت نظر گرفتن بیمار: هیچ درمان فوری انجام نمی‌شود. میزان PSA در خون به طور منظم اندازه گیری می‌شود.
• رادیکال پروستاتکتومی: غده پروستات در یک عمل جراحی برداشته می‌شود.
• براکی تراپی: دانه‌های رادیواکتیو در پروستات کاشته می‌شود.
• پرتودرمانی تطبیقی: پرتوهای رادیواکتیو به گونه‌ای شکل داده می‌شود که به خوبی بر ناحیه نیازمند درمان منطبق شود و فقط آن را پوشش دهد. به این ترتیب بافت سالم حداقل تشعشع را دریافت می‌کند.
• پرتودرمانی با شدت مدوله شده: پرتوهای با شدت متغیر به کار برده می‌شود. این روش نوع پیشرفته‌ای از پرتو درمانی تطبیقی است که معمولاً با استفاده از شتاب دهنده خطی کنترل شونده با رایانه انجام می‌شود.

سرطان پروستات پیشرفته‌تر

---

اگر سرطان پیشرفته‌تر یا تهاجمی‌تر باشد، از ترکیبی از پرتو درمانی و هورمون درمانی بهره گرفته می‌شود.  رادیوتراپی یا پرتودرمانی بین ۳۰ تا ۳۵ جلسه انجام میشه . جراحی برداشتن پروستات نیز گاهی ضرورت می‌یابد. در صورتی که عمل پروستات به روش رادیکال انجام شود، بیمار باید پس از جراحی 3 روز بستری شود و سپس مرخص می شود و دوران بهبودی بالغ بر سه ماه را پشت سر بگذارد. اما جراحی رباتیک سوراخ کلید این مزیت را دارد که بیمار فقط چند روز بستری می‌شود و دوران بهبود آن نیز بسیار کوتاه‌تر است. البته این روش جراحی جدید برای تمام بیماران مسن مناسب نیست. هورمون درمانی روشی مناسب برای آهسته کردن سرطان پروستات پیشرفته و حتی متوقف کردن رشد سلول‌های سرطانی است. حتی اگر تاثیر هورمون درمانی پس از مدتی از بین برود، باز هم روش‌های درمانی دیگری مانند شرکت در درمان‌های آزمایشی بالینی وجود دارد که در صورت موافقت بیمار و صلاحدید پزشک می‌توان از آنها بهره گرفت. تزریق مواد رادیواکتیو طول عمر بیماران دچار سرطان پروستات پیشرفته را بیشتر می‌کند. براساس تحقیقات دانشمندان، تزریق رادیواکتیو مستقیماً تورموهای موجود در استخوان را هدف قرار می‌دهد و تابشی با برد کوتاه ایجاد می‌کند که آسیبی جزیی به بافت‌های سالم می‌زند. استخوان رادیوم را نیز مانند کلسیم جذب می‌کند.

12 قدم برای داشتن پروستاتی سالم

---

خواب خوب

خواب مناسب برای سلامت سیستم تناسلی و تولید هورمون‌های جنسی ضروری است. عادت به خوابیدن کمتر از حد مطلوب، سبب کاهش میزان تستسترون و بالا رفتن تولید هورمون استرس‌دهنده می‌شود. خواب کم هم‌چنین موجب اختلال در قند خون و رشد پروستات می‌شود.

مصرف آنتی اکسیدان‌ را افزایش دهید.

عملکرد فتوشیمیایی‌هایی نظیر آنتی‌اکسیدان‌ها که به روند دفع سموم کمک می‌کنند، برای سلامت پروستات لازم است. نوشیدنی‌های غنی از آنتی‌اکسیدان ، مثل چای عصاره‌ی نخل اره‌ای، چای سبز، و چای زنجبیل جهت بالا بردن میزان آنتی‌اکسیدان بنوشید.

میزان ویتامین D را به حداکثر برسانید.

میزان ویتامین D کمتر از 60 ng/ml به کمبود ویتامین D مربوط می‌شود. کمبود ویتامینD تولید تستسترون را تحت فشار قرار می‌دهد و همچنین باعث افزایش رشد پروستات می‌شود. به‌طور منظم در معرض نور آفتاب قرار گرفتن، همان اندازه‌ی  سه روز در هفته بدون کرم ضد آفتاب می‌تواند به طرز قابل چشمگیری میزان ویتامینD را افزایش دهد. وقتی قادر نیستید که  نور خورشید کافی دریافت کنید، مکمل‌های ویتامین D با کیفیت مصرف کنید.

مواد پاکیزگی طبیعی استفاده کنید.

چه مواد جهت مراقبت‌های بهداشتی و چه تمیز کردن خانه است، مواد طبیعی استفاده کنید که حاوی مواد مضر برای سلامتی نباشند. همیشه از مواد حاوی ژنوستروژن‌ها که در پلاستیک‌ها، دئودورانت‌ها، شامپوها، و مواد شست‌وشوی خانگی یافت می‌شوند، بپرهیزید.

رژیم غذایی ضد التهابی

رژیم غذایی غنی از پروتئین‌های کامل، چربی‌های سالم، و آنتی‌اکسیدان‌ها مصرف کنید. چربی‌های مرغوب نظیر آووکادو، کره‌ی حیوانات چراگاهی، زیتون‌ها، روغن زیتون، ماهی و روغن نارگیل حاوی اسیدهای چرب ضروری مورد نیاز برای تولید تستسترون مطلوب و سلامت غده‌ی پروستات است.

تحرک روده‌ را بهبود ببخشید

یک راه برای به حد کمال رساندن دفع سموم از بدنتان این است که تناوب حرکات روده‌ای را بهبود ببخشید. شما می‌توانید با مصرف یک رژیم غذایی غنی از غذاهای ضد التهابی که مملو از فیبر هستند تحرک روده‌تان را بهبود ببخشید. برای سلامت کامل روده، اضافه کردن غذاهایی مثل دانه‌های چیا، بذر تخم کتان، غذاهای تخمیر شده، پروبیوتیک‌ها، و مغزهای استخوان در رژیم غذاییتان را مورد توجه قرار دهید.

کم تحرکی

سبک زندگی بدون تحرک، میزان تستسترون را کاهش خواهد داد و سبب التهاب غده‌ی پروستات می‌شود. در طول روز خود  ورزش‌های سبک  مثل بازی کردن، راه رفتن، یا دوچرخه سواری سبک انجام دهید. حرکت منظم التهاب بدنی را محدود کرده و سلامت پروستات را بهبود می‌بخشد.

تمرین نفس کشیدن عمیق کنید

تمرین نرمش‌های کاهش دهنده‌ی استرس به آسانی نفس عمیق کشیدن است. تنفس عمیق،عامل بالا برنده‌ی سیستم عصبی سمپاتیک مسئول جنگ و گریز را آرام می‌کند و بدن را شل می‌کند. این تمرین هورمون‌های استرس دهنده را کاهش می‌دهد و التهاب و رشد سلول‌های سرطانی در بدن را کاهش می‌دهد.

روی و منیزیوم

میزان زینک و منیزیوم بدنتان را بهینه کنید تا دفع سمومتان را بهتر کرده و سیستم ایمنی را بهبود بخشید. هر دو این مواد مغذی تولید تستسترون و دفع سموم آلوده نظیر ژنوستروژن‌ها را تحریک می‌کنند. دانه‌های کدو حلوایی یکی از بهترین منابع این مواد مغذی کلیدی هستند. همچنین ممکن است بخواهید نوشیدنی‌های سبز مهیا کنید یا پودرهای غذایی سبز خوب استفاده کنید و محصولات گوشتی ارگانیک سالم استفاده کنید.

مکمل‌های غذایی حاوی امگا3 با کیفیت استفاده کنید

مصرف 2 تا 5 گرم اسید چرب امگا3 به کاهش التهاب در پروستات و افزایش تولید تستسترون کمک می‌کند. تحقیقات نشان داده است که دوز بالای اسیدهای  چرب امگا3  عاملی قوی در کاهش رشد غده‌ی پروستات هستند. دریافت 200-500 گرم GLA (گاما لینولئیک اسید) حاوی امگاها همچنین می‌تواند مزایای ضد التهابی بیشتری داشته باشد.

مکمل‌های غذایی کمکی دیگر را در نظر بگیرید

افزودن مکمل‌ها به رژیم غذاییتان می‌تواند به معکوس کردن مشکلات سلامت پروستات کمک کند. دریافت مواد مغذیتان را با اضافه کردن ترکیبی از مکمل‌های با کیفیت، شامل ویتامین D3، K2، پروبیوتیک‌ها و ترکیبات ضد التهابی مثل ماده‌ی رنگی زردچوبه، سولفورفان،رسوراتول، و تروستیلبن( که در بلوبری یافت می‌شود) و عصاره‌ی چای سبز(EGCG) ، بهبود ببخشید. این ترکیبات بی‌نظیر افزایش مسیرهای آنتی اکسیدانی را تقویت می‌کنند.

سخن پایانی

سرطان پروستات یکی از سرطان شایع در جنس مردان می باشد. خوشبختانه معمولا این بیماری به خوبی درمان می شود. تشخیص به موقع و زودهنگام عاملی مهم در درمان موفق بیماری می باشد. معمولا برای این بیماری غربالگری هایی در نظر گرفته شده است. با پیدا کردن ناهنجاری هایی در غربالگری، معمولا تست های تکمیلی جهت تایید تشخیص در دستور کار قرار می گیرد. گاهی از آزمایش مختلفی برای سنجش میزان گستردگی سرطان بهره گرفته می شود.

راه های درمانی مختلفی برای درمان سرطان پروستات وجود دارد که شامل جراحی، شیمی درمانی، هورمون درمانی و پرتو درمانی، ایمونوتراپی و بهره گیری از سرما یا گرما می باشد. این روش ها می توانند به تنهایی یا برای افزایش کارایی در ترکیب با یکدیگر  و تواما به کار گرفته شوند.

در کنار درمان طبیعتا پیشگیری از این بیماری هم بسیار حائز اهمیت می باشد. داشتن سبک زندگی سالم اعم از رعایت یک رژیم غذایی متعادل و سرشار از مواد مغذی و همچنین برخورداری از سطوحی مناسبی از فعالیت بدنی و داشتن وزنی مناسب می تواند نقش مهمی در پیشگیری از ابتلای به این بیماری داشته باشد.

کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است.

https://www.cancer.org/cancer/types/prostate-cancer.html

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/prostate-cancer/diagnosis-treatment/drc-20353093