پیلوپلاستی جراحی برای اصلاح انسداد محل اتصال حالب لگنچه است. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که ادرار به دلیل انسداد در محل اتصال حالب به کلیه، نمی‌تواند آن‌طور که باید از کلیه شما به مثانه برود. برای رفع این مشکل پزشک جراح انسداد را برطرف می‌کند تا اجازه دهد ادرار به جای اینکه در کلیه شما جمع یا بازیابی شود، به سمت مثانه شما جریان یابد.
ادرار به طور معمول در قسمت قیفی شکل کلیه به نام لگنچه کلیه جمع می‌شود. سپس از طریق لوله‌ای به نام حالب به سمت پایین جریان می‌یابد تا به مثانه شما برسد. نقطه‌ای که لگنچه کلیه و حالب کلیه شما به هم می‌رسند به عنوان محل اتصال حالب لگنچه (UPJ) شناخته می‌شود.
بیشتر بدانید: برای کسب اطلاعات و دانش در خصوص نشانه های پنهان سرطان کلیه و رابطه کراتین خون و سرطان کلیه، بر روی لینک کلیک کنید.
انسداد در این ناحیه می‌تواند منجر به عوارضی مانند درد، عفونت و آسیب کلیه شود. پیلوپلاستی یکی از راه‌هایی است که پزشکان متخصص اورولوژی با آن این مشکل را مدیریت می‌کنند ( گاهی درمان تنگی حالب بدون جراحی و خود به خود صورت می‌پذیرد).
درمان تنگی حالب بدون جراحی
آیا درمان تنگی حالب بدون جراحی امکان‌پذیر است؟ در این مورد باید گفت که درمان تنگی محل اتصال حالب لگنچه همیشه ضروری نبوده و متخصصان پزشکی نظرات متفاوتی برای درمان یا مراقبت از این مشکل دارند.
مهم است که بدانید عملکرد ضعیف مجاری ادراری در نوزادان و کودکان کمتر از 18 ماه ممکن است موقتی باشد و در آن‌ها درمان تنگی حالب بدون جراحی است. بسیاری از نوزادان با عملکرد کلیه خوب و تخلیه ضعیف که در ابتدای تولد با آن مواجه‌اند، پس از چند ماه بهبود را تجربه می‌کنند.
مطالعه بیشتر: برای کسب آگاهی در مورد اینکه pcnl چیست و عمل سنگ کلیه چقدر طول میکشد؟ کلیک کنید.
از سوی دیگر، در برخی از نوزادان دچار مشکل تنگی محل اتصال حالب لگنچه به طور خود به خودی بهبود نمی‌یابد یا حتی علائم آن‌ها بدتر می‌شود. بیماران جوانی که کلیه بزرگ شده دارند، روند درمانی آن‌ها در ابتدا با تکرار سونوگرافی دنبال شده و در صورت وجود هرگونه نگرانی، MRI را انجام می‌دهند.
البته در این شرایط هم ممکن است بهبود ناگهانی رخ دهد. این حالت، اغلب در 18 ماه اول زندگی رخ می‌دهد. اگر جریان ادرار برای نوزاد بهبود نیابد و انسداد محل اتصال حالب به کلیه باقی بماند، انجام عمل جراحی پیلوپلاستی لازم است. افراد بزرگ‌سال ممکن است درمان تنگی محل اتصال حالب به کلیه را به روش‌های دیگری نیز انجام دهند.
چه افرادی به انجام عمل پیلوپلاستی نیاز دارند؟
در دنیا، از هر 1500 نفر یک نفر با مشکل تنگی محل اتصال حالب لگنی متولد می‌شود. اگر فرزند شما با مشکل انسداد محل اتصال حالب لگنچه به دنیا آمد، اگر وضعیت او در عرض 18 ماه بهبود نیابد، ممکن است برای رفع مشکل به پیلوپلاستی نیاز داشته باشد.
کودکان، نوجوانان و افراد بزرگ‌سال نیز ممکن است دچار انسداد محل اتصال حالب لگنی شوند. در صورتی که کلیه شما مسدود شده باشد، این مشکل از عملکرد صحیح کلیه شما جلوگیری کرده و باعث ادرار مجدد و همچنین بروز درد یا عفونت می‌شود.
مطالعه بیشتر: برای کسب اطلاعات در خصوص قرص فنازومکس برای چیست و عوارض قرص فنازومکس برای سنگ کلیه شامل چه مواردی است؟ کلیک کنید.
اگر در سونوگرافی، سی تی اسکن یا سایر روش‌های تصویربرداری در کلیه شما هیدرونفروز (تورم کلیه) ببیند، ممکن است پزشک شما تعجب کند که آیا انسداد محل اتصال حالب لگنچه دارید یا خیر. در صورت تشخیص این مشکل یکی از کاربردی‌ترین روش‌های برای درمان انسداد محل اتصال حالب به کلیه عمل پیلوپلاستی است.
برای آماده شدن برای انجام عمل پیلوپلاستی، پزشک متخصص معالج شما دستورالعمل‌هایی را در مورد نحوه آماده شدن برای پیلوپلاستی به شما ارائه می‌دهد. پیروی دقیق از دستورالعمل‌های آن‌ها می‌تواند خطر عوارض را کاهش دهد. قبل از پیلوپلاستی، پزشک معالج شما ممکن است از شما بخواهد:
● هشت ساعت قبل از عمل پیلوپلاستی نباید چیزی بخورید (باید قبل از عمل پیلوپلاستی ناشتا باشید).
● قبل از انجام عمل پیلوپلاستی، مصرف داروها را متوقف کرده یا داروهای مورد استفاده را فقط با یک جرعه آب مصرف کنید. البته به یاد داشته باشید که مصرف داروها را به طور خودسرانه قطع نکنید مگر اینکه پزشک متخصص در این زمینه به شما تجویز کند.
● ترتیبی دهید که کسی بعد از عمل شما را به خانه برساند (ممکن است لازم باشد حداقل یک شب در بیمارستان بمانید).
برای انجام پیلوپلاستی، پزشک جراح موارد زیر را انجام می‌دهد:
● به فرد تحت عمل بیهوشی عمومی داده می‌شود. شما در طی عمل پیلوپلاستی بی‌هوش خواهید بود و دردی احساس نخواهید کرد.
● یک یا چند برش روی شکم شما و در سمت کلیه آسیب دیده ایجاد می‌شود.
● قسمت باریک یا مسدود شده حالب شما برداشته می‌شود
● حالب شما مجدداً به کلیه وصل می‌شود.
● اغلب، استنت (لوله کوچک) را در داخل یا خارج از جایی که جراحی انجام می‌شود قرار می‌دهند تا به طور موقت تخلیه ادرار شود. آن‌ها پس از بهبود کلیه شما، استنت کار گذاشته شده را بر می‌دارند.
● محل برش (های) انجام شده در عمل پیلوپلاستی را می‌بندند.
انجام عمل پیلوپلاستی چقدر طول میکشد؟
انجام عمل پیلوپلاستی که در بیمارستان انجام می‌شود، معمولاً دو تا سه ساعت طول میکشد.
بعد از انجام عمل پیلوپلاستی چه اتفاقی می‌افتد؟
ممکن است یک یا دو روز پس از جراحی پیلوپلاستی در بیمارستان بستری و تحت نظر باقی بمانید.
در بیمارستان:
● بعد از عمل پیلوپلاستی می‌توانید به طور معمول غذا بخورید و بنوشید.
● شما می‌توانید بعد از عمل پیلوپلاستی از جای خود بلند شده و حرکت کنید، اما باید به دستورالعمل‌های ارائه شده توسط پزشک متخصص خود در مورد میزان فعالیت خود عمل کنید.
● پزشک متخصص شما ممکن است برای جلوگیری از بروز عفونت بعد از عمل پیلوپلاستی برای شما آنتی بیوتیک تجویز کند.
● ممکن است یک تخلیه ادرار (سوند فولی) برای حذف ادرار از بدن خود داشته باشید. وقتی به خانه می‌روید، پزشک معالج آن را حذف می‌کند.
● ممکن است تا چند روز پس از جراحی پیلوپلاستی به دلیل تورم حالب خود کمی درد داشته باشید یا اسپاسم مثانه داشته باشید. برای رفع این مشکل پزشک معالج برای شما داروهای ضد درد را به صورت خوراکی (از طریق دهان)، از طریق IV یا از طریق تزریق تجویز می‌کند.
مطالعه بیشتر: اگر می خواهید بیشتر در مورد اهدا کننده کلیه چند روز بستری می شود و عمل پیوند کلیه چقدر طول میکشد؟ کلیک کنید.
مدت زمان بهبودی پس از جراحی پیلوپلاستی چقدر است؟
پس از پیلوپلاستی، روند بهبودی ممکن است یک یا دو هفته طول بکشد. همچنین ممکن است هنگام ادرار کردن یا خون در ادرار برای حدود یک هفته یا تا زمانی که پزشک استنت را خارج کند، درد را تجربه کنید. معمولاً می‌توانید سه تا چهار هفته پس از انجام پیلوپلاستی به فعالیت‌های معمول خود بازگردید.
برای این اهداف توسط پزشک معالج خود ویزیت خواهید شد:
● استنت کار گذاشته شده را بردارید: اگر استنت خارج از بدن شما باشد، یک پزشک معالج استنت را با بریدن بخیه روی پوست شما و بیرون کشیدن استنت خارج می‌کند. برای این کار نیازی به مصرف داروهای ضد درد ندارید. اگر استنت داخل بدن شما باشد، روش دیگری برای بیرون آوردن آن خواهید داشت. شما در طی این عمل بی‌هوش خواهید بود و دردی احساس نخواهید کرد.
● برای بررسی تورم کلیه، سونوگرافی انجام دهید.
بعد از عمل پیلوپلاستی چگونه از خودم مراقبت کنم؟
در حین بهبودی بعد از انجام عمل پیلوپلاستی، ممکن است بخواهید یک پرستار یا کمک را در کنار خود داشته باشید تا در برخی از اوقات به شما کمک کند. همچنین پزشک معالج شما به شما دستورالعمل‌هایی را در مورد اینکه چگونه به بهترین شکل از خود مراقبت کنید، ارائه می‌دهد. پزشکان متخصص ممکن است موارد زیر را توصیه کنند:
● نوشیدن مایعات زیاد.
● پانسمان‌ها (بانداژها) را برای مدت معینی (معمولاً 24 تا 48 ساعت) روی محل جراحی و بخیه نگه دارید.
● از دوش گرفتن و حمام کردن که می‌تواند باعث عفونت شود، خودداری کنید.
● مصرف داروهای ضد درد، آنتی بیوتیک ها و هر نسخه دیگری طبق دستور.
● اجتناب از فعالیت شدید یا بلند کردن اجسام سنگین به مدت چهار تا شش هفته.
مطالعه بیشتر: برای کسب اطلاعات و دانش در مورد سنگ شکن برون اندامی و اینکه چند روز بعد از سنگ شکن سنگ دفع می شود؟ کلیک کنید.
سؤالات متداول درمان تنگی حالب بدون جراحی
1) امکان درمان تنگی حالب بدون جراحی وجود دارد؟
درمان تنگی محل اتصال حالب لگنچه همیشه ضروری نبوده و متخصصان پزشکی نظرات متفاوتی برای درمان یا مراقبت از این مشکل دارند. مهم است که بدانید عملکرد ضعیف مجاری ادراری در نوزادان و کودکان کمتر از 18 ماه ممکن است موقتی باشد و در آن‌ها درمان تنگی حالب بدون جراحی است. بسیاری از نوزادان با عملکرد کلیه خوب و تخلیه ضعیف که در ابتدای تولد با آن مواجه‌اند، پس از چند ماه بهبود را تجربه می‌کنند.
بیماران جوانی که کلیه بزرگ شده دارند، روند درمانی آن‌ها در ابتدا با تکرار سونوگرافی دنبال شده و در صورت وجود هرگونه نگرانی، MRI را انجام می‌دهند. البته در این شرایط هم ممکن است بهبود ناگهانی رخ دهد. این حالت، اغلب در 18 ماه اول زندگی رخ می‌دهد.
برای انجام عمل پیلوپلاستی می‌توان از تجارب درمانی بیماران قبلی بهره گرفت. همچنین در این زمینه می‌توان از تجارب جناب آقای دکتر فرشاد نامداری جراح و فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری مردان با سابقه بیش از 15 سال جراحی موفق در این زمینه کمک گرفت.
دکتر فـرشاد نامداری، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی و حائز رتبه دوم بورد کشوری تخصصی اورولوژی می‌باشد. ایشان دانش‌آموخته و دستیار ممتاز دانشکده علوم پزشکی تهران می‌باشند. با بهره‌گیری از دانش و تجربه ایشان می‌توان به‌خوبی از انجام عمل پیلوپلاستی اطمینان حاصل کرد.
منبع مقاله:
https://my.clevelandclinic.org/health/procedures/16545-pyeloplasty
https://www.urologyhealth.org/urology-a-z/u/ureteropelvic-junction-(upj)-obstruction
