برای درمان فوری سنگ کلیه چکار باید کرد اول اینکه سنگ کلیه اصطلاحی است که برای توصیف سنگ‌هایی که در دستگاه ادراری تشکیل می‌شوند، استفاده می‌شود. این بیماری شامل تشکیل کلسیفیکاسیون در سیستم ادراری و معمولاً در کلیه‌ها یا حالب است، اما ممکن است مثانه و یا مجرای ادرار را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
سنگ در کلیه شما شامل یک توده جامد یا کریستالی نامنظم است که می‌تواند به کوچکی یک دانه شن تا اندازه یک توپ گلف باشد. بسته به اندازه سنگ کلیه (یا سنگ)، ممکن است حتی متوجه نشوید که سنگ کلیه دارید. حتی سنگ‌های کوچک می‌توانند باعث درد شدید شوند زیرا از طریق دستگاه ادراری از بدن شما خارج می‌شوند.
نوشیدن آب و مایعات مختلف ممکن است به این روند خروج سنگ کلیه از بدن که می‌تواند تا سه هفته طول بکشد و درمان فوری سنگ کلیه کمک کند. یک
سنگ کلیه بزرگ می‌تواند در حالب شما (لوله‌ای که ادرار را از کلیه شما به سمت مثانه تخلیه می‌کند) گیر کند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، سنگ کلیه می‌تواند باعث خونریزی شود و از خروج ادرار از بدن شما جلوگیری کند.
ممکن است برای سنگی که به خودی خود نمی‌تواند از بین برود نیاز به جراحی داشته باشید. سنگ کلیه یک بیماری شایع است که با عوامل و علل مختلف خطر، از جمله عادات سبک زندگی و سایر اعمال در ارتباط است.
مطالعه بیشتر: جهت اطلاع از عفونت های کلیه و اینکه چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد کلیک کنید.
میزان شیوع ابتلا به سنگ کلیه
سنگ کلیه یک بیماری شایع در سرتاسر جهان است. در واقع، تخمین زده می‌شود که تا 10٪ از مردم در طول زندگی خود حداقل یک بار به بیماری سنگ کلیه مبتلا می‌شوند. البته این در حالی است که خیلی از این افراد علائمی را تجربه نمی‌کنند یا به فرم خفیف سنگ کلیه مبتلا می‌شوند.
هر سال تقریباً از هر 1000 نفر 1 نفر به دلیل سنگ‌های ادراری در بیمارستان بستری می‌شوند. مردان بیشتر از زنان به سنگ‌های ادراری مبتلا می‌شوند، با نسبت خطر 3:1 یعنی 3 برابر بیشتر احتمال ابتلای مردان به سنگ کلیه وجود دارد. البته به نظر می‌رسد این فاصله با گذشت زمان در حال کاهش می‌باشد. افراد بین 20 تا 40 سال بیشتر در معرض خطر ابتلا به سنگ کلیه هستند.
علائم سنگ کلیه
علائم دقیق سنگ کلیه چپ به محل و اندازه سنگ‌ها در سیستم ادراری بستگی دارد. علائم و نشانه‌های عمومی ابتلا به سنگ کلیه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- قولنج کلیه یا حالب که از مهم‌ترین علائم سنگ کلیه است. این درد می‌تواند به عنوان یک درد مبهم شروع شود که ممکن است دردی کولیکی همراه با شدت و ضعف باشد. همچنین درد ناحیه پهلو می‌تواند شدید شود و حتی منجر به نیاز به مراجعه به اورژانس شود. معمولاً همراه با این درد حالت تهوع و یا استفراغ هم وجود دارد.
- از علائم سنگ کلیه وجود خون در ادرار (هماچوری)
- عفونت مجاری ادراری
- وجود درد در ناحیه شکم
- وجود سنگ در کلیه‌ها می‌تواند جریان ادرار در کلیه‌ها یا حالب ها را مسدود کند که همین امر در نهایت منجر به درد شدید پهلو و احتمالاً وجود خون در ادرار یا عدم توانایی در دفع ادرار خواهد شد. وجود سنگ در مثانه می‌تواند منجر به علائمی مانند درد و همچنین افزایش میل و تکرر ادرار شود.
- تب و لرز.
- احساس نیاز به دفع بیشتر ادرار.
مطالعه بیشتر: جهت اطلاع از انواع سنگ کلیه و بدترین نوع سنگ کلیه کلیک کنید.
علائم افتادن سنگ کلیه در مثانه چیست؟
اما گاهی سنگ کلیه در کلیه یا حالب شکسته نشده و به ناحیه مثانه انتقال می‌یابد. مثانه به عنوان شاهرایی برای دفع ادرار کاربرد دارد و وجود سنگ کلیه در ناحیه مثانه طبیعتاً منجر به بروز علائمی در آن می‌شود. علائم افتادن سنگ کلیه در مثانه شامل موارد زیر می‌باشد:
- اگر اندازه سنگ خیلی بزرگ باشد ممکن است با عدم توانایی فرد مبتلا در دفع ادرار همراه شود.
- وجود خون در ادرار (هماچوری)
- بروز درد در ناحیه پایین شکم یا کمر فرد مبتلا به سنگ کلیه
- احساس نیاز فوری به دفع ادرار
- کدر بودن رنگ یا بدبو بودن ادرار
- دردناک بودن دفع ادرار
سنگ کلیه چگونه تشخیص داده می‌شود؟
برای تشخیص سنگ کلیه نیاز است که به یک پزشک متخصص مراجعه نموده و از او برای درمان سنگ کلیه کمک بگیریم. برای تشخیص سنگ کلیه پزشک معالج در مورد سابقه ابتلای شما به بیماری‌های مختلف در گذشته سؤال می‌پرسد و احتمالاً آزمایش‌هایی را تجویز می‌کند که شامل موارد زیر می‌باشد:
تست‌های تصویربرداری
روش‌های تصویربرداری اشعه ایکس، سی تی اسکن و سونوگرافی به پزشک شما کمک می‌کند تا اندازه، شکل، محل و تعداد سنگ‌های کلیه شما را ببیند. این آزمایش‌ها به پزشک معالج شما کمک می‌کند که تصمیم بگیرد که به چه درمانی نیاز دارید.
آزمایش خون
آزمایش خون نشان می‌دهد که کلیه‌ها چقدر خوب کار می‌کنند، استفاده از آزمایش می‌توان در ارزیابی وجود عفونت در بدن مفید بوده و مشکلات بیوشیمیایی که ممکن است منجر به سنگ کلیه شود را بررسی می‌کند.
آزمایش ادرار
این آزمایش علائم وجود عفونت در بدن فرد مبتلا را بررسی کرده و سطوح مواد تشکیل دهنده سنگ کلیه را ارزیابی می‌کند.
درمان سنگ کلیه
پس از تشخیص ابتلا به سنگ کلیه، پزشک معالج شما ابتدا تعیین می‌کند که آیا شما حتی به درمان نیاز دارید یا خیر. اگر پزشک معالج تصمیم بگیرد که شما نیاز به درمان فوری سنگ کلیه دارید، گزینه‌های درمان سنگ کلیه برای شما شامل دارودرمانی و جراحی است.
مطالعه بیشتر: جهت آگاهی از راه های دفع سنگ کلیه 10 میلیمتری به بهترین روش کلیک کنید.
درمان سنگ کلیه با دارو
معمولاً این روش به صورت تجویز دارو برای فروکش کردن علامت ابتلا است که عمدتاً درد و قولنج، تهوع و استفراغ است. برای این منظور مثلاً از داروهایی نظیر ایبو بروفن و یا داروهای ضد تهوع استفاده می‌شود. همچنین معمولاً از داروهایی که منجر به شل شدن حالب و دفع و درمان سنگ کلیه می‌شوند نیز استفاده می‌شود.
درمان فوری سنگ کلیه عمل جراحی
چهار نوع عمل جراحی برای درمان فوری سنگ کلیه وجود دارد که شامل موارد زیر می‌باشند:
اورتروسکوپی
برای انجام این روش درمان فوری سنگ کلیه، ابزار کوچکی به نام یورتروسکوپ در مجرای ادرار و از طریق مثانه و داخل حالب وارد می‌شود. این ابزار سنگ‌های حالب را نشان داده و سپس با استفاده از لیزر آن‌ها را از هم جدا می‌کند. در این روش درمان فوری سنگ کلیه تکه‌های کوچک‌تر از سنگ کلیه به‌راحتی می‌توانند از طریق دستگاه ادراری از بدن شما خارج شوند.
سنگ شکنی با shock wave
در این روش، شما روی یک نوع خاص از میز یا وان جراحی قرار داده می‌شوید. امواج ضربه‌ای پرانرژی از طریق آب به سنگ برخورد می‌کنند. امواج شوک سنگ‌ها را از هم جدا کرده و سپس سنگ‌های موجود به‌راحتی می‌توانند از بدن شما خارج شوند.
نفرولیتوتومی از راه پوست
یکی از روش های درمان فوری سنگ کلیه هنگامی که سنگ کلیه را نمی‌توان با روش‌های دیگر درمان کرد که ممکن است به دلیل وجود سنگ‌های زیاد، سنگ‌ها خیلی بزرگ یا سنگین یا به دلیل محل آن‌ها باشد، روش نفرولیتوتومی از راه پوست برای درمان سنگ کلیه در نظر گرفته می‌شود.
در روش نفرولیتوتومی از راه پوست، یک لوله مستقیماً از طریق یک برش کوچک در پشت شما وارد کلیه شما می‌شود. سپس سنگ‌ها توسط یک کاوشگر اولتراسوند متلاشی شده و به بیرون مکش می‌شوند. در گام بعدی در مجرای ادرار بعد از عمل یک استنت (یک لوله داخلی از کلیه به مثانه که یک هفته بعد برداشته می‌شود) قرار می‌گیرد. بیماران معمولاً برای ارزیابی بیشتر یک شب در بیمارستان بستری می‌شوند.
جراحی باز برای درمان سنگ کلیه
در این جراحی تهاجمی درمان سنگ کلیه از برش‌های بلندتری استفاده می‌شود. جراحی باز در مقایسه با روش‌های کم تهاجمی، به ندرت و تنها در مواقع خاص انجام می‌شود.
سؤالات متداول
از کجا بفهمیم سنگ کلیه دفع شده است؟
همان‌طور که ابتلای به سنگ کلیه با بروز علائمی می‌تواند همراه باشد (یا در مواقع ابتلا به فرم خفیف یا سنگ‌های کوچک نباشد) دفع این سنگ‌ها هم با علائمی روبرو است. معمول‌ترین علامت بدیهی وجود سنگ در ادرار می‌باشد که می‌تواند به تنهایی یا همراه با خون، درد یا عفونت باشد. همچنین فرد با دفع سنگ ادرار می‌تواند توانایی همیشگی در دفع ادرار را بازیابد. همچنین درد در ناحیه پهلو و شکم، احساس نیاز به دفع مکرر ادرار یا بد بو بودن ادرار هم پایان پذیرفته یا به طور معنی‌داری کاهش می‌یابد.
روش‌های درمان سنگ کلیه شامل چه مواردی می‌باشد؟
روش‌های درمان سنگ کلیه شامل دارو درمانی با استفاده از مکانیسم‌های مختلف (تسکین درد یا حالت تهوع و استفراغ، شل شدن …) یا بهره‌گیری از روش‌های درمان فوری سنگ کلیه از طریق به‌کارگیری عمل جراحی می‌باشد.
درمان فوری سنگ کلیه شامل چه روش‌هایی است؟ جراحی باز، اورتروسکوپی، سنگ شکنی با شوک موجی و نفرولیتوتومی از راه پوست است. هرکدام از این روش‌ها، ویژگی‌های خاص خود را دارند و با توجه به نظر پزشک معالج و شدت بیماری می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.
برای درمان فوری سنگ کلیه می‌توان از تجارب درمانی بیماران قبلی بهره گرفت. همچنین در این زمینه می‌توان از تجارب جناب آقای دکتر فرشاد نامداری جراح و فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری مردان با سابقه بیش از 15 سال جراحی موفق در این زمینه کمک گرفت.
دکتر فـرشاد نامداری، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی و حائز رتبه دوم بورد کشوری تخصصی اورولوژی می‌باشد. ایشان دانش‌آموخته و دستیار ممتاز دانشکده علوم پزشکی تهران می‌باشند. با بهره‌گیری از دانش و تجربه ایشان می‌توان به‌خوبی از درمان فوری سنگ کلیه اطمینان حاصل کرد.
منبع مقاله
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15604-kidney-stones
https://www.news-medical.net/health/What-is-Urolithiasis.aspx
