اسپاسم مثانه زمانی اتفاق می‌افتد که عضله مثانه دچار یک حرکت فشاری ناخواسته یا اسپاسم شود. اسپاسم مثانه که انقباض دترسور نیز نامیده می‌شود، باعث احساس ناگهانی و شدید ادرار شده که اغلب منجر به نشت ادرار می‌شود. به این بیماری به اصطلاح ادرار یا مثانه بیش فعال نیز گفته می‌شود.
مثانه با سیستم عصبی عضلانی برای حفظ و ترشح ادرار کار می‌کند. هر شرایطی که بر هماهنگی این سیستم تأثیر بگذارد، می‌تواند منجر به اختلال در عملکرد مثانه شود. مشکلات موضعی در سطح مثانه یا جریان ادرار نیز می‌تواند منجر به تحریک و اسپاسم شود.
اقدامات خاصی وجود دارد که می‌توانید برای از بین بردن ناراحتی ناشی از اسپاسم مثانه و جلوگیری از نشت ادرار انجام دهید.
اسپاسم مثانه خطرناک نیست، اما ممکن است ناراحت کننده باشد و اگر نتوانید به موقع خود را به دستشویی برسانید ممکن است نشت ادرار باعث شرم و خجالت شما شود.
کسانی که به طور منظم نشت ادرار را تجربه می‌کنند، ممکن است از ترس بروز این اتفاق در انظار عمومی، کارهایی را که قبلاً انجام می‌دادند محدود کنند. این می‌تواند باعث کاهش کیفیت زندگی بسیاری از افراد شود و حتی ممکن است منجر به افسردگی شود.
پس از تشخیص اسپاسم مثانه، بر اساس سوبق پزشکی و شرایط بیمار، مناسب‌ترین شیوه‌ی درمان اجرا و توصیه می‌شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی درمان اسپاسم مثانه و یا دریافت نوبت مطب دکتر نامداری با شماره تلفن‌های 09107585358 – 02188776801 تماس حاصل فرمایید.
چه عواملی باعث اسپاسم مثانه می‌شود؟
اسپاسم مثانه می‌تواند توسط بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات ایجاد شود از جمله:
- بیماری‌های عصبی مانند سکته، مولتیپل اسکلروزیس، بیماری پارکینسون.
- تولید بیش از حد یا تولید زیاد ادرار به دلیل هر بیماری که بر کلیه یا سیستم غدد درون ریز تأثیر بگذارد.
- دیابت.
- مصرف غذای تند یا اسیدی.
- مصرف زیاد مایعات یا مصرف الکل یا کافئین.
- مصرف داروهایی مانند فوروزماید که تولید ادرار را افزایش می‌دهد.
- عفونت‌هایی که مثانه را تحت تأثیر قرار می‌دهند مانند عفونت ادراری.
- ناهنجاری‌های مثانه مانند سنگ یا تومور در مثانه.
- شرایطی که مانع جریان ادرار می‌شود. به عنوان مثال بزرگ شدن پروستات به دلیل هیپرتروفی یا تومور.
- جراحی‌های قبلی که برای بی‌اختیاری انجام شده و مانع جریان ادرار می‌شود.
- حوادثی که بر نخاع و هماهنگی عصبی عضلانی با مثانه تأثیر می‌گذارد.
- عفونت در مغز یا نخاع نیز می‌تواند بر هماهنگی عصبی عضلانی و در نتیجه اسپاسم تأثیر بگذارد.
- اگر مثانه به طور کامل تخلیه نشده یا در شرایط یبوست باشد.
علائم اسپاسم مثانه چیست؟
معمولاً علائم زیر در ارتباط با مثانه پرکار مشاهده می‌شود:
- اصرار ناگهانی برای دفع ادرار
- تکرر ادرار
- شب بیدار شدن برای ادرار کردن (شب ادراری)
- بی اختیاری ادرار
- درد شکم
عوارض اسپاسم مثانه چیست؟
بی‌اختیاری ادرار باعث افزایش دفعات ادرار و شب ادراری (ادرار بیش از حد در طول شب) شده که می‌تواند بر کیفیت زندگی بیمار تأثیر بگذارد. این اختلال می‌تواند مشکلات زیر را در پی داشته باشد:
- مشکلات روحی
- بی‌خوابی
- کاهش اعتماد به نفس
- افسردگی
چگونه متخصصین اورولوژی اسپاسم ادرار را تشخیص می‌دهند؟
تشخیص بیماری زمینه‌ای نیاز به گرفتن شرح حال مناسب و معاینه بالینی دارد. این معاینه‌ها یا تحقیقات نیاز به بررسی هرگونه ناهنجاری در سیستم عصبی مرکزی (مغز، نخاع) یا هرگونه ناهنجاری در کلیه یا ناهنجاری موضعی در نزدیکی مثانه دارد. تحقیقات انجام شده شامل:
آزمایشات یورودینامیک
این‌ها آزمایشاتی هستند که برای بررسی عملکرد مثانه انجام می‌شوند. تخلیه ناکارآمد مثانه ممکن است منجر به اسپاسم مثانه شود.
- اندازه‌گیری جریان ادرار با استفاده از فلورسنج برای شناسایی حجم ادرار و سرعت تخلیه ادرار.
- فشار مثانه با استفاده از سیستومتری اندازه‌گیری می‌شود. در این آزمایش فشار داخل مثانه و فشار در منطقه اطراف آن هنگام پر شدن مثانه اندازه‌گیری می‌شود.
آزمایشات تصویربرداری
بررسی اشعه ایکس، سونوگرافی، تصویربرداری با تشدید مغناطیسی و توموگرافی کامپیوتری از روش‌های تصویربرداری هستند که برای ایجاد تصویر از سیستم عصبی مرکزی و دستگاه ادراری برای شناسایی هرگونه شرایط غیر عادی استفاده می‌شود.
الکتروانسفالوگرام (EEG)
- برای شناسایی عملکرد الکتریکی در سیستم عصبی مرکزی و سیستم عضلانی جهت شناسایی ناهنجاری‌ها ممکن است از الکتروانسفالوگرام یا الکترومایوگرام استفاده شود.
روش‌های درمان اسپاسم مثانه چیست؟
گزینه‌های درمان شامل درمان دارویی، جراحی و تغییر سبک زندگی برای کنار آمدن با این بیماری است.
درمان دارویی
درمان دارویی شامل داروهایی است که به کاهش علائم اسپاسم مثانه و کاهش بی‌اختیاری ادرار کمک می‌کند. این داروها در گروه ضد اسپاسم قرار می‌گیرند.
به عنوان مثال می‌توان به تولترودین، اکسی بوتینین کلراید و کلرید تروپسیوم اشاره کرد.
داروهای ذکر شده برای افسردگی (داروهای ضد افسردگی) نیز به شل شدن مثانه و کاهش اسپاسم کمک می‌کنند. به عنوان مثال آمیتریپتیلین و نورتریپتیلین هستند.
بوتاکس
تزریق Onabotulinumtoxin A (بوتاکس) در مثانه برای کاهش بی‌اختیاری ادرار موثر است. این دارو در اثر فلج کردن عضله مثانه به کاهش علائم اسپاسم کمک می‌کند. بوتاکس در دوزهای کم تجویز می‌شود و نتایج موقتی دارد.
تحریک عصبی
ایمپلنت‌های تحریک الکتریکی برای کمک به کنترل اسپاسم مثانه، پالس‌های ملایم الکتریکی را به مثانه می‌فرستند. پزشک می‌تواند این دستگاه‌ها را در یک عمل آسان سرپایی متصل کند تا به کاهش اسپاسم مثانه و نشت کمک کند.
اگر دچار اسپاسم مثانه هستید، با پزشک خود در مورد راه‌های درمان آن صحبت کنید.
درمان جراحی
درمان جراحی در بیمارانی انجام می‌شود که از علائم شدید رنج می‌برند و سایر روش‌های درمانی برای آن‌ها موثر نیستند. هدف از جراحی افزایش ظرفیت مثانه یا کاهش فشار مثانه است.
روش‌های جراحی عبارتند از:
- جراحی برای افزایش ظرفیت مثانه
- برداشتن مثانه
- انحراف ادرار
- اسفنکتر مصنوعی
در صورت تخلیه ناقص ادرا ، ممکن است کاتتریزاسیون لازم باشد.
تغییر سبک زندگی
اقدامات خاصی وجود دارد که می‌توانید برای از بین بردن ناراحتی ناشی از اسپم مثانه و جلوگیری از نشت ادرار انجام دهید.
- اگر در صورت نوشیدن آب زیاد احتمال بروز نشت ادرار کمتر می‌شود، افزایش مصرف مایعات می‌تواند در طولانی مدت به شما کمک کند. زیرا ادرار غلیظ می‌تواند برای مثانه شما تحریک کننده باشد. در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید تا مطمئن شوید تحریک مثانه از بین می‌رود.
- اگر اسپاسم ناشی از غذاهای خاصی است که می‌خورید، ممکن است تغییر در رژیم غذایی به رفع اسپاسم مثانه نیز کمک کند. دفترچه یادداشتی را برای چند روز همراه خود داشته باشید و خوراکی‌های که مصرف می‌کنید را در آن یادداشت کنید. شناسایی عوامل تحریک کننده در غذا یا نوشیدنی می‌تواند به کاهش اسپاسم مثانه شما کمک کند.
- تمرینات کگل. اگر به دلیل اسپاسم مثانه دچار نشت ادرار هستید، می‌توانید تمرینات کف لگن را نیز در برنامه روزانه خود بگنجانید. این ورزش که به آن کگل می‌گویند، می‌تواند به بهبود قدرت عضلانی کف لگن کمک کند و در نتیجه نگه داشتن ادرار را برای شما آسان‌تر کند.
- اگر احساس ناراحتی می‌کنید، سعی کنید از یک پد گرم کننده برای تسکین درد ناشی از اسپاسم مثانه استفاده کنید.
- آموزش مثانه و همچنین تعیین زمان برای دفع ادرار. این تمرین می‌تواند شامل خالی شدن کامل ادرار باشد تا احتمال بی‌اختیاری را کاهش دهد.
