عمل برداشتن مثانه یا سیستکتومی یک عمل جراحی با هدف برداشتن بافت دچار بیماری ناحیه مثانه است. عمل برداشتن مثانه به دلیل سرطان مثانه به صورت کلی، سیستکتومی رادیکال نامیده می‌شود.
در مردان، این عمل برداشتن مثانه معمولاً شامل برداشتن پروستات و وزیکول‌های منی نیز می‌شود. در زنان، سیستکتومی رادیکال معمولاً شامل برداشتن رحم، تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ و بخشی از واژن است.
مطالعه بیشتر: جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد اینکه درد مثانه کجاست؟ علائم و درمان در مثانه، کلیک کنید.
پس از عمل برداشتن مثانه، جراح شما همچنین باید روش جدیدی برای ذخیره ادرار و خروج آن از بدن ایجاد کند. به این حالت انحراف ادرار می‌گویند. جراح شما در مورد گزینه‌های انحراف ادرار بعد از عمل برداشتن مثانه که ممکن است برای شما مناسب باشد صحبت خواهد کرد.
عمل برداشتن مثانه یا سیستکتومی رادیکال برای درمان سرطانی که به بافت عضلانی مثانه حمله کرده یا سرطان مثانه غیرتهاجمی عود کننده انجام می‌شود.
بیشتر بخوانید: جهت کسب آگاهی بیشتر در مورد عکس بیضه سالم و ناسالم و انواع بیماری های بیضه، کلیک کنید.
عمل برداشتن مثانه یا سیستکتومی جزئی، (اگرچه به ندرت انجام می‌شود) برای برداشتن تومور سرطانی در بخش جدا شده از مثانه استفاده می‌شود. همچنین استفاده از جراحی سیستکتومی ساده یعنی عمل برداشتن مثانه به تنهایی ممکن است درمانی برای بیماری‌های غیر سرطانی (خوش‌خیم) باشد.
چرا عمل برداشتن مثانه انجام می‌شود؟
پزشک معالج شما ممکن است عمل برداشتن مثانه (سیستکتومی) را برای درمان اختلالات زیر توصیه کند:
● سرطانی که از مثانه شروع می‌شود یا به مثانه سرایت می‌کند.
● اختلال در سیستم ادراری که در بدو تولد وجود دارد.
● اختلالات عصبی یا التهابی که بر سیستم ادراری تأثیر می‌گذارد.
نکته: اینکه شما چه نوع عمل برداشتن مثانه (سیستکتومی) و بازسازی مثانه را انجام می‌دهید به عوامل زیادی بستگی دارد، مانند هدف از انجام عمل برداشتن مثانه، سطوح کلی سلامت شما، ترجیحات و نیازهای مراقبتی شما.
عوارض بعد از عمل مثانه
عمل برداشتن مثانه (سیستکتومی) یک جراحی پیچیده پزشکی است. عمل برداشتن مثانه ممکن است شامل دست‌کاری بسیاری از اندام‌های داخلی شکم شما نیز باشد. به همین دلیل، عمل برداشتن مثانه خطرات خاصی را به همراه دارد که شامل موارد زیر هست:
✔ خون‌ریزی
✔ لخته شدن خون در پاها
✔ لخته‌های خونی که احتمال دارد به ریه‌ها یا قلب بروند (آمبولی)
✔ بروز عفونت
✔ بهبود کند زخم
✔ آسیب به اندام‌ها یا بافت‌های مجاور
✔ آسیب به اندام به دلیل واکنش بیش از حد بدن به عفونت (سپسیس)
✔ مرگ ناشی از عوارض عمل برداشتن مثانه که البته عارضه‌ای نادر است.
بیشتر بدانید: اگر می خواهید در مورد پرازوسین ۱ برای چیست همچنین قرص پرازوسین، بر روی لینک کلیک کنید.
سایر خطرات مرتبط با انحراف ادرار بسته به روش عمل برداشتن مثانه متفاوت است، اما دیگر عوارض بعد از عمل مثانه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
● کم‌آبی بدن
● کاهش عملکرد کلیه
● عدم تعادل در مواد معدنی ضروری بدن
● کمبود ویتامین B-12
● عفونت مجاری ادراری
● ابتلا به سنگ کلیه بعد از عمل برداشتن مثانه
● از دست دادن کنترل مثانه (بی‌اختیاری ادرار)
● بروز انسدادی که مانع از عبور غذا یا مایعات از روده شما می‌شود (انسداد روده)
● انسداد در یکی از لوله‌هایی که ادرار را از کلیه‌ها حمل می‌کند (انسداد حالب).
برخی از عوارض بعد از عمل مثانه ممکن است زندگی فرد تحت عمل را تهدید کند یا نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشند. همچنین ممکن است برای اصلاح مشکلات به جراحی دیگری نیاز داشته باشید.
از این پزشک جراح شما اطلاعاتی در مورد زمان ویزیت مجدد یا زمان مراجعه به اورژانس در طول بهبودی و در صورت نیاز در اختیار شما قرار می‌دهد.
آمادگی برای انجام عمل برداشتن مثانه
قبل از انجام عمل برداشتن مثانه شما باید با پزشک جراح در مورد سلامت خود و هر عاملی که ممکن است بر عمل برداشتن مثانه تأثیر بگذارد مشورت کنید. این عوامل ممکن است شامل موارد زیر باشد:
✔ ابتلای طولانی‌مدت به بیماری
✔ آلرژی دارویی
✔ واکنش‌های قبلی به بیهوشی
✔ آپنه انسدادی خواب
همچنین باید با پزشک جراح استفاده خود موارد زیر بررسی کنید:
❖ داروهای تجویزی مصرفی
❖ ویتامین‌ها، داروهای گیاهی یا سایر مکمل‌های غذایی
❖ مصرف الکل و نوشیدنی‌های الکلی
❖ استعمال سیگار و دیگر دخانیات: اگر سیگار می‌کشید، با پزشک جراح خود در مورد کمک‌هایی که ممکن است برای ترک سیگار نیاز داشته باشید صحبت کنید. سیگار می‌تواند بر بهبودی شما پس از بیهوشی و جراحی تأثیر بگذارد.
❖ استعمال تفریحی مواد مخدر
❖ نوشیدن نوشیدنی‌های کافئین دار
روش انجام عمل برداشتن مثانه
در ابتدا به شما داروی بیهوشی (بیهوشی عمومی) داده می‌شود که شما را در طول جراحی در خواب نگه دارد. هنگامی که شما خواب هستید، جراح شکم شما را برش می‌دهد. در ادامه جراح شما، مثانه را از بافت‌های اطراف خارج می‌کند.
اگر هدف از عمل برداشتن مثانه درمان سرطان مثانه باشد، جراح غدد لنفاوی مجاور را که بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند نیز برمی دارد. این اندام‌ها در آزمایشگاه بررسی می‌شوند تا ببینند آیا سرطان به آن‌ها سرایت کرده است یا خیر.
بیشتر بدانید: برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بعد از عمل پروستات چه اتفاقی می افتد و عمل پروستات چیست؟ کلیک کنید.
در مردان، عمل برداشتن مثانه رادیکال شامل برداشتن پروستات و وزیکول‌های منی است. در زنان، این عمل شامل برداشتن رحم، تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ و بخشی از واژن است. اینکه چه مقدار از مجرای ادرار حفظ می‌شود به نوع انحراف ادراری که جراح ایجاد می‌کند بستگی دارد.
پس از انجام عمل برداشتن مثانه، جراح شما یک مسیر انحرافی ادرار ایجاد می‌کند که یک سیستم جدید برای خارج کردن ادرار از بدن است.
انواع عمل برداشتن مثانه
گزینه‌های عمل برداشتن مثانه عبارت‌اند از:
1.مجرای ایلیال
در این روش، پزشک جراح از قطعه‌ای از روده کوچک برای ایجاد یک لوله (مجرای) استفاده می‌کند. حالب هایی که قبلاً به مثانه متصل شده‌اند به مجرای روده وصل می‌شوند.
در ادامه ادرار به داخل استوما تخلیه می‌شود، از سوراخی در دیواره شکم (استوما) به خارج از بدن می‌گذرد و کیسه‌ای را که زیر لباس پوشیده است پر می‌کند. ادرار به طور مداوم در کیسه جمع می‌شود، که باید به طور مکرر تخلیه شود و به طور منظم جایگزین شود.
2.مخزن نگه‌دارنده ادرار
در طی این روش، جراح از قطعه‌ای از روده مانند مجرای ایلئال برای ایجاد یک کیسه (مخزن) در داخل شکم استفاده می‌کند و مخزن به حالب ها و استوما در دیواره شکم متصل است. با این حال، مخزن ادرار را ذخیره می‌کند. برای تخلیه آن، یک لوله نازک (کاتتر) را داخل استوما قرار می‌دهید.
3.بازسازی مثانه
در این روش، جراح از بخشی از روده استفاده می‌کند و بافت‌ها را به مثانه کروی تبدیل می‌کند. در همان محل مثانه اصلی قرار می‌گیرد و به حالب ها و مجرای ادرار متصل می‌شود. مثانه جدید به شما این امکان را می‌دهد که به اندازه مثانه اصلی خود ادرار کنید.
ممکن است برای تخلیه کامل مثانه جدید نیاز به استفاده از کاتتری دارید که در مجرای ادرار شما قرار داده شده است.احتمالاً در چند هفته اول پس از سیستکتومی و دوباره پس از چند ماه برای مراقبت‌های بعدی به کلینیک باز خواهید گشت.
بیشتر بدانید: جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد هزینه عمل برگشت وازکتومی چقدر است و وازکتومی چیست؟، کلیک کنید.
در این قرار ملاقات‌ها، پزشک شما بررسی می‌کند تا مطمئن شود که دستگاه ادراری فوقانی شما به اندازه کافی تخلیه می‌شود و عدم تعادل الکترولیت‌ها در شما وجود ندارد.
طول عمر بعد از برداشتن مثانه
بعد از انجام عمل برداشتن مثانه فرد جراحی شده باید به صورت مادام‌العمر تحت مراقبت و ویزیت‌های منظم برای نظارت بر عملکرد مثانه جدید یا سایر انحرافات ادراری قرار گیرد. اگر فرد بیمار برای درمان سرطان مثانه، عمل برداشتن مثانه انجام می‌دهد، پزشک معاینات دوره‌ای منظمی را برای بررسی عود یا عدم عود مجدد سرطان مثانه به او توصیه می‌کند.
عمل برداشتن مثانه و انحراف ادرار از روش‌های درمانی مهم برای افزایش طول عمر بیماران مبتلا به اختلالات مثانه هستند و فرد جراحی شده می‌تواند سال‌های طولانی بعد از انجام این عمل به زندگی خود ادامه دهد.
همچنین این اعمال جراحی باعث تغییرات مادام‌العمر در عملکرد ادراری و جنسی می‌شوند که می‌تواند بر کیفیت زندگی فرد جراحی شده تأثیر بگذارد. با گذشت زمان و پیگیری‌های منظم، فرد جراحی شده می‌توانید یاد بگیرید که چگونه زندگی بعد از عمل برداشتن مثانه را مدیریت کنید.
سؤالات متداول عمل برداشتن مثانه
1) عمل برداشتن مثانه چیست و این عمل جراحی در مردان مبتلا به چه صورت می‌باشد؟
عمل برداشتن مثانه یا سیستکتومی یک عمل جراحی با هدف برداشتن بافت دچار بیماری ناحیه مثانه است. عمل برداشتن مثانه به صورت کلی، سیستکتومی رادیکال نامیده می‌شود. در مردان مبتلا به بیماری‌های مثانه، این عمل برداشتن مثانه معمولاً شامل برداشتن پروستات و وزیکول‌های منی نیز می‌شود.
2) طول عمر بعد از برداشتن مثانه به چه صورت می‌باشد؟
عمل برداشتن مثانه یکی از روش‌های درمانی مهم برای افزایش طول عمر بیماران مبتلا به اختلالات مثانه است و فرد جراحی شده می‌تواند سال‌های طولانی بعد از انجام این عمل به زندگی خود ادامه دهد بعد از انجام عمل برداشتن مثانه فرد جراحی شده باید به صورت مادام‌العمر تحت مراقبت و ویزیت‌های منظم برای نظارت بر عملکرد مثانه جدید یا سایر انحرافات ادراری قرار گیرد.
برای انجام عمل برداشتن مثانه می‌توان از تجارب درمانی بیماران قبلی بهره گرفت. همچنین در این زمینه می‌توان از مهارت جناب آقای دکتر فرشاد نامداری جراح و فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری مردان با سابقه بیش از 15 سال جراحی موفق در این زمینه کمک گرفت.
دکتر فـرشاد نامداری، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی و حائز رتبه دوم بورد کشوری تخصصی اورولوژی هست. ایشان دانش‌آموخته و دستیار ممتاز دانشکده علوم پزشکی تهران می‌باشند. با بهره‌گیری از دانش و تجربه ایشان می‌توان به‌خوبی از درمان بیماری مثانه اطمینان حاصل کرد.
منبع مقاله:
https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/
https://my.clevelandclinic.org/health/
