جراحی مثانه: درمان سرطان و افتادگی مثانه

ممکن است پزشک جراحی مثانه را در مواردی مانند سرطان مثانه یا در صورتی که دارای بی‌اختیاری استرسی متوسط تا شدید باشید بطوری که با درمان‌های غیر تهاجمی مانند ورزش‌های کگل، داروها و تحریک الکتریکی بهتر نمی‌شوند، توصیه کند.

جراحی مثانه چیست؟

در کلینیک ما گزینه‌های درمانی با حداقل تهاجم برای بیماران مبتلا به سرطان مثانه‌ مهاجم به عضله ارائه می‌شود. جراحی لاپاروسکوپی مثانه نسبت به رادیکال سیستکتومی (برداشتن مثانه با استفاده از یک برش شکمی نسبتاً بزرگ) این مزیت را دارد که دوره‌ی بهبودی سریع‌تری داشته و تنها چند برش کوچک ایجاد می‌شود.

متخصصین اورولوژی کلینیک ما عمل‌های لاپاروسکوپی متعددی را جهت برداشتن مثانه‌های سرطانی انجام داده‌اند که پس از آن جراحی به منظور بازسازی مثانه با استفاده از بافت روده انجام می‌شود. علاوه بر درمان سرطان مثانه، جراحی لاپاروسکوپی مثانه همچنین می‌تواند به منظور درمان بی‌اختیاری ادرار یا سیستوسل (افتادگی مثانه) مورد استفاده قرار گیرد.

به چه دلیل نیاز به جراحی مثانه خواهد بود؟

جراحی برای سرطان مثانه 

سرطان مثانه شایع‌ترین دلیل برای بیمارانی است که تحت جراحی مثانه قرار می‌گیرند. بسته به مرحله و پیشرفت سرطان مثانه، جراحی را می‌توان همراه با درمان‌های دیگر مانند شیمی درمانی یا پرتو درمانی استفاده کرد. برای درمان سرطان مثانه روش‌های مختلفی قابل انجام است:

• تراشیدن از طریق مجرا با تبخیر الکتریکی: جراحی که در آن یک سیستوسکوپ (یک لوله‌ی باریک نورانی) از طریق مجرای ادرار وارد مثانه می‌شود. سپس از یک ابزار با یک حلقه سیمی کوچک در انتهای آن برای جدا کردن یا سوزاندن تومور با الکتریسیته با جریان بالا استفاده می‌شود. این روش تبخیر الکتریکی نامیده می‌شود.
• رادیکال سیستکتومی: این روش شامل برداشتن کامل مثانه است. یک برش در شکم ایجاد شده و مثانه و اندام مجاور به دقت معاینه می‌شوند تا وضعیت سرطان تعیین شده و مشخص شود که آیا به ساختارهای و اندام‌های مجاور گسترش یافته است یا خیر. مثانه همراه با اندام دیگری که ممکن است تحت تاثیر قرار گرفته باشند، برداشته می‌شود. این جراحی ممکن است زمانی انجام شود که سرطان مثانه دیواره‌ی عضلانی را مورد حمله قرار داده باشد یا هنگامی که سرطان سطحی بخش بزرگی از مثانه را درگیر کرده باشد.
• سیستکتومی سگمنتال: جراحی برای برداشتن بخشی از مثانه است. این جراحی ممکن است برای بیمارانی انجام شود که دارای تومور با درجه پایین هستند که به دیواره مثانه حمله کرده اما محدود به یک ناحیه از مثانه است.
• انحراف مسیر ادراری: جراحی برای ایجاد یک مسیر جدید برای بدن جهت ذخیره کردن و دفع ادرار
• سیستکتومی جزئی: برداشتن تنها بخشی از مثانه یک گزینه‌ی مناسب در زمانی است که تومور تهاجمی بوده اما تمام شواهد نشان‌دهنده‌ی این هستند که یک تومور منفرد محدود به یک ناحیه‌ی مشخص از مثانه وجود دارد. این روش اندازه‌ی مثانه را کاهش می‌دهد اما بخش قابل توجهی از آن را حفظ می‌کند.

علاوه بر این در موارد شدید افتادگی مثانه ممکن است نیاز به جراحی ترمیمی به نام ترمیم قدامی به منظور جابه‌جایی مثانه به طرف موقعیت طبیعی باشد. در این نوع جراحی، یک برش در دیواره واژن ایجاد شده و بافتی که مثانه را از واژن جدا می‌کند کشیده می‌شود. ممکن است جراح از یک گرافت مش مانند دائمی که از مواد مصنوعی یا بیولوژیکی ساخته شده به منظور پشتیبانی بهتر از واژن استفاده کند.

جراحی ترمیمی مثانه

گاهی اوقات جراحی ترمیمی مثانه برای بیمارانی که مثانه‌ی خود را از دست داده‌اند ضروری یا مطلوب است. در روشی به نام اوروستومی، بخش از روده برداشته شده و مجدداً به لوله‌های حالب متصل می‌شود. این کار ادرار را از کلیه‌ها به یک بازشدگی (استوما) در نزدیکی ناف هدایت می‌کند. یک کیسه‌ی سبک و ضد نشت به استوما متصل می‌شود تا ادرار را جمع کند. این کیسه را می‌توان در صورت نیاز تخلیه کرد.

همچنین بخشی از روده می‌تواند در یک کیسه‌ی کوچک یا ساختاری به نام مثانه جدید تشکیل شود. کیسه یا مثانه در حفره‌ی باقیمانده از مثانه‌ی اصلی قرار داده شده و ادرار را جمع می‌کند. یک مجرا که آن از هم روده ساخته شده، به استوما در شکم منتهی می‌شود اما در این حالت یک دریچه امکان تخلیه‌ی کیسه را در هر زمان فراهم می‌کند. مثانه جدید ممکن است به مجرای ادرار متصل شود تا ادرار بتواند بطور عادی تخلیه شود. استفاده از این روش‌ها به عوامل متعددی بستگی دارد. این روش‌ها برای تمام بیماران ممکن نیستند اما بطور کلی چنین درمان‌هایی برای سرطان مثانه می‌توانند در بسیاری از افراد بطور موفقیت‌آمیزی اجرا شوند. ممکن است از جراحی برای درمان علائم سنگ مثانه نیز بهره گرفته شود. اگر سنگ بزرگتر از آن باشد که بتوان آن را به روش سیستولیتولاپاکسی خرد و خارج کرد، جراحی برای خارج کردن سنگ انجام می‌شود.

قبل از جراحی

مانند تمام جراحی‌ها، از شما خواسته می‌شود تا مصرف آسپرین، داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی (از جمله ادویل، ایبوپروفن و ناپروکسن) یا سایر داروهای رقیق کننده‌ی خون را حداقل یک هفته پیش از جراحی متوقف کنید. از آنجایی که برخی داروها یا مکمل‌های گیاهی نیز باعث افزایش خطر خونریزی در طول جراحی می‌شوند، پزشک در مورد مکمل‌هایی که باید پیش از جراحی مصرف آنها را متوقف کنید، توصیه‌های لازم را خواهد کرد. از پزشک خود در مورد استفاده از داروهای دیگر مانند آنتی‌بیوتیک یا داروهای فشار خون قبل از جراحی سوال کنید. بدون مشورت با پزشک مصرف هیچ دارویی را قطع نکنید.

ممکن است نیاز باشد مصرف داروهای دیگر مانند وارفارین یا پلاویکس را نیز حدقل ۵ روز قبل از جراحی متوقف کرد تا خطر خونریزی کاهش یابد.

پزشک از شما خواهد خواست تا سیگار کشیدن را متوقف کنید. سیگار کشیدن علاوه بر عواقب منفی سلامتی، می‌تواند منجر به افزایش خطرات در حین جراحی و پس از آن شود. تنباکو باعث کند شدن فرایند بهبودی و کاهش کارایی سیستم ایمنی بدن خواهد شد.

رژیم غذایی باید در روز قبل از جراحی تغییر یابد. بیشتر پزشکان توصیه می‌کنند که در صبح پیش از جراحی از یک رژیم غذایی مایع استفاده نمایید. این رژیم شامل آب میوه‌های بدون پالپ، سوپ آبکی و ژله است.

همچنین درخواست از یک نفر برای مراقبت از شما پس از جراحی مهم است، زیرا از سر گرفتن فعالیت‌های معمول بلافاصله پس از جراحی توصیه نمی‌شود.

در طول جراحی مثانه

روش یکسانی برای تمام جراحی‌های مثانه وجود ندارد. هر شرایطی که با جراحی مثانه تحت درمان قرار بگیرد، نیاز به یک روش و جراحی متفاوت دارد. هنگامی که با پزشک در مورد انجام جراحی مثانه صحبت می‌کنید، مطمئن شوید که با آنچه که پزشک به شما توضیح می‌دهد، مشکلی ندارید. کلینیک ما دارای متخصصین بسیار مجرب در جراحی مثانه هستند که تمام مراحل این فرایند را با شما مورد بحث قرار می‌دهند تا دقیقاً از آنچه که در طول جراحی مثانه رخ می‌دهد اطلاع داشته باشید.

بیشتر جراحی‌های مثانه در کلینیک ما به روش لاپاروسکوپی انجام می‌شود. این بدین معنی است که به جای یک جراحی باز که نیاز به برش بزرگ‌تری دارد، پزشک از چند برش کوچک‌تر استفاده می‌کند. انجام جراحی به این طریق باعث کاهش زمان بهبودی و عوامل خطر و نیز کم شدن جای زخم در طول دوره‌ی بهبودی می‌گردد.

بعد از جراحی

جزئیات بهبودی پس از جراحی مثانه بستگی زیادی به نوع جراحی مثانه دارد. برای مثال، در روش تراشیدن از طریق مجرا نسبت به رادیکال سیستکتومی که کل مثانه برداشته می‌شود، بافت بسیار کمتری در طول جراحی برداشته یا تغییر داده می‌شود. بنابراین دوره‌ی بهبودی پس از عمل می‌تواند از چند هفته تا چند ماه تغییر کند. پزشک در مورد فرایند بهبودی از جمله نحوه دفع ادرار (که پزشک توانایی شما را برای دفع ادرار پس از جراحی آزمایش می‌کند) و مراقبت از کاتتر به شما توضیحات لازم را خواهد داد.