دیورتیکول مثانه بیماری است که هر کسی میتواند با آن متولد شود یا بعداً در زندگی خود به آن مبتلا شود. در حالی که فرم مادرزادی این بیماری به ندرت به درمان خاصی نیاز دارد، کسانی که بعداً دیورتیکول مثانه پیدا میکنند اغلب به نوعی به مراقبت پزشکی نیاز دارند. این بیماری به صورت کیسه روی دیواره مثانه ظاهر میشود. در مورد دیورتیکول مادرزادی مثانه، برخی از پوشش مثانه از قسمت ضعیفی از دیواره مثانه عبور میکند. در کودکان، معمولاً فقط یک کیسه وجود دارد. با این حال، در دیورتیکول اکتسابی، اغلب بیش از یک کیسه وجود دارد، بنابراین به آن دیورتیکول مثانه گفته میشود. دیورتیکول مثانه را میتوان با آزمایش اشعه ایکس، سیستوسکوپ و آزمایش فشار تشخیص داد. پزشک شما ممکن است از سونوگرافی استفاده کند، که با انداختن امواج صوتی از اندامهای شما عکس میگیرد تا ببیند چگونه هر بلوک روی کلیههای شما تأثیر میگذارد.
اگر مشکلی ایجاد نمیکند، همیشه نیازی به درمان دیورتیکول مثانه نیست. دیورتیکول ناشی از انسداد مثانه با بیرون آوردن بلوک و شاید خود دیورتیکول درمان میشود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر دربارهی و یا رزرو نوبت با شماره تلفنهای 09107585358 – 02188776801 تماس حاصل فرمایید.
چه عواملی باعث دیورتیکول مثانه میشود؟
بسیاری از متخصصان پزشکی از این بیماری به عنوان دیورتیکول مثانه یاد میکنند زیرا میتواند تأثیر به سزایی در دستگاه ادراری داشته باشد. چندین علت مختلف برای ایجاد دیورتیکول مثانه وجود دارد. لیست زیر بسیاری از آنها را مشخص میکند:
دیورتیکول هاچ (Hutch diverticula)
دیورتیکول هاچ دیورتیکول های مادرزادی مثانه هستند که به دلیل ضعف در عضله نزدیک دهانه حالب در مثانه ایجاد میشوند. دیورتیکول هاچ تقریباً فقط در پسران رخ میدهد. علائم اغلب شامل عفونت ادراری، بی اختیاری یا احتباس ادرار است.
انسداد گردن مثانه
در این حالت، انسداد بر عضلاتی که از مثانه به مجرای ادرار می روند تأثیر میگذارد. این عضلات معمولاً ادرار را درون خود نگه داشته و در زمان مناسب آن را آزاد میکنند. با این حال، هنگامی که انسداد رخ میدهد، جریان ادرار میتواند مختل شود. ممکن است نشت کند و ممکن است دفع نشود. این اتفاق بیشتر در مردان بالای 50 سال اتفاق میافتد، اگرچه ممکن است در خانمها نیز رخ دهد.
مثانه نوروژنیک
مثانه نوروژنیک بهتر است به عنوان دیورتیکولوم ناشی از بیماریهای ادراری ناشی از مشکلات مغزی، ستون فقرات یا عصب توصیف شود. گاهی اوقات، آسیب عصبی میتواند نتیجه بیماریهایی مانند مولتیپل اسکلروزیس، دیابت یا بیماری پارکینسون باشد. مثانه نوروژنیک همچنین میتواند نتیجه عفونت در مغز یا نخاع، مسمومیت با فلزات سنگین، سکته مغزی، آسیب نخاعی یا حتی جراحی لگن باشد. افراد متولد شده با بیماری اسپینا بیفیدا نیز میتوانند مثانه نوروژنیک داشته باشند. با وجود مثانه نوروژنیک، افراد میتوانند در ادرار کردن مشکل داشته باشند یا میتوانند در ادرار خود نشتی داشته باشند.
دریچههای خلفی مجرای ادراری
این حالت فقط در پسران دیده میشود و به آن انسداد مادرزادی غشایی مجرای ادراری خلفی یا کپوم (COPUM) میگویند. این شرایط نوعی انسداد در مجرای ادرار است. بسته به شدت انسداد، جنین متولد نشده در سونوگرافی میتواند برای سن حاملگی کوچک به نظر برسد. در موارد دیگر، این مشکل تا اوایل نوزادی مورد توجه قرار نمیگیرد. عفونتهای مجاری ادراری یک علامت شایع در این موارد است.
پروستات بزرگ شده
این وضعیت در مردان به معنای بزرگتر بودن غده پروستات از حد مجاز است. هنگامی که از آن به عنوان هایپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) یاد میشود، به این معنی است که سرطانی نیست. با بزرگ شدن پروستات، غده میتواند به مجرای ادرار فشار آورده و دیواره مثانه ضخیم شود. در بسیاری از موارد، در نهایت دیواره مثانه ضعیف شده و توانایی تخلیه کامل خود را از دست میدهد.
اورتروسل
در حالی که قرار است همه ما از هر کلیه دو حالب برای تخلیه ادرار از مثانه داشته باشیم، برخی از افراد با دو حالب تخلیه کننده کلیه به دنیا میآیند و به این ناهنجاری دوبلکس گفته میشود. این ناهنجاری میتواند منجر به اورترسل شود که بیش از پسران بر دختران تأثیر میگذارد و منجر به تورم در انتهای حالب و رفلاکس ادرار به سمت عقب و به سمت کلیه میشود.
تنگی مجرای ادرار
تنگی مجرای ادرار حالتی است که وقتی مجرای ادرار باریک میشود و جریان ادرار را محدود میکند اتفاق میافتد. این وضعیت بیشتر مردان را درگیر میکند و اغلب با التهاب یا بافت اسکار همراه است.
کم خونی دیاموند – بلکفان (Diamond-Blackfan)
کم خونی دیاموند – بلکفان یک اختلال در مغز استخوان است و اساساً عملکرد نامناسب مغز استخوان باعث تولید کمتر سلولهای قرمز خونی میشود. این ماده قادر به تولید گلبولهای قرمز خون کافی نیست، که به منظور انتقال اکسیژن به بافتهای بدن است. به طور معمول، علائم در اولین سال زندگی ظاهر میشوند. حداقل نیمی از افرادی که از این اختلال رنج میبرند، دارای چندین ناهنجاری جسمی مختلف هستند، از جمله مشکلات کلیه و مجرای ادرار.
سندرم الر – دانلوس (Ehlers-Danlos)
این سندروم گروهی از اختلالات است که میتواند بر بافتهای همبند حمایت کننده از پوست، استخوانها و بسیاری از اندامها و بافتها تأثیر بگذارد. علائم ممکن است از خفیف تا شدید باشد. برخی از اشکال این سندرم میتواند عوارض تهدید کننده زندگی را ایجاد کند.
سندرم منکز
این سندروم نوعی اختلال است که بر سطح مس در بدن انسان تأثیر میگذارد. این اختلال میتواند باعث ضعف تن عضلانی، وخیم شدن سیستم عصبی شود و بر توانایی فرد در افزایش وزن و رشد تأثیر بگذارد. کودکان مبتلا به سندرم منکز در دوران نوزادی علائمی پیدا میکنند و اغلب قبل از چهار سالگی میمیرند.
سندرم شکم پرون (Prune belly syndrome)
به سندورم شکم پرون سندرم ایگل – بارت نیز گفته میشود و یک اختلال نادر است که شامل عدم وجود جزئی یا کامل عضلات شکم و بدشکلی دستگاه ادراری است. ناهنجاریهای ادراری میتواند شامل گشاد شدن غیرطبیعی حالب، تجمع ادرار در حالب ها و برگشت ادرار از مثانه به حالب باشد.
سندرم ویلیامز
سندورم ویلیامز یک بیماری تکاملی است که چندین قسمت مختلف بدن را تحت تأثیر قرار میدهد. مشخصه آن هم چالشهای جسمی و هم فکری است.
علائم و تشخیص دیورتیکول مثانه
در بسیاری از موارد، دیورتیکول مثانه در واقع هیچ نشانه مستقیمی ندارد. اغلب اوقات، این مشکل در حالی پیدا میشود که پزشک در جستجوی علت سایر مشکلات ادراری است. در زیر تعدادی از علائم دیورتیکول مثانه وجود دارد که میتوانید آن را معمولی بنامید. به خاطر داشته باشید که این علائم میتواند نشانههایی از سایر شرایط سلامتی نیز باشند.
- عفونت دستگاه ادراری
- داشتن مشکل در ادرار کردن
- احساس پر بودن شکم
- داشتن مشکل شدید در هنگام ادرار کردن
- خون در ادرار
- ادرار به سمت عقب در کلیه ها جریان دارد
- سنگ مثانه
- تومورهای مثانه
اگر بیمار علائم ذکر شده در بالا را داشته باشد ممکن است به دیورتیکول مثانه مشکوک باشد، اما در اکثر موارد، مشکلات در طی آزمایشات کشف میشود.
تشخیص
دیورتیکول مثانه را با آزمایش اشعه ایکس مثانه میتوان یافت. این آزمایش با پر کردن مثانه با رنگی که در اشعه ایکس به خوبی نشان داده میشود (“کنتراست” نامیده میشود) و عکسبرداری انجام میشود. ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی شما همچنین ممکن است با سیستوسکوپ، یک تلسکوپ نازک و بلند که در انتهای آن دوربین قرار دارد، به مثانه نگاه کند. این کار به منظور بررسی تومورهای مثانه در دیورتیکول است. یک آزمایش فشار به نام “اورودینامیک” نیز ممکن است برای بررسی عملکرد مثانه و بررسی وجود بلوک انجام شود. ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی شما ممکن است از سونوگرافی استفاده کند، که با انداختن امواج صوتی از اندامهای شما عکس میگیرد تا ببیند چگونه هر بلوک روی کلیههای شما تأثیر میگذارد.
درمان دیورتیکول مثانه
دیورتیکول مثانه همیشه علائم ناخوشایندی ایجاد نمیکند. بنابراین ممکن است درمان لازم نباشد. در مواردی که نیاز به درمان باشد، روش درمان به علت اصلی ایجاد کننده این وضعیت بستگی دارد. به عنوان مثال، دیورتیکول ناشی از انسداد مثانه اغلب با جراحی دیورتیکول مثانه درمان میشود. برخی از جراحیها باید به روشی باز انجام شوند، در حالی که برخی دیگر از طریق لولههای کوچک قرار داده شده در داخل مثانه انجام میشود. ممکن است از یک روبات برای کمک به جراحی استفاده شود.
درمان دیورتیکول مثانه میتواند بسیار موثر باشد. در برخی شرایط، پس از بررسی علت دیورتیکول، بیمار ممکن است به درمان دیگری احتیاج نداشته باشد. گاهی اوقات، پزشک باید دیورتیکول را با سیستوسکوپ از طریق مجرای ادرار بررسی کند. در مورد تومورهای موجود در دیورتیکول، نمونه هایی گرفته میشوند و از نظر سرطان آزمایش میشوند.
اگر کسی تحت عمل جراحی دیورتیکول مثانه قرار گیرد، این احتمال وجود دارد که برای یک یا دو هفته به سوند برای تخلیه مثانه نیاز داشته باشد. این امر میتواند ناراحت کننده باشد، اما ضروری است. همچنین با جراحی دیورتیکول میتوان خطراتی از جمله آسیب به روده یا حالب، عفونت یا نشت ادرار را کمتر کرد.
تشخیص دیورتیکول مثانه میتواند ترسناک به نظر برسد، و گرچه نتیجه طولانی مدت آن تا حد زیادی به علت اصلی آن بستگی دارد، بسیاری از متخصصان اورولوژی معتقدند که تشخیص و درمان به موقع میتواند کمک زیادی به زندگی راحت بیماران کند.
