سرطان پروستات در جوانان: درمان و پیشگیری از پروستات در سنین پایین

سرطان پروستات دومین سرطان شایع در میان مردان بر اثر نه مرد یک نفر از آنها در طول زندگی خود دچار این سرطان می‌شود زیرا ریسک بروز سرطان پروستات در آقایان امروزه بیشتر از آن چیزی است که تصور می‌شد. حتی زنگ خطر بروز سرطان پروستات در میان مردان جوان نیز به صدا درآمده است. سرطان پروستات در مردان جوان با تهاجم بیشتری همراه است این امر به دنبال فاکتورهای متعددی از قبیل عوامل محیطی مانند استعمال دخانیات، یا رژیم غذایی و همچنین غربالگری به موقع برای تشخیص این بیماری به وجود می‌آید. شروع زودهنگام سرطان پروستات در میان مردان جوان و قبل از سن ۵۵ سالگی زنگ خطر را به صدا درآورده است و اکثر محققان به بررسی فاکتورهای ژنتیکی مرتبط با این نوع سرطان پرداخته اند. میزان مرگ و میر ناشی از سرطان پروستات در میان مردانی که ۳۵ تا ۵۴ سال سن دارند دو درصد گزارش شده است.

 علل سرطان پروستات در سنین پایین چیست؟

---

 پروستات  یک عده کوچک است که فقط در مردان وجود دارد و یک بخش از دستگاه تولید مثل آنها محسوب می‌‌شود.  پروستات به اندازه یک گردو است و اطراف میزنای را احاطه کرده است. میزنای وظیفه ارسال ادرار از مثانه به خارج از بدن را بر عهده دارد. پروستات در نزدیکی رکتوم قرار دارد و از طریق آن می‌‌توان به خوبی به بررسی و معاینه اندازه پروستات پرداخت. وظیفه پروستات تولید مقداری مایع است که برای حمل اسپرم مورد استفاده قرار می‌گیرد. در اکثر موارد علت بروز سرطان پروستات مشخص نیست.

 منظور از شروع سرطان پروستات در مردان جوان چیست؟

---

 شروع زود هنگام سرطان پروستات در دوران جوانی مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است تا پزشکان بتوانند اطلاعات بیشتری را در خصوص این بیماری و تظاهرات بالینی آن به دست بیاورند. به طور کلی افرادی که در سنین جوانی دچار این سرطان می‌شوند دارای فاکتورهای ژنتیکی یا جهش ژنتیکی هستند که باعث شده است تا سرطان به وجود بیاید. این افراد سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پروستات را دارند. ریسک بروز سرطان پروستات در میان افرادی که یک یا چند نفر از اعضای نزدیک خانواده آنها دچار سرطان پروستات هستند بیشتر از سایرین است. این یافته‌ها نشان داده است که شروع زود هنگام سرطان در میان افراد جوان به فاکتورهای ژنتیکی ارتباط دارد و نقش عوامل ژنتیکی بیشتر از عوامل محیطی از قبیل سیگار کشیدن یا رژیم غذایی است. یافته‌های به دست آمده از افرادی که دچار سرطان پروستات در سنین جوانی هستند یا سرطان آنها بدخیم است نشان داده که ریسک مرگ و میر در میان این افراد بیشتر از افراد مسن است به عبارتی افراد جوانی که دچار سرطان پروستات می‌شوند با توجه به نوع خاص سرطان پروستات بیشتر از سایرین فوت خواهند کرد. افراد مسن نیز با توجه به ابتلا به انواع مختلفی از بیماری‌ها و سرطان پروستات دچار خطر ناشی از بیماری خواهند شد.

 سرطان نادر آتیپیک پروستات در میان مردان جوان

---

 یک نوع نادر سرطان پروستات که تحت عنوان سارکوما شناخته می‌شود معمولاً در مردان جوان که بین ۳۵ تا ۶۰ سال سن دارند دیده می‌‌شود. این نوع سرطان کمتر از 0/1 درصد از انواع سرطان اولیه پروستات یعنی سرطانی که از خود پروستات شروع می‌‌شود را به خود اختصاص می‌‌دهد. سارکوما می‌تواند به درون بافت‌های نرم بدن و پوست نفوذ کند که این بافت‌ها شامل عضلات و اعصاب است. از آنجایی که این بافت‌ها از اعضای حیاتی بدن محسوب می‌شوند سارکوما می‌تواند در هر قسمتی از بدن به وجود بیاید. سارکوما می‌‌تواند از محل اصلی خود جدا شده و به استخوان‌ها یا ریه‌ها متاستاز بدهد. دو نوع شایع از سرطان سارکوم های پروستات عبارت است از لیومیوسارکوما و رابدومیوسارکوما که می‌تواند مردان جوان از قبیل کودکان را درگیر کند و مهمترین نکته ای که باید به خاطر داشته باشید این است که این نوع سرطان‌ها واقعاً نادر هستند.

 علائم و نشانه‌های سرطان پروستات چیست؟ 

---

 این بیماری صرف نظر از سن اغلب بدون علائم و نشانه‌های هشدار دهنده سرطان پروستات به وجود می‌‌آید تا زمانی که به مرحله پیشرفته برسد به همین دلیل غربالگری مناسب و صحبت با پزشک در خصوص خطرات و سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان اهمیت زیادی دارد. مردان جوان که ریسک بروز این بیماری در آنها بالا است باید به مشاور ژنتیک مراجعه کنند تا آنها را ارزیابی نماید. هنگامی ‌که سرطان پروستات به وجود می‌آید علائم و نشانه‌های اولیه آن عبارتند از تغییر در دفع ادرار از قبیل تکرر ادرار یا دفع فوریتی ادرار، وجود خون در ادرار یا مایع منی، بسته شدن یا تغییر مسیر ادرار، دفع دردناک ادرار، اختلال در نعوظ و احساس درد در لگن، ران یا قسمت پایین کمر. در صورتی که شما هر یک از علایم و نشانه‌های بالا را دارید باید هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید تا شدت علائم و نشانه‌های شما را بررسی کند و غده پروستات شما را ارزیابی نماید. معاینات مخصوص سرطان پروستات شامل عکس برداری دیجیتال از رکتوم است که غده پروستات در آنجا قرار دارد یا پزشک به کمک انگشت خود از طریق مقعد به بررسی این غده می‌پردازد. خود فرآیند معاینه به سرعت انجام می‌شود و بدون درد است و پزشک به بررسی سایز و بافت و پیوستگی غده پروستات می‌‌پردازد و وجود هر گونه ناهنجاری در این ناحیه را ارزیابی می‌نماید. در صورتی که سرطان غده پروستات به موقع تشخیص داده شود با موفقیت درمان خواهد شد.

 چگونه سرطان پروستات بر زندگی مردان جوان تاثیر می‌گذارد؟ 

---

 سرطان پروستات بر جنبه‌های مختلف زندگی مردان جوان تاثیر می‌گذارد که در بخش زیر به مواردی اشاره می‌کنیم که سرطان پروستات زندگی بیماران جوان را دستخوش مشکل می‌کند و اقداماتی که این افراد می‌‌توانند برای کنترل تغییرات ایجاد شده انجام دهند را توضیح خواهیم داد.

 تغییر در روابط بین زن و شوهر  

 معمولاً از سرطان پروستات تحت عنوان سرطان‌ زوجین یاد می‌‌شود زیرا علاوه بر مرد بر رابطه با همسرش نیز تاثیر می‌گذارد و پویایی خانواده و تغییر نقش اعضای خانواده را نیز به چالش می‌کشد. افرادی که دچار سرطان پروستات می‌شوند باید درباره این تغییرات و نحوه کنترل این بیماری در کنار یکدیگر با همسر خود صحبت نمایند.

 روابط جنسی

 در تعداد زیادی از موارد روش‌هایی که برای درمان سرطان پروستات مورد استفاده قرار می‌‌گیرد بر روی می‌ل جنسی، تصویر بدن، توانایی حفظ نعوظ و باروری مردان تاثیرات منفی می‌گذارد. خبر خوبی که در این رابطه وجود دارد این است که تعداد زیادی از این عوارض جانبی را می‌‌توان به کمک روش‌های درمانی مختلف کنترل کرد. برخی از پیشنهاداتی که در ارتباط با تغییرات حاصل از روابط جنسی ارائه شده است به شرح زیر می‌باشد:

• در صورتی که شما دچار هرگونه عارضه جانبی شده اید و روابط جنسی شما دچار اختلال شده است با پزشک خود مشورت کنید تا در این رابطه شما را راهنمایی کند.
• در خصوص تغییرات ایجاد شده یا نگرانی‌هایی که دارید با همسر فعلی یا همسر آینده خود صحبت کنید و با همکاری یکدیگر به رفع این مشکلات بپردازید و سعی کنید به این نتیجه برسید که چگونه می‌توانید روابط جنسی خود را حفظ کند.
• هنگامی‌ که قصد دارید به مدیریت انتظارات خود و امتحان کردن روش‌های مختلف برای حفظ روابط جنسی تان بپردازید با همسر خود صادق باشید و راحت صحبت کنید.
• خسته و ناامید نشوید زیرا برخی از روش‌های درمانی مدتی طول می‌کشد تا اثر خود را بگذارد اما صبر و حوصله می‌تواند در پویایی روابط شما تاثیر گذار باشد. در صورتی که یک روش درمانی به شما کمک نکرد به سراغ یک روش متفاوت بروید.

 باروری و تولید مثل  

 باروری و داشتن فرزند برای تعداد زیادی از مردم از اهمیت بسیار زیادی دارد اما برخی از روش‌هایی که برای درمان سرطان پروستات به کار می‌‌روند بر توانایی فرد برای داشتن فرزند تاثیر می‌گذارند. در صورتی که ناباروری شما یکی از عوارض جانبی درمان باشد می‌توانید قبل از درمان سرطان پروستات با پزشک خود در خصوص بانک اسپرم و ذخیره کردن اسپرم خود در یک کلینیک صحبت کنید.

 مسائل کاری و مالی 

 شما به عنوان یک مرد جوان در اوج سال‌های کار حرفه ای خود هستید ولی سرطان پروستات می‌تواند برای شغل و موقعیت مالی شما و درآمدتان تاثیرات منفی بگذارد. این امر یکی از دلایلی است که باعث می‌‌شود مردانی که منزل اجاره ای دارند، فرزندان کوچک دارند یا سایر مشکلات مالی دارند تحت فشار و استرس قرار بگیرند.

 سرطان پروستات چگونه تشخیص داده می‌شود؟

---

 روش‌ها و آزمایشاتی که برای تشخیص سرطان پروستات مورد استفاده قرار می‌گیرد عبارت است از آزمایش خون و عکس برداری دیجیتال از رکتوم و هنگامی‌ که شما به متخصص ارولوژی ارجاع داده می‌شوید دوباره این آزمایشات تکرار خواهد شد. اسکن رکتوم و نمونه برداری از بافت پروستات ضروری است.

 آزمایش آنتی ژن پروستات 

 آنتی ژن پروستات ماده ‌ای است که گاهی اوقات توسط پروستات تولید می‌‌شود اما در مردانی که دچار سرطان پروستات هستند سطح تولید آن بالا است. سایر علل افزایش سطح تولید این آنتی ژن عبارت است از هایپرپلازی خوش خیم پروستات در مردانی که پروستات آنها بزرگ شده است و مردانی که عفونت یا التهاب پروستات دارند. افزایش سطح این آنتی ژن به این معنا نیست که شما دچار سرطان پروستات شده اید بلکه بدین معنا است که شما در معرض خطر ابتلا به بیماری قرار دارید. در صورتی که سطح این آنتی ژن بالا باشد پزشک با شما در خصوص روش‌های درمانی موجود صحبت خواهد کرد. معمولاً در برخی کشورها این آزمایش برای غربالگری سرطان پروستات درخواست نمی‌‌شود. دلایل زیادی برای درخواست این آزمایش وجود دارد که شایع ترین آنها این است که اگرچه این آنتی ژن مخصوص سرطان پروستات است فقط در سرطان پروستات دیده نمی‌شود. به عبارت دیگر سطح این آنتی ژن می‌‌تواند به دلایل دیگری غیر از سرطان افزایش پیدا کند.

 چگونه سرطان پروستات درمان می‌شود؟ 

---

 برای درمان سرطان پروستات از پرتو درمانی استفاده می‌شود. انواع مختلفی از روش‌های درمانی برای سرطان پروستات وجود دارد که پزشک بهترین روش را برای شما انتخاب خواهد کرد. برخی از این روش‌های درمانی رایج به شرح زیر می‌باشد:

• ارزیابی و بررسی دقیق و منظم سرطان پروستات با انجام تست آنتی ژن مخصوص پروستات و تست معاینه دیجیتالی رکتوم و نمونه برداری از پروستات و درمان سرطان فقط در مواردی که رشد کرده است یا باعث بروز علائم و نشانه‌ها شده است.
• عمل جراحی پروستاتکتومی ‌به روش گفته می‌‌شود که در آن پزشک به خارج کردن پروستات می‌پردازد. در پروستاتکتومی ‌رادیکال پروستات و همچنین بافت اطراف آن برداشته می‌‌شود.
• پرتو درمانی باعث می‌شود که سلول‌های سرطانی از بین بروند. از دو نوع پرتو درمانی استفاده می‌‌شود که عبارت است از پرتو درمانی خارجی که در این روش دستگاه در خارج از بدن به ارسال پرتوها به سلول‌های سرطانی می‌پردازد و در پرتو درمانی داخلی از دانه‌های یا قرص رادیو اکتیو استفاده می‌شود و طی عمل جراحی درون پروستات یا نزدیک آن قرار داده می‌‌شود تا سلول‌های سرطانی از بین بروند.

 سایر روش‌هایی که برای درمان سرطان پروستات مورد استفاده قرار می‌‌گیرند و هنوز بررسی و تحقیق در خصوص آنها ادامه دارد به شرح زیر می‌باشد:

• کرایوتراپی روشی است که در آن یک دستگاه کوچک درون سلول‌های سرطانی پروستات یا در نزدیکی آن قرار داده می‌شود تا سلول‌های سرطانی منجمد شوند و از بین بروند.
• شیمی درمانی روشی است که از داروهای خاص برای کوچک کردن یا از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌‌کند. داروهای شیمی درمانی یا به صورت قرص یا داروهای وریدی تجویز می‌شوند یا گاهی اوقات از هر دو استفاده خواهد شد.
• درمان بیولوژیک روشی است که از سیستم ایمنی بدن برای از بین بردن سرطان یا کنترل عوارض جانبی ناشی از روش‌های درمان سرطان استفاده می‌کند. از عوارض جانبی این روش درمانی می‌توان به نحوه واکنش بدن به داروها یا سایر روش‌های درمانی اشاره کرد.
• اولتراسوند متمرکز روشی است که از امواج صدا که قدرت بالایی دارند برای هدف قرار دادن و از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌‌کند.
• هورمون درمانی با استفاده از برخی هورمونها از رشد سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند.

 پیشگیری از سرطان پروستات در جوانی  

 تحقیقات بسیار زیادی که در ارتباط با سرطان پروستات انجام شده است نشان داده که هر چه میزان مصرف گوشت قرمز توسط مردان بیشتر باشد ریسک ابتلا به سرطان پروستات در آنها بالاتر خواهد بود اما این مسئله فقط محدود به مصرف گوشت قرمز نیست بلکه مصرف غذاهای سرخ شده و فرآوری شده چربی‌های اشباع شده حیوانی و مصرف زیاد لبنیات باعث افزایش ریسک بروز سرطان پروستات و حتی تسریع روند پیشرفت سرطان می‌شود. همانند سایر بیماری‌ها چاقی و اضافه وزن نیز یک فاکتور خطر دیگر محسوب می‌شوند.

 انجام دادن چکاپ سالیانه 

 هر ساله پزشکان بیماران را ویزیت می‌کنند که سبک زندگی سالمی دارند و ورزش می‌کنند و آزمایشات لازم را انجام می‌‌دهند تا ریسک ابتلا به سرطان پروستات و سایر انواع بیماری‌ها در آنها مشخص شود. امروز سرطان پروستات اختلالی است که به راحتی درمان می‌شود به ویژه اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود. اگر شما ۴۰ سال به بالا سن دارید با پزشک خود در خصوص فاکتورهای خطر در بروز سرطان پروستات صحبت کنید و از او سوال کنید که آیا انجام آزمایش آنتی ژن پروستات برای شما مناسب است یا خیر.

 مصرف فولات  

فولات یک نوع ویتامین ب است که به طور طبیعی در برخی مواد غذایی از قبیل سبزیجات برگ سبز و آب پرتقال و حبوبات وجود دارد. فولیک اسید یک نوع مصنوعی فولات است که توسط انسان ساخته شده است و در مکمل‌های ویتامین و غذاهای غنی شده از قبیل غلات و نان تهیه شده از غلات کامل وجود دارد. ریسک بروز سرطان پروستات در مردانی که رژیم غذایی آنها سرشار از فولات است کمتر از سایرین می‌باشد.