سوزش و تکرر ادرار بعلت دیابت ،مصرف دارو و مثانه پرکار

ادرار کردن فرآیندی است که طی آن مایعات زائد به صورت ادرار از بدن خارج می‌شود. مثانه اکثر افراد، ادرار را تا زمان مناسب برای تخلیه شدن در سرویس بهداشتی نگه می‌دارد. ادرار کردن در حالت عادی بدون درد است. اکثر افراد بسته به میزان مصرف مایعات چهار تا هشت بار در طول روز ادرار می‌کنند. تکرر ادرار به حالتی گفته می‌شود که فرد تعداد دفعات بیشتری ادرار کند و یا ناگهان نیاز مبرمی به ادرار کردن احساس کند یا تعداد دفعات ادرار کردنش از همیشه بیشتر شود. تکرر و سوزش ادرار به طور مداوم در مردان می­تواند ناشی از مشکلات پروستات، عفونت مجاری ادراری و یا سنگ کلیه باشد که با تشخیص زودهنگام درمان سریع تر و نتیجه ی بهتری خواهد داشت.

علل احساس درد،سوزش و تکرر ادرار 

 گاهی اوقات ادرار دردناک به طور مستقیم به مشکلات مرتبط با مثانه یا میزنای ارتباط ندارد. در افراد مسن التهاب غده پروستات باعث می‌شود که دفع ادرار با درد زیادی همراه شود زیرا این غده زیر میزنای قرار دارد که بین مثانه آلات تناسلی مردانه قرار می‌‌گیردـ بزرگ شدن غده پروستات نیز باعث می‌شود که شروع ادرار کردن یا قطع ادرار دشوار باشد. التهاب پروستات یک اختلال غیر سرطانی است که اغلب به علت عفونت به وجود می‌آید و می‌توان به کمک داروهای آنتی بیوتیک یا سایر داروها به درمان آن پرداخت. مردانی که دچار دفع دردناک ادرار می‌‌شوند باید به پزشک مراجعه نمایند تا به طور کامل ارزیابی شوند و پزشک به بررسی غده پروستات آن‌ها بپردازد.

 سنگ کلیه 

 گاهی اوقات درد سوزش ادرار به وجود سنگ کلیه یا سایر مشکلات ارتباط دارد که بر روی این عضو تاثیر می‌گذارند. در صورتی که علائم و نشانه‌های شما شامل احساس درد در کمر و پهلوها است به ویژه اگر به اطراف قسمت فوقانی شکم انتشار یافته است، دچار تهوع و استفراغ یا ناتوانی در دفع ادرار هستید باید هرچه سریع تر به پزشک مراجعه نمایید. در صورتی که سنگ کلیه باعث مسدود شدن میزنای شود باید فورا این مشکل برطرف گردد تا از آسیب دیدگی دائمی‌این عضو جلوگیری شود. خوشبختانه می‌‌توان به کمک دارو درمانی و روش‌های غیر تهاجمی به درمان سنگ کلیه پرداخت.

 مصرف برخی داروها

 مصرف برخی داروها از قبیل داروهایی که برای درمان سرطان مثانه تجویز می‌شوند می‌توانند باعث التهاب بافت مثانه شوند. این اختلال اغلب می‌‌تواند در هنگام دفع ادرار باعث بروز درد شود. در صورتی که شما به تازگی شروع به مصرف یک داروی جدید کرده ‌اید و در هنگام دفع ادرار دچار درد شده اید باید با پزشک خود تماس بگیرید و از او در خصوص عوارض جانبی داروی مصرفی خود سوال بپرسید. به هیچ عنوان بدون مشورت پزشک به مصرف داروی جدید نپردازد.

علل دیگر سوزش و تکرر ادرار 

موارد زیر در برخی از افراد می­تواند علت تعداد دفعات بیشتر ادرار و احساس درد در حین تخلیه مثانه باشد:

• عفونت مجاری ادراری یکی از دلایل بروز درد و سوزش در هنگام دفع ادرار از چه زمانی رخ می‌دهد که تعداد زیادی باکتری در مجاری ادراری جمع شوند. منظور از مجاری ادراری ساختاری از که از کلیه تا مثانه و میزان امتداد می‌‌یابد و ادرار را به سمت خارج از بدن هدایت می‌کند.
• بیش فعالی مثانه اختلالی است که در آن شما دچار دفع مکرر و فوریتی ادرار خواهید شد. بیش فعالی مثانه می‌تواند با بی اختیاری ادرار همراه شود ولی همیشه این مسئله را نمی‌دهد اما برخی از بیماران دچار نشت ادرار خواهند شد. انقباضات غیر ارادی مثانه باعث می‌شود حتی پس از آن که به تازگی به سرویس بهداشتی رفته اید مجددا احساس نیاز به دفع ادرار داشته باشید یا نیمه شب برای دفع ادرار از خواب بیدار شوید.
• عفونت مقاربتی از قبیل کلامیدیا، گنوره و هرپس می‌‌تواند بر روی مجاری ادراری تاثیر بگذارد و باعث بروز درد در هنگام دفع ادرار شود.
• عفونت باکتریایی به مدت کوتاه می‌تواند باعث بروز عفونت یا التهاب پروستات شود.
• التهاب مزمن ناشی از سایر اختلالات از قبیل عفونت‌های مقاربتی می‌تواند باعث التهاب پروستات شود.
• کیست تخمدان همانند سنگ کلیه یکی از مواردی است که در خارج از مثانه به وجود می‌‌آید و به آن فشار وارد می‌کند و باعث می‌شود دفع ادرار با درد زیادی همراه شود. کیست تخمدان می‌تواند در یک یا هر دو تخمدان به وجود بیاید. تخمدان‌ها در دو طرف مثانه قرار دارند.

علائم و نشانه های احساس درد،سوزش و تکرر ادرار

تکرر ادرار و احساس درد و سوزش هنگام ادرار کردن می‌تواند علامت ابتلا به عارضه‌های مختلفی باشد که نیاز به درمان دارند. چنانچه تکرر ادرار با علائم زیر همراه بود، هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید:

• احساس درد در پایین شکم، پهلو یا کشاله ران
• احساس درد و سوزش هنگام ادرار کردن
• وجود خون در ادرار یا ادرار قرمز رنگ یا قهوه‌ای تیره. تغییر رنگ ادرار می‌تواند نشانه خطرناکی باشد و باید حتماً توسط پزشک ارزیابی شود.
• نیاز شدید و غیرقابل کنترل به ادرار کردن
• دشواری در ادرار کردن یا تخلیه کامل مثانه
• تب
• ترشحات آلت تناسلی
• از دست دادن کنترل مثانه

چنانچه تکرر ادرار با علت مشخصی مانند افزایش مصرف مایعات همراه نباشد و علائم فوق نیز وجود داشته باشد، مراجعه به پزشک ضروری است. چنانچه سوزش و درد ادرار با علائم زیر همراه باشد، باید به سرعت به پزشک مراجعه کرد:

• سوزش و درد ادراری که بیشتر از یک روز ادامه داشته باشد.
• ترشحات ادامه دار
• وجود خون در ادرار
• تب

تشخیص علت احساس درد، سوزش و تکرر ادرار

پزشک علائم بیمار و پرونده پزشکی وی را به دقت بررسی می‌کند تا علت تکرر ادرار و احساس درد و سوزش هنگام ادرار را تعیین کند. آزمایش‌های تشخیصی زیر نیز در صورت لزوم انجام می‌شود:

• آزمایش خون و ادرار:آزمایش ادرار برای آنالیز محتوای ادرار و تشخیص عفونت انجام می‌شود.
• سیستومتری و نوار مثانه (اورودینامیک):فشار داخل مثانه در این روش‌ها اندازه‌گیری می‌شود و عملکرد مثانه نیز بررسی می‌شود. به این ترتیب پزشک متوجه می‌شود که آیا مشکلات عصبی یا عضلانی عملکرد مثانه را مختل کرده است یا خیر.
• سیستوسکوپی:پزشک از لوله باریکی به نام سیستوسکوپ که منبع نور در سر آن قرار دارد، برای مشاهده داخل میزراه و مثانه استفاده می‌کند.
• تست‌های عصبی:آزمایش‌هایی برای تایید یا رد احتمال ابتلا به اختلال‌هایی عصبی انجام می‌شود که می‌تواند بر عملکرد مثانه اثر بگذارد.
• در این روش تصویربرداری از امواج صوتی برای تهیه تصاویری از اندام‌های داخل بدن استفاده می‌شود تا مشکلات تاثیرگذار بر عملکرد ادراری تشخیص داده شود.

 سوزش و تکرر ادرار چگونه درمان می‌شود؟

 دارو درمانی 

 معمولا از داروهای آنتی بیوتیک برای درمان تکرر و سوزش ادرار به علت عفونت مجاری ادراری استفاده می‌شود. این داروها باعث از بین رفتن باکتری‌ها می‌شوند و برای درمان عفونت مجاری ادراری مصرف داروهای آنتی بیوتیک خوراکی کافی است. با این حال برای درمان برخی از انواع عفونت‌ها پزشک به تجویز داروهای آنتی بیوتیک وریدی می‌‌پردازد. پزشک به انتخاب یک نوع آنتی بیوتیک می‌پردازد که برای درمان عفونت مجاری ادراری سودمند است به عنوان مثال مصرف نیتروفورانتوئین، فوسفومی‌سین، تری متوپریم سولفامتوکسازول، سیپروفلوکساسین یا لوفلوکساسین برای عفونت مجاری ادراری مردان تجویز می‌شود. معمولاً اکثر بیماران چند روز پس از شروع مصرف داروهای آنتی بیوتیک برای درمان عفونت مجاری ادراری بهتر می‌شوند. در صورتی که شما پس از بهبودی نسبی از تداوم مصرف داروهای آنتی بیوتیک خود اجتناب کنید و عفونت شما به طور نسبی درمان شود چند روز پس از قطع مصرف دارو دوباره دچار عفونت خواهید بود. در صورتی که دچار عود مجدد عفونت مجاری ادراری هستید باید همیشه مقدار زیادی آب بخورید زیرا دفع ادرار به مقدار کافی باعث می‌‌شود که عامل ایجاد کننده عفونت از بدن خارج شود. آب بهترین مایعی است که به شما برای رفع کم آبی کمک می‌‌کند زیرا مصرف نوشیدنی‌های شیرین و حاوی کافئین باعث می‌شود که بدن شما دچار کم آبی شود.

 انجام عمل جراحی

 در صورتی که مشکلات مجاری ادراری شما به علت بزرگ شدن غده پروستات یا سایر مشکلات پروستات به وجود آمده باشد از روش‌های درمانی زیر برای رفع این مشکل استفاده خواهد شد:

• انجام عمل جراحی برای رفع انسداد مجاری ادراری ناشی از بزرگ شدن پروستات به رفع مشکل بیمار کمک خواهد کرد. این عمل جراحی به اندازه پروستات و شرایط میزنای بستگی دارد. انواع روش‌های موجود برای درمان این اختلال به شرح زیر می‌باشند:

1. برش پروستات از راه مجرای ادرار
2. روش پروستات از طریق مجرای پیشاب
3. برش پروستات به کمک لیزر یا جراحی پروستات با لیزر هلمیوم
4. جراحی باز پروستاتکتومی ‌برای مواردی که غده پروستات خیلی بزرگ است.
5. برداشتن بافت پروستات با استفاده از واترجت یا بخار

• در مردانی که دارو درمانی تاثیری در بهبود آنها نداشته است اما پروستات آنها آنقدر بزرگ نیست که به انجام جراحی تهاجمی نیاز داشته باشند از اورولیفت استفاده خواهد شد. در این روش پزشک اقدام به وارد کردن گیره‌ها به درون بدن می‌کند تا لوب‌های پروستات را از هم جدا کند. این روش با عوارض جانبی کمی همراه است و تاثیر منفی بر روی نعوظ و ارگاسم آقایان ندارد.

 روش‌های متعددی برای درمان و کاهش علائم و نشانه‌های شما وجود دارد که پزشک با شما در خصوص روش‌های موجود صحبت خواهد کرد.

پیشگیری از احساس درد،سوزش و تکرر ادرار 

درمان‌های رفتاری گاهی اوقات به رفع علائم تکرر ادرار و درد و سوزش ادرار کمک می‌کند. درمان رفتاری به فعالیت‌هایی گفته می‌شود که بیمار برای به حداقل رساندن یا از بین بردن علائم عارضه‌هایی مانند سندرم مثانه پرکار انجام می‌دهد. درمان‌های رفتاری شامل موارد زیر است:

• پرهیز از مصرف مایعات قبل از خواب:درست است که باید آب بدنتان را تامین کنید، اما بهتر است قبل از خواب از مصرف مایعات خودداری کنید تا تکرر ادرار و پرادراری نیمه شب از خواب بیدارتان نکند.
• بازآموزی مثانه:بیمار فاصله بین دفعات دستشویی رفتن را به تدریج ظرف 12 هفته افزایش می‌دهد. این فرآیند به مثانه کمک می‌کند که ادرار را مدت طولانی‌تری نگه دارد تا به این ترتیب مشکل تکرر ادرار کمتر شود.
• تغییر رژیم غذایی:پزشکان معمولاً به بیماران توصیه می‌کنند که از مصرف غذاهایی که باعث تکرر ادرار می‌شود، خودداری کنند. از جمله خوراکی‌های ادرارآور می‌توان به ، کافئین، نوشیدنی‌های کربناته، شکلات، شیرین کننده‌های مصنوعی، غذاهای تند و پرادویه و محصولات تهیه شده از گوجه فرنگی اشاره کرد. همچنین به بیماران توصیه می‌شود که خوراکی‌های سرشار از فیبر را در برنامه غذاییشان بگنجانند. یبوست سندرم مثانه پرکار را تشدید می‌کند.
• تمرین‌های کگل:انجام دادن تمرین‌های کگل عضلات دور میزراه و مثانه را تقویت می‌کند. به بیماران توصیه می‌شود که این تمرین‌ها را سه بار در روز، هر بار به مدت 5 دقیقه انجام بدهند تا مثانه تقویت شود و تکرر ادرار کاهش یابد.

به بیماران توصیه می‌شود که برای جلوگیری از سرایت عفونت حین رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنند