سونوگرافی کلیه یک معاینهی راحت و بدون درد است که در آن از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از کلیهها، حالب و مثانه استفاده میشود. کلیهها یک جفت اندام باقلایی شکل هستند که به سمت قسمت پشتی حفرهی شکم، درست بالای خط کمر قرار دارند. آنها مواد زائد را از خون خارج کرده و از آنها ادرار را تولید میکنند. مجرای ادراری یا حالب، لولههای نازکی هستند که ادرار را از کلیهها به مثانه منتقل میکنند. در طی این معاینه، یک دستگاه سونوگرافی امواج صوتی را به ناحیه کلیه میفرستد و تصاویر بر روی یک کامپیوتر ضبط میشوند. تصاویر سیاه و سفید سونوگرافی ساختار داخلی کلیهها و اندامهای مرتبط را نشان میدهد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره سونوگرافی کلیه و یا رزرو نوبت در مطب دکتر فرشاد نامداری با شماره تلفنهای 09107585358 و 02188776801 تماس حاصل فرمایید.
سونوگرافی کلیه به چه دلیل انجام میشود؟
وقتی یک نگرانی در مورد انواع خاصی از مشکلات کلیوی یا مثانه وجود داشته باشد، پزشک سونوگرافی کلیه را توصیه میکند.
سونوگرافی کلیه و تستهای تشخیصی برای بیماریهای کلیوی زیر انجام میشود:
سنگ کلیه
رسوبات سخت شدهای از مواد معدنی و نمک در کلیهها تشکیل میشود و در نتیجهی آن، سنگ کلیه ایجاد میشود. ممکن است فرد در حین شکلگیری علائمی را تجربه نکند، اما اگر در لولهای که کلیه را به مثانه وصل میکند حرکت کند یا منتقل شود، میتوانند به طرز فجیعی دردناک شوند و منجر به عفونت گردند. ممکن است برای دفع راحتتر و بیخطرتر این سنگها، به درمان و مراقبتهای پزشکی احتیاج داشته باشید، بهخصوص اگر در راه دفع شدن از بدن، در مجاری ادراری گیر کنند. اگر به طور مکرر دچار سنگ کلیه میشوید، در مورد راههای کاهش تشکیل آنها، مانند نوشیدن آب بیشتر و تغییر رژیم غذایی، با پزشک خود صحبت کنید. تشکیل مکرر سنگ كليه نيز میتواند خطر ابتلا به بيماري مزمن كليوی را در آینده افزايش دهد.
متخصص اورولوژی برای تشخیص دقیق سنگ کلیه و شروع نوع درمان، سونوگرافی کلیه را برای بیمار تجویز میکند.
عفونتهای کلیوی
یکی دیگر از شرایطی که سونوگرافی کلیه برای آن ضروری است، عفونت کلیه میباشد.
عفونتهای مجاري ادراري كه بهدرستی تحت درمان قرار نگرفتهاند میتوانند در دستگاه ادراری و کلیهها پیش بروند. پس از آن، عفونت میتواند به کلیهها آسیب وارد کند. علائم عفونت کلیوی شامل تب و درد شکم، نیاز شدید و مکرر به ادرار کردن (تکرر ادرار)، وجود خون در ادرار و حالت تهوع یا استفراغ میباشد. این عفونتها با آنتیبیوتیک قابل درمان هستند، اما ممکن است فرد نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد. اگر عفونت مجاری ادراری (UTI) دارید و وضعیتتان بهتر نمیشود یا علائم شما بدتر میشود، حتماً به پزشک خود مراجعه کنید. یک عفونت شدید کلیوی میتواند زندگی فرد را به خطر بی اندازد.
آسیب حاد کلیه
آسیب حاد کلیه به چندین روش ممکن است اتفاق بیفتد، از جمله بر اثر صدمات ناشی از تصادف و سوانح رانندگی یا به دلیل کاهش جریان خون ناشی از واسکولیت (التهاب رگهای خونی)، نارسایی اندام، جراحی یا انسداد مجاری ادراری. یک واکنش آلرژیک حاد نسبت به مصرف برخی داروها نیز میتواند باعث ازکارافتادن کلیهها شود. مهم نیست که علت آن چیست، یک آسیب حاد کلیه میتواند یک وضعیت خطرناک برای زندگی فرد باشد و باید سریعاً مورد بررسی قرار گیرد.
بیماری کلیه پلی کیستیک
این اختلال ارثی منجر به ایجاد کیستهای پر از مایع در کلیهها میشود و باعث میشود اندامها (کلیهها) بیشازحد بزرگ شوند و عملکرد خود را از دست دهند. این یک بیماری پیشرونده و غیرقابل تحمل میباشد، البته میتوان آن را با تعداد زیادی داروها درمان کرد.
سرطان کلیه
مانند هر قسمت دیگری از بدن، جهشهای ژنتیکی در سلولهای کلیه میتوانند تومورهای سرطانی ایجاد کنند. سرطان کلیه از 10 نوع شایع سرطان است. این بیماری در بین افراد 45 سال و بالاتر شایع است. برای جلوگیری از سرطان کلیه، در صورت بروز علائمی از دردها یا مشکلات ادراری، سونوگرافی کلیه لازم است. این بیماری با طیف وسیعی از مداخلات درمانی از جمله جراحی، پرتودرمانی، ایمونوتراپی و شیمی درمانی قابل درمان است.
سایر موارد
در برخی از موارد دیگر از جمله مشکلات ادراری، سوزش و تکرر ادرار برای تشخیص علت و نوع آسیب، سونوگرافی کلیه از بیمار گرفته میشود. از اصلیترین اختلالات ادراری آسیب کلیه میباشد؛ و تا مطمئن نشدن علت، نمیتوان به درمان این عارضه اقدام کرد. اختلالات مجاری ادرار در هر سنی ممکن است اتفاق بیافتد؛ بنابراین در صورت داشتن هر گونه علائم غیرطبیعی به متخصص اورولوژی مراجعه کنید. انجام یک تست ساده و یا سونوگرافی کلیه میتواند از عواقب جبرانناپذیر بیماری پیشگیری کند.
سونوگرافی کلیه چگونه انجام میشود؟
معاینه شما توسط یک متخصص سونوگرافی (رادیولوژیست) انجام میشود. پس از وارد شدن به اتاق معاینه، متخصص سونوگرافی هویت و مورد معاینه شما را تأیید میکند. ژل شفافی بر روی شکم بیمار در ناحیه کلیه مالیده میشود. این ژل در انتقال امواج صوتی کمک میکند. سپس تکنسین یک دسته یا پروب کوچکی (ترانسدیوسر یا مبدل) را روی ژل قرار خواهد داد. مبدل امواج صوتی با فرکانس بالا را ساطع میکند و یک کامپیوتر چگونگی بازگشت امواج صوتی را از داخل بدن اندازهگیری میکند. رایانه آن امواج صوتی را به آنالیز تصاویر تغییر میدهد. گاهی اوقات یک پزشک در پایان معاینه برای ملاقات با بیمار وارد میشود و چند عکس دیگر نیز میگیرد. این معاینه معمولاً 30 دقیقه طول میکشد. بعضی از معاینات ممکن است بیشتر طول بکشد، به عنوان مثال، برخی از سونوگرافیهای بارداری (از رحم و جنین) یا بررسیهای عروقی (رگهای خونی).
قبل از سونوگرافی
برای انجام سونوگرافی از کلیهها، مثانه باید پر باشد. یک ساعت قبل از نوبتتان، یک لیتر آب بنوشید و مثانه خود را خالی نکنید. فشار آوردن به مثانه این امکان را برای پزشک فراهم میکند که آن را با سونوگرافی ارزیابی کند و همچنین اجازه میدهد تا ساختارهای اطراف آن را به راحتی ارزیابی و بررسی کند. اگر احساس میکنید که مثانهتان بیشازحد پر است و باعث درد و پریشانی شما شده است، لطفاً در هنگام ورود به کارکنان پذیرش بگویید و در مورد گزینههایی که به شما کمک میکنند، راهنمایی بگیرید.
در بعضی موارد، لازم نیست برای آمادگی قبل از سونوگرافی کلیه، کار خاصی انجام دهید، اگرچه پزشک ممکن است از شما بخواهد که چند ساعت قبل از معاینه چیزی نخورید و ننوشید. مطمئناً قبل از انجام سونوگرافی از پزشک خود بپرسید که چه کاری را باید انجام دهید.
كودكان یا بیمارانی كه مشكل احتباس ادرار دارند باید قبل از انجام سونوگرافی شان به كاركنان پذیرش این مورد را بگویند، زیرا مقدار مصرف مایعاتی که باید قبل از معاینه بنوشند ممكن است متغیر باشد (یعنی كاهش مقدار مورد نیاز)
بهتر است لباسهایی بپوشید که امکان دسترسی به منطقهای که قرار است سونوگرافی روی آن انجام شود آسانتر باشد، لباسهای دو تکه بهتر هستند (پیراهن و شلوار جداگانه باشد).
در هنگام انجام سونوگرافی کلیه، چه چیزی را باید انتظار داشت؟
سونوگرافی کلیه بدون درد است. ممکن است هنگام قرار دادن پروب دستگاه بر روی ناحیهی کلیه، یک فشار جزئی روی شکم احساس کنید. باید در طول انجام سونوگرافی، به حالت دراز کشیده بگویید تا امواج صوتی بتوانند بهتر و مؤثرتر به منطقهی موردنظر برسند. تکنسین ممکن است از شما بخواهد که در حالتهای مختلفی دراز بکشید و یا برای زمان کوتاهی نفس خود را نگه دارید.
گرفتن نتایج
رادیولوژیست (پزشک متخصص در زمینه خواندن و تفسیر تصاویر رادیولوژی و سونوگرافی) نتایج سونوگرافی را تفسیر میکند و سپس اطلاعاتی را برای ارسال به پزشک آماده میکند. پزشک شما، این نتایج را مرور و بررسی خواهد کرد. اگر نتایج آزمایش غیرطبیعی به نظر برسد، پزشک ممکن است دستور انجام آزمایشهای دیگری را بدهد.
در مواقع اضطراری، نتایج سونوگرافی در مدت زمان کوتاهی قابل تهیه و تحویل است. در غیر این صورت، نتایج معمولاً طی 1 الی 2 روز آماده میشوند. در بیشتر موارد، نتایج را مستقیماً به خود بیمار یا خانوادهی او در زمان انجام سونوگرافی نمیدهند.
خطرات
سونوگرافی کلیوی هیچ خطری را با خود به همراه ندارد. برخلاف عکسبرداری رادیولوژی که با پرتوی ایکس انجام میشود، این معاینه شامل هیچ پرتو و اشعهای نمیباشد.