بیماری شانکروئید یک بیماری مقاربتی (STD) است که در اثر باکتری به نام هموفیلوس دوکرئی ایجاد میشود. این بیماری معمولاً در کشورهای در حال توسعه جهان رخ میدهد و در مردان نسبت به زنان شایعتر است ، اما احتمال ابتلای بدون علامت به این بیماری ( حالت خاموش) در زنان نسبت به مردان بیشتر است. علامت شاخص عفونت شانکروئید ، بروز زخمهايی دردناک ( جوشهای التهابی) در دستگاه تناسلي (آلت تناسلي يا واژن) است. شانکروئید ممکن است باعث تورم غدد لنفاوی ناحیه کشاله ران هم بشود. زخمهای دردناک شانکروئید معمولاً سه تا ده روز پس از عفونت ایجاد میشوند. درمان عفونت شانکروئید چند مرحله دارد. ممکن است لازم باشد گرههای لنفاوی متورم که پر از چرک شدهاند توسط پزشک تخلیه توسط پزشک شوند. عموما، برای مقابله با باکتریهایی که باعث عفونت شانکروئید در بدن شدهاند یک دوره آنتی بیوتیک تجویز میشود. در درصد کمی از افراد علی رغم مصرف آنتی بیوتیک، باز هم ممکن است زخمهای دیگری بروز کند که در این موارد ، مصرف بیشتر آنتی بیوتیک عموما کمک میکند تا از شر این بیماری مقاربتی خلاص شوند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر دربارهی درمان شانکروئید و یا رزرو نوبت در مطب دکتر فرشاد نامداری با شماره تلفنهای 09107585358 و 02188776801 تماس حاصل فرمایید.
علت شانکروئید
این عفونت از طریق تماس جنسی با یک فرد آلوده قابل انتقال است. انتقال میتواند از طریق تماس با ناحیه تناسلی ، دهان یا مقعد فرد ناقل – با دخول یا بدون دخول انجام شود.
شانکروئید در مردان
شانکروئید در آقایان ، بیشتر از هر جا در ناحیه پوست ختنه گاه ایجاد میشود. گاهی اوقات ، شانکروئید در این منطقه ممکن است باعث ایجاد عارضهای بنام «فیموزیس» یا “تنگی غلاف” شود ( یعنی ناتوانی در پس کشیده شدن پوست ناحیه ختنهگاه یا پیشپوست از روی سر آلت تناسلی٬ بدلیل تنگی یا سفتی آن است). عارضه ثانویه دیگری که در موارد نادر ممکن است علاوه بر شانکروئید ایجاد شود ، «پارافیموز» نام دارد. (نوعی فیموزیس پیچیده که به موجب آن ، پوست ختنه گاه در بخش کلاهک مانند سر الت تناسلی یا حشفه گیر میکند). شانکروئید در سر آلت تناسلی (حَشَفه) ، بدنه یا شافت آلت تناسلی، یا در دهانه مجرای ادرار نیز ممکن است بروز کند. مقعد و / یا راست روده نیز ممکن است به شانکروئید مبتلا شوند. در بعضی مواقع ممکن است عفونت در ناحیه کیسه بیضه و/ یا رانها نیز بروز کند.
شانکروئید در زنان
شانکروئید در خانمها ، در درجه اول در واژن ، در لبههای دستگاه تناسلی ، در ناحیه پرینه یا پری آنال و به ندرت در دهانه رحم ممکن است بروز کند. ضایعات شانکروئید خارج از ناحیه تناسلی چندان شایع نیستند.
شانکروئید و حاملگی
به نظر نمیرسد که شانکروئید تأثیری بر روند طبیعی حاملگی داشته باشد. علاوه بر این ، به نظر نمیرسد که این بیماری از مادر به جنین انتقال پیدا کند. درمان زنان باردار مبتلا به شانکروئید، با آنتی بیوتیکهای بیخطری که میتوان در دوران بارداری استفاده کرد (یعنی برای جنین در حال رشد بی خطر یا کم خطر هستند) بسیار آسان است. از جمله آنتی بیوتیکهای مورد استفاده برای درمان شانکروئید در دوران بارداری اریترومایسین و سفتریاکسون را میتوان نام برد.
علائم و نشانهها
این عفونت در ابتدا عموماً خود را به شکل ضایعات یا برآمدگیهای کوچک قرمزی رنگ نشان میدهد که به سرعت به “چرکدانه یا پوسچول” (تاولهای پر از مایع) تبدیل میشوند. پوسچولها سپس به زخمهای سطحی دردناک کوچکی تبدیل میشوند (زخمهای بازی که بین 3 تا 20 میلی متر قطر دارند). یک غشای خاکستری رنگ سطح این زخمها را پوشانده است. هنگامی که این غشا برداشته شود (که کاری بسیار آسان است) ، بافت “دانه دانهای” ظاهر میشود که در صورت تماس با چیزی به سرعت خونریزی میکند. در مقایسه با زخمهای ناشی از سفلیس ، زخمهای ثانویه ناشی از باکتری هموفیلوس دوکرئی برجستگی نامنظمی دارند که متورم و سخت نیست.
در 60٪ از افراد آلوده به شانکروئید ، غدد لنفاوی کشاله ران (مراکز سیستم ایمنی بدن که در کشاله ران قرار دارند) طی چند روز تا چند هفته بعد به دلیل تماس با عفونت متورم میشوند. پیش از آن، این گرههای لنفاوی متورم ممکن است کوچک باشند ولی دردناک هستند. با پیشرفت عفونت ، تقریباً 50٪ از گرههای لنفاوی که در محل عفونت قرار دارند آلوده شده و به یک آبسه تبدیل میشوند. پوست روی این گرههای لنفاوی متورم آلوده ، به طور معمولی قرمز شده و حتی ممکن است باز شده و آبسه ایجاد شده تخلیه شود.
تشخیص
تشخیص شانکروئید تنها براساس معاینات بالینی چشمی بسیار دشوار است. این تشخیص در مناطقی از جهان که شیوع این بیماری یا تعداد موارد ابتلا به آن کم است ، دشوارتر است. در صورت وجود آبسه یا زخم در ناحیه تناسلی ، پزشک با مشاهده میکروسکوپی ترشحات این ضایعات میتواند باکتری هموفیلوس دوکرئی را شناسایی کند (باکتریهای میلهای که در الگویی شبیه به خط آهن پشت سر هم ردیف شدهاند). در 70 تا 80٪ موارد، به کمک كشت مواد داخلی زخم میتوان باكتریهای عامل شانکروئید را به درستی تشخیص داد. برای این کار مقداری از ترشحات داخلی زخم را با یک سواب برداشته و برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال میکنند. روشهای تشخیصی جدیدتری هم تحت بررسی هستند از جمله تشخیص بر اساس آمپلیفیکیشن DNA و آزمایش خون، که البته هنوز در سطح تحقیقاتی بوده و برای استفاده بالینی در دسترس نیستند.
آیا شانکروئید قابل درمان است؟
شانکروئید به کمک آنتی بیوتیکهای آزیترومایسین ، سفتریاکسون ، سیپروفلوکساسین و اریترومایسین به خوبی قابل درمان است. پس از تقریباً سه روز از آغاز درمان، علائم شروع به کاهش میکنند و زخمها طی سه تا هفت روز بهبود خواهند یافت. علاوه بر آنتی بیوتیک ، کمپرس مکرر زخمها با سرم نمکی نیز کمک میکند تا درمان به موقع انجام شده و از بروز عفونتهای باکتریایی ثانویه (عفونتهایی که به واسطه باکتریهای دیگر موجود در ناحیه آلوده ایجاد میشوند) جلوگیری میکند. در بیشتر موارد ، قبل از شروع مصرف آنتی بیوتیک باید آبسههای ایجاد شده در کشاله ران آسپیراسیون شوند (یعنی مواد عفونی داخل آنها توسط یک سوزن تخلیه شود).
چطور میتوان از انتقال شانکروئید جلوگیری کرد؟
- در صورت وجود هرگونه زخم ، دانه یا برآمدگی و یا قرمزی غیرمعمول ، باید از هر گونه فعالیت جنسی خودداری کرده و برای مشاوره به یک پزشک مراجعه نمود.
استفاده اصولی از کاندوم تا حدود زیادی به پیشگیری از کلیه بیماریهای مقاربتی ، از جمله شانکروئید کمک میکند. کاندوم باید به درستی استفاده شده و تاریخ انقضاء آن نباید گذشته باشد.
