سرطان مثانه، یکی از بیماری‌های جدی است که به درمان‌های دقیق و مؤثر نیاز دارد. در این راستا، انواع عمل تومور مثانه ازجمله TURBT به‌عنوان یک روش کم‌تهاجمی، تومورهای سطحی مثانه را به‌سرعت و با حداقل عوارض حذف می‌کند، که معمولاً نیازی به بستری طولانی ندارد. از سوی دیگر، سیستکتومی، که شامل برداشتن کامل یا جزئی مثانه است، برای موارد پیشرفته‌تر استفاده می‌شود و ممکن است نیاز به ایجاد روش‌های جدیدی برای خروج ادرار داشته باشد.
نشانه های اولیه تومور مثانه که نباید نادیده بگیرید! همه چیز درباره علائم , علل و درمان تومور مثانه را کلیک کنید و بخوانید.
با درک این روش‌ها، بیماران می‌توانند با اطمینان بیشتری، تصمیمات درمانی خود را اتخاذ کنند و به مسیر بهبودی خود ادامه دهند. در ادامه این مقاله از وبسایت دکتر فرشاد نامداری، به توضیحات بیشتری درباره انواع عمل سرطان مثانه و مراقبت‌های بعد از آن خواهیم پرداخت.
انواع عمل تومور مثانه
درمان تومور مثانه از طریق جراحی، شامل چندین روش است که عبارتند از:
- جراحی از طریق مجرای ادرار یا TURBT
- جراحی سیستکتومی مثانه
- عمل توده مثانه با لیزر
آیا از نشانه های هشداردهنده سرطان مثانه آگاه هستید؟ کلیک کنید تا در سریعترین زمان ممکن با علائم سرطان مثانه و روش تشخیص و درنهایت انتخاب شیوه درمان آن ها آشنا شوید.
برداشتن تومور در مثانه از طریق مجراهای ادرار (TURBT)
Turbt مخفف چیست؟ درواقع Turbt مخفف Transurethral Resection of Bladder Tumor بوده که به معنای برداشتن تومور مثانه، از طریق مجرای ادراری است. در این روش، پزشک هرگونه تومور را از پوشش داخلی مثانه و لایه‌های اطراف آن برداشته و این کار به شناسایی نوع سرطان و میزان تهاجم آن کمک می‌کند. عمل tur مثانه معمولاً برای سرطان مثانه سطحی (NMIBC) که شایع‌ترین نوع سرطان مثانه است، به‌عنوان اولین درمان انجام می‌شود.
در این روش، یک ابزار بلند و نازک به نام رزکتوسکوپ، از طریق مجرای ادرار به داخل مثانه وارد می‌شود. رزکتوسکوپ دارای یک تلسکوپ کوچک است که به پزشک اجازه می‌دهد تا تومور را ببیند و با یک حلقه سیمی در انتهای آن، بافت غیرطبیعی را بردارد. بافت برداشته شده به آزمایشگاه ارسال می‌شود تا نتایج بیشتری درباره آنالیز سرطان به دست آید.
پس از عمل تومور مثانه، ممکن است پزشک از روش‌هایی مثل فولگورات، استفاده کند که در آن بافت اطراف تومور با جریان الکتریکی سوزانده می‌شود تا سلول‌های سرطانی باقی‌مانده نیز از بین بروند. همچنین، داروهایی به مثانه تزریق می‌شود تا احتمال عود سرطان را کاهش دهد.
عوارض جانبی عمل tur مثانه، معمولاً خفیف و موقتی هستند. بیماران ممکن است در هنگام ادرار کردن دچار خونریزی و درد شوند؛ اما بیشتر آن‌ها می‌توانند همان روز یا روز بعد به خانه بروند و به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند. با این حال، سرطان مثانه ممکن است دوباره عود کند و در چنین مواردی، تکرار TURBT لازم است. این تکرارها ممکن است باعث آسیب به مثانه و بروز عوارضی مانند تکرر ادرار یا بی‌اختیاری شوند.
برای افرادی که سابقه طولانی‌مدت تومورهای عودکننده و غیرتهاجمی با درجه پایین دارند، پزشک ممکن است از فولگورات به‌جای برداشت تومور استفاده کند. این روش اغلب با بی‌حسی موضعی و در مطب پزشک انجام می‌شود. این درمان بی‌خطر است؛ اما ممکن است کمی ناراحت کننده باشد. با این وجود، روش عمل tur مثانه، به‌عنوان یک گزینه درمانی مؤثر برای سرطان مثانه به‌شمار می‌آید.
جراحی سیستکتومی مثانه
اگر سرطان مثانه به لایه عضلانی دیواره مثانه نفوذ کرده باشد (که به آن سرطان مثانه مهاجم عضلانی یا MIBC گفته می‌شود) یا خطر بالایی وجود داشته باشد که ممکن است به عضله آسیب بزند، عمل تومور مثانه برای برداشتن تمام یا بخشی از مثانه انجام می‌شود. این عمل سیستکتومی نام دارد.
همه چیز درباره سیستکتومی ؛ مراحل, مزایا و خطرات آن را کلیک کنید و به طور کامل بخوانید.
در سیستکتومی جزئی، اگر سرطان به لایه عضلانی حمله کرده باشد اما اندازه‌اش بزرگ نباشد و تنها در یک محل قرار داشته باشد، پزشک می‌تواند فقط قسمت آسیب‌دیده و بخشی از دیواره مثانه را بردارد. سپس سوراخ ایجاد شده در دیواره مثانه با بخیه بسته می‌شود. همچنین، غدد لنفاوی نزدیک به مثانه نیز برداشته شده و برای بررسی گسترش سرطان آزمایش می‌شوند. عمل توده در مثانه مردان نیز، معمولا از این طریق انجام می‌شود.
فقط تعداد کمی از افراد مبتلا به MIBC می‌توانند، این نوع جراحی را انجام دهند. مزیت اصلی این روش این است که، بیمار مثانه خود را حفظ می‌کند و نیازی به جراحی ترمیمی ندارد؛ اما مثانه باقی‌مانده ممکن است نتواند ادرار زیادی را در خود نگه دارد. بنابراین بیمار مجبور به ادرار کردن بیشتر خواهد بود. نگرانی اصلی این است که سرطان ممکن است در نواحی دیگر، دیواره مثانه نیز بروز کند، به همین دلیل این روش معمولاً زیاد استفاده نمی‌شود.
سیستکتومی رادیکال گزینه دیگری است که برای سرطان‌های بزرگ‌تر یا آنهایی که در چندین قسمت مثانه وجود دارند، استفاده می‌شود. این عمل شامل برداشتن کل مثانه و غدد لنفاوی مجاور است. در مردان، ابتدا پروستات و در نهایت وزیکول‌های منی نیز برداشته می‌شوند. در زنان، تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ، رحم، دهانه رحم و بخشی از واژن نیز حذف می‌شوند. این روش‌ها به پزشکان کمک می‌کنند؛ تا از گسترش سرطان جلوگیری کنند و درمان مؤثری برای بیماران فراهم آورند.
چگونگی انجام سیستکتومی
سیستکتومی تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود که شما را به خواب عمیقی می‌برد. این جراحی ممکن است به دو روش مختلف انجام شود.
- روش باز: در این روش، جراح یک برش طولانی در شکم ایجاد می‌کند تا به مثانه و نواحی اطراف آن دسترسی پیدا کند.
- جراحی لاپاراسکوپی: در این روش، جراح از چندین برش کوچکتر استفاده می‌کند و ابزارهای بلند و نازکی را وارد می‌کند، که یکی از آن‌ها دارای یک دوربین کوچک است تا دید بهتری از داخل بدن فراهم کند. این نوع عمل تومور مثانه، به‌عنوان جراحی کم‌تهاجمی یا سوراخ کلید نیز شناخته می‌شود.
گاهی اوقات، جراحی لاپاراسکوپی با استفاده از بازوهای رباتیک انجام می‌شود که به جراح کمک می‌کند تا دقت بیشتری داشته باشد. این روش معمولاً با درد کمتر و بهبودی سریع‌تر همراه است؛ اما داده‌های طولانی‌مدت برای ارزیابی کارایی آن نسبت به روش باز هنوز به اندازه کافی وجود ندارد.
مهم است که سیستکتومی، توسط یک جراح ماهر و با تجربه در درمان سرطان مثانه انجام شود؛ زیرا جراحی نادرست می‌تواند، احتمال عود سرطان را افزایش دهد. معمولاً بیماران باید حدود یک هفته بعد از جراحی در بیمارستان بمانند و در صورتی که جراحی به روش رباتیک انجام شده باشد، مدت اقامت در بیمارستان چند روز کمتر خواهد بود. اکثر بیماران بعد از چند هفته می‌توانند به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند.
عمل توده مثانه با لیزر
عمل توده مثانه با لیزر، یکی از روش‌های نوین و کم‌تهاجمی برای درمان عمل تومور مثانه است. در این روش، جراح از لیزر برای هدف‌گیری و بخار کردن بافت‌های غیرطبیعی و تومورهای موجود در مثانه استفاده می‌کند. لیزر با دقت بالا عمل می‌کند و باعث کاهش آسیب به بافت‌های سالم اطراف می‌شود. این تکنیک به‌ویژه برای تومورهای سطحی و کوچک بسیار مؤثر است و می‌تواند به کاهش عوارض جانبی و زمان بهبودی سریع‌تر بیمار کمک کند.
یکی از مزیت‌های عمده عمل تومور مثانه با لیزر این است که، نیازی به برش‌های بزرگ ندارد؛ بنابراین بیماران معمولاً درد کمتری را تجربه می‌کنند و می‌توانند زودتر به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند. همچنین، این روش خطر خونریزی را کاهش می‌دهد و احتمال عود بیماری را نیز تحت نظر قرار می‌دهد. به همین دلیل، عمل توده مثانه با لیزر، به‌عنوان یک گزینه جذاب برای عمل توده در مثانه مردان نیز در نظر گرفته می‌شود.
جراحی ترمیمی پس از سیستکتومی رادیکال
پس از برداشتن کامل مثانه، به روشی دیگر برای ذخیره و دفع ادرار نیاز دارید. چندین نوع جراحی ترمیمی وجود دارد که عبارتند از:
- انحراف بی اختیاری (اوروستومی استاندارد)
- ایلئال کاندوییت
- مثانه جدید
انحراف بی اختیاری (اوروستومی استاندارد)
در این روش، جراح یک قطعه کوتاه از روده کوچک (ایلئوم) را جدا کرده و آن را به حالب‌ها متصل می‌کند. سپس یکی از انتهای این بخش به یک سوراخ (استوما) در پوست جلوی شکم وصل می‌شود. این کار یک مسیر جدید برای عبور ادرار ایجاد می‌کند. ادرار به آرامی و بدون وقفه از طریق این مسیر خارج می‌شود و به یک کیسه کوچک که به پوست اطراف استوما متصل است، جمع می‌شود. این نوع انحراف به این دلیل “بی‌اختیاری” نامیده می‌شود که شما نمی‌توانید کنترل کنید که ادرار کی خارج شود.
ارتوتوپیک
در این روش، جراح یک کیسه از یک قطعه روده که به حالب‌ها متصل است، ایجاد می‌کند. یکی از انتهای کیسه به یک سوراخ در پوست جلوی شکم متصل می‌شود و در اینجا یک شیر یک‌طرفه قرار می‌گیرد. ادرار در کیسه ذخیره می‌شود و شما می‌توانید چندین بار در روز با استفاده از یک لوله نازک از طریق دریچه داخل استوما، آن را خالی کنید. بسیاری از افراد این روش را ترجیح می‌دهند زیرا نیازی به کیسه بیرونی ندارد.
مثانه جدید
در این روش، جراح یک مثانه جدید از یک قطعه روده ایجاد می‌کند. در اینجا نیز حالب‌ها به مثانه جدید متصل می‌شوند، اما تفاوت این است که مثانه جدید به مجرای ادرار نیز متصل است. این کار به شما امکان می‌دهد تا ادرار را به طور طبیعی و طبق برنامه دفع کنید، درست مانند قبل از عمل. این روش‌ها به بیماران کمک می‌کنند تا زندگی روزمره خود را بعد از جراحی ادامه دهند.
مراقبت بعد از عمل تومور مثانه
در ادامه، به برخی از مراقبت‌های بعد از عمل تومور مثانه پرداخته‌ایم:
- از استامینوفن برای تسکین درد استفاده کنید. از داروهای ضد درد تجویزی در صورت نیاز بهره ببرید.
- می‌توانید از پد گرم کننده روی مثانه برای کاهش ناراحتی استفاده کنید.
- از مصرف آسپرین یا ایبوپروفن تا زمانی که خون در ادرار مشاهده می‌شود، خودداری کنید.
- نرم‌کننده‌های مدفوع مصرف کنید و رژیم غذایی سرشار از فیبر داشته باشید.
- می‌توانید دوش بگیرید، اما از غوطه ور شدن در آب تا زمانی که کاتتر در محل باشد، پرهیز کنید.
- در صورت بروز مشکلاتی مانند تب بالا یا عدم توانایی در ادرار کردن، با مطب پزشک تماس بگیرید.
انواع جراحی برای درمان تومورهای مثانه کدامند؟
برای درمان تومور مثانه، چند نوع جراحی وجود دارد. عمل tur مثانه برای تومورهای کوچک و سطحی، جراحی سیستکتومی برای تومورهای پیشرفته‌تر و جراحی ترمیمی پس از درمان، از جمله این روش‌ها هستند. همچنین عمل توده مثانه با لیزر، یکی از روش‌های نوین برای این بیماری است. این جراحی‌ها به هدف برداشتن تومور و حفظ کیفیت زندگی بیمار انجام می‌شوند. برای بهترین نتایج در عمل تومور مثانه، می‌توانید به دکتر نامدار مراجعه کنید. ایشان با تجربه و تخصص خود، راهنمایی‌های دقیقی برای درمان شما ارائه خواهند داد. راه‌های ارتباطی با دکتر نامداری فوق تخصص ارولوژی شامل موارد زیر است:
شماره تلفن‌های: ۸۸۷۷۶۸۰۱, ۰۹۱۰۷۵۸۵۳۵۸
سایت اینترنتی: https://drnamdari.com/
آدرس: تهران، خیابان ولیعصر عج، ۳۰۰متر پایین تر از ونک، بالاتر از پل همت، بن بست سیدالشهدا، ساختمان رهام، پلاک ۸، واحد ۱
منابع:
https://www.cancer.org/cancer/types/bladder-cancer/treating/surgery.html
