کلیه لگنی چیست؟
کلیه نابجای لگنی (Pelvic Kidney) یک نوع نقص مادرزادی است که در آن کلیه به جای قرار گرفتن در موقعیت طبیعی خود در قسمت پشتی ناحیه کمر، در لگن قرار می‌گیرد. این وضعیت معمولاً در دوران جنینی رخ می‌دهد، زمانی که کلیه‌ها از ناحیه لگن به سمت محل نهایی خود در حال حرکت هستند، اما به دلایلی این حرکت به طور کامل انجام نمی‌شود.
کلیه نابجای لگنی ممکن است باعث هیچ علامت خاصی نشود و در بسیاری از موارد به صورت اتفاقی طی بررسی‌های تصویربرداری برای مشکلات دیگر کشف می‌شود. با این حال، می‌تواند با مشکلاتی مانند عفونت‌های مکرر مجاری ادراری، سنگ کلیه، یا اختلالات ادراری همراه باشد.
تشخیص کلیه نابجای لگنی چگونه است؟
تشخیص این وضعیت معمولاً با استفاده از روش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی، سی‌تی‌اسکن یا ام‌آر‌آی انجام می‌شود. در صورت وجود علائم یا مشکلات مرتبط، درمان ممکن است شامل مدیریت عفونت‌ها، سنگ‌ها یا در موارد نادر جراحی باشد.
مطالعه بیشتر: جهت اطلاع بیشتر درباره کلیه پلی کیستیک کلیک کنید.
عوارض کلیه نابجای لگنی:
-
عفونت‌های مکرر مجاری ادراری
عفونت‌های مکرر مجاری ادراریکلیه نابجای لگنی می‌تواند جریان طبیعی ادرار را مختل کرده و منجر به تجمع ادرار در کلیه‌ها شود. این وضعیت می‌تواند شرایط مناسبی برای رشد باکتری‌ها ایجاد کرده و باعث عفونت‌های مکرر مجاری ادراری شود. عفونت‌های ادراری مکرر می‌توانند با علائمی مانند درد یا سوزش هنگام ادرار، نیاز مکرر به ادرار کردن، تب و درد در ناحیه شکم و کمر همراه باشند. درمان معمولاً شامل مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها برای رفع عفونت و در صورت لزوم، بررسی‌های بیشتر برای یافتن و رفع علت اصلی عفونت‌های مکرر است. در برخی موارد، پیشگیری از عفونت‌ها با تغییرات در عادات بهداشتی و مصرف مایعات بیشتر نیز مفید است.
2. سنگ کلیه
کلیه نابجای لگنی ممکن است باعث تجمع مواد معدنی و تشکیل سنگ‌های کلیه شود. این سنگ‌ها می‌توانند به دلیل اختلال در جریان ادرار و کاهش تحرک کلیه تشکیل شوند. علائم سنگ کلیه شامل درد شدید و ناگهانی در ناحیه کمر و پهلو، تهوع و استفراغ، خون در ادرار و مشکلات ادراری است. درمان ممکن است شامل مصرف داروهای مسکن، نوشیدن مایعات بیشتر برای کمک به دفع سنگ‌ها و در موارد شدیدتر، روش‌های جراحی یا غیر جراحی مانند لیتوتریپسی برای شکستن سنگ‌ها باشد. همچنین پیشگیری از تشکیل سنگ‌های جدید با تغییرات در رژیم غذایی و مصرف مایعات مناسب می‌تواند مؤثر باشد.
3. اختلالات ادراری
کلیه نابجای لگنی می‌تواند باعث اختلال در تخلیه ادرار شود که منجر به مشکلاتی مانند ادرار نکردن کامل، جریان ضعیف ادرار و احتباس ادرار می‌شود. این اختلالات می‌توانند باعث افزایش فشار در دستگاه ادراری و در نهایت منجر به آسیب کلیوی شوند. علائم شامل تکرر ادرار، نیاز فوری به ادرار کردن، و عدم توانایی در تخلیه کامل مثانه است. درمان ممکن است شامل تغییرات در شیوه زندگی، داروها برای کاهش علائم و در برخی موارد، روش‌های جراحی برای بهبود جریان ادرار باشد.
4. هیدرونفروز
هیدرونفروز وضعیتی است که در آن کلیه نابجای لگنی به دلیل انسداد یا اختلال در تخلیه ادرار متورم می‌شود. این تورم می‌تواند باعث آسیب به بافت کلیه و کاهش عملکرد آن شود. علائم هیدرونفروز شامل درد در ناحیه کمر و پهلو، عفونت‌های ادراری مکرر، و در موارد شدیدتر، نارسایی کلیه است. تشخیص این وضعیت با استفاده از روش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی و سی تی اسکن انجام می‌شود. درمان شامل رفع علت انسداد (مانند برداشتن سنگ یا ترمیم نقص آناتومیکی)، استفاده از کاتتر برای تخلیه ادرار و در موارد شدید، جراحی است.
5. فشار خون بالا
کلیه‌ها نقش مهمی در تنظیم فشار خون دارند. کلیه نابجای لگنی ممکن است به دلیل اختلال در عملکرد خود نتواند به درستی این نقش را ایفا کند، که می‌تواند منجر به فشار خون بالا (هایپرتانسیون) شود. علائم فشار خون بالا معمولاً قابل توجه نیستند، اما می‌تواند باعث مشکلات جدی قلبی، سکته مغزی و آسیب به سایر اندام‌ها شود. کنترل فشار خون معمولاً با استفاده از داروهای ضد فشار خون، تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی و مدیریت مشکلات کلیوی همراه است. پیگیری منظم توسط پزشک برای نظارت و مدیریت فشار خون ضروری است.
6. نارسایی کلیه
نارسایی کلیه وضعیتی است که در آن کلیه‌ها نمی‌توانند به درستی عمل کنند و عملکرد خود را از دست می‌دهند. کلیه نابجای لگنی می‌تواند به دلیل مشکلات مکرر مانند عفونت‌ها، سنگ کلیه یا هیدرونفروز، در نهایت منجر به نارسایی کلیه شود. علائم نارسایی کلیه شامل کاهش تولید ادرار، تورم در اندام‌ها، خستگی، تنگی نفس و اختلالات الکترولیتی است. درمان نارسایی کلیه ممکن است شامل دیالیز یا پیوند کلیه باشد. پیشگیری و مدیریت مشکلات زمینه‌ای کلیوی می‌تواند به تأخیر در پیشرفت نارسایی کلیه کمک کند. مشاوره و پیگیری توسط متخصص نفرولوژی ضروری است.
مطالعه بیشتر: جهت اطلاع بیشتر درباره برداشتن کلیه ، هزینه و شرایط آن کلیک کنید.
درمان کلیه نابجای لگنی
افرادی که به دنبال پاسخ کلیه لگنی چیست هستند معمولا به دنبال درمان های این عارضه هستند. کلیه نابجای لگنی به دلیل قرار نگرفتن در محل طبیعی خود در بدن می‌تواند با مشکلات مختلفی همراه باشد. درمان این وضعیت بسته به شدت علائم و مشکلات مرتبط متنوع است و ممکن است شامل مداخلات دارویی، جراحی و تغییرات در شیوه زندگی باشد. در این مقاله، به بررسی راه‌های درمان کلیه نابجای لگنی می‌پردازیم.
1. ارزیابی و تشخیص
ابتدا، برای ارزیابی وضعیت کلیه نابجای لگنی از روش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی، سی‌تی اسکن و ام‌آر‌آی استفاده می‌شود. این تصاویر کمک می‌کنند تا موقعیت دقیق کلیه و هر گونه ناهنجاری‌های ساختاری مشخص شود. همچنین، آزمایش‌های خون و ادرار برای ارزیابی عملکرد کلیه و شناسایی هرگونه عفونت یا مشکلات دیگر انجام می‌شود.
2. مدیریت عفونت‌های ادراری
یکی از مشکلات شایع در افراد با کلیه نابجای لگنی، عفونت‌های مکرر ادراری است. درمان عفونت‌های ادراری شامل مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها برای از بین بردن باکتری‌های مسبب عفونت می‌شود. همچنین، پزشک ممکن است توصیه کند که بیمار مقدار زیادی مایعات مصرف کند تا به تخلیه بهتر مثانه و کاهش احتمال عفونت کمک کند.
3. درمان سنگ کلیه
وجود سنگ کلیه در کلیه نابجای لگنی می‌تواند مشکلات جدی ایجاد کند. درمان سنگ کلیه بستگی به اندازه و محل سنگ دارد. برای سنگ‌های کوچک، پزشک ممکن است توصیه کند که بیمار مقدار زیادی آب بنوشد تا سنگ‌ها به طور طبیعی دفع شوند. برای سنگ‌های بزرگ‌تر، روش‌های غیر جراحی مانند لیتوتریپسی (شکستن سنگ‌ها با امواج ضربه‌ای) و در موارد شدیدتر، جراحی برای برداشتن سنگ‌ها ممکن است ضروری باشد.
4. مدیریت هیدرونفروز
هیدرونفروز، یا تورم کلیه به دلیل تجمع ادرار، نیاز به توجه ویژه دارد. درمان این وضعیت شامل رفع علت اصلی انسداد (مانند سنگ کلیه یا تنگی مجاری ادراری) است. در موارد شدید، استفاده از کاتتر برای تخلیه ادرار از کلیه یا جراحی برای اصلاح نقص ساختاری ممکن است لازم باشد.
5. کنترل فشار خون
کلیه نابجای لگنی ممکن است باعث افزایش فشار خون شود. برای کنترل فشار خون، پزشکان معمولاً داروهای ضد فشار خون تجویز می‌کنند. همچنین، تغییرات در سبک زندگی مانند کاهش مصرف نمک، افزایش فعالیت بدنی و کاهش وزن می‌تواند به کنترل فشار خون کمک کند.
6. جراحی و پیوند کلیه
در مواردی که کلیه نابجای لگنی باعث مشکلات جدی و مداوم می‌شود و درمان‌های غیر جراحی ناکافی هستند، جراحی ممکن است ضروری باشد. نوع جراحی بسته به مشکل خاص متفاوت است. برخی از این جراحی‌ها شامل اصلاح نقص‌های ساختاری، برداشتن سنگ‌های کلیه یا حتی جابجایی کلیه به محل مناسب‌تر است. در مواردی که کلیه نابجای لگنی منجر به نارسایی کلیه شود و کلیه دیگر نیز قادر به جبران عملکرد نباشد، پیوند کلیه ممکن است تنها گزینه باشد. در این روش، کلیه بیمار با کلیه سالم از یک دهنده (زنده یا مرده) جایگزین می‌شود.
7. مشاوره و پیگیری مداوم
بیماران با کلیه نابجای لگنی نیاز به پیگیری منظم توسط پزشک متخصص اورولوژی یا نفرولوژی دارند. این پیگیری‌ها شامل بررسی منظم عملکرد کلیه، کنترل فشار خون و ارزیابی عفونت‌های ادراری است. همچنین، بیماران باید از علائم هشداردهنده مانند درد شدید، تب و تغییرات در الگوی ادرار خود آگاه باشند و در صورت بروز این علائم، فوراً به پزشک مراجعه کنند.در نهایت، درمان کلیه نابجای لگنی نیاز به رویکرد چند رشته‌ای دارد و همکاری نزدیک بین بیمار و تیم پزشکی می‌تواند به مدیریت بهتر این وضعیت کمک کند.
جمع بندی
کلیه نابجای لگنی یک نقص مادرزادی است که در آن کلیه در محل غیرطبیعی، یعنی در لگن، قرار می‌گیرد. این وضعیت ممکن است بدون علائم باشد یا با مشکلاتی مانند عفونت‌های ادراری مکرر، سنگ کلیه، هیدرونفروز، اختلالات ادراری و فشار خون بالا همراه باشد. تشخیص با استفاده از روش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی و سی‌تی اسکن انجام می‌شود.
درمان شامل مدیریت عفونت‌ها با آنتی‌بیوتیک‌ها، دفع سنگ‌های کلیه با افزایش مصرف مایعات یا روش‌های جراحی، رفع انسداد در موارد هیدرونفروز، کنترل فشار خون با داروها و تغییرات سبک زندگی است.
منابع :
1.https://www.urologyhealth.org/urology-a-z/e/ectopic-kidney
3.https://infokid.org.uk/conditions/ectopic-kidney/
4.https://dreminozbek.com/en/pelvic-ectopic-kidney-what-is-it-causes-symptoms-diagnosis-and-treatment/
