درد مثانه: علائم و درمان التهاب مثانه

سندرم مثانه دردناک یک بیماری مزمن است که باعث وارد شدن فشار بر ناحیه مثانه، درد مثانه و گاهی درد لگن می‌شود. درد مثانه از ناراحتی خفیف تا درد شدید در نوسان است. این بیماری بخشی از طیفی از بیماری‌ها است که به عنوان سندرم مثانه دردناک شناخته می‌شود. مثانه شما یک اندام توخالی و عضلانی است که ادرار را در خود ذخیره می‌کند. مثانه تا زمانی که از ادرار پر شود منبسط شده و سپس به مغز شما سیگنال می‌دهد که زمان دفع ادرار فرا رسیده است و از طریق اعصاب لگن ارتباط برقرار می‌کند. این امر باعث ایجاد میل به دفع ادرار در اکثر افراد می‌شود.

بیشتر بخوانید: پولیپ مثانه چیست؟ توده های سرطانی داخل دیواره مثانه

درد مثانه کجاست و چه اثراتی را دارد؟

مثانه، کلیه‌ها، حالب ها و مجرای ادرار سیستم ادراری شما را تشکیل می‌دهند. درد مثانه کجاست؟ هنگامی که مبتلا به درد مثانه می‌شوید، دیواره‌های مثانه در مقایسه با دیواره‌های مثانه معمولی تحریک و ملتهب می‌شوند و درد مثانه می‌تواند در این نواحی حس شود. در سندرم درد مثانه، این سیگنال‌ها با هم مخلوط می‌شوند و شما احساس می‌کنید که بیشتر از افراد دیگر و با حجم کمتری از ادرار نیاز به دفع ادرار پیدا می‌کنید.

درد و التهاب مثانه اغلب زنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و می‌تواند تأثیر طولانی‌مدت بر کیفیت زندگی داشته باشد. اگرچه هیچ درمانی قطعی برای این بیماری وجود ندارد، داروها و سایر درمان‌ها ممکن است التهاب مثانه را تسکین دهند.

علل ابتلا به درد مثانه

علت دقیق ابتلا به درد مثانه ناشناخته است، اما به احتمال زیاد عوامل زیادی در این امر نقش دارند. به عنوان مثال، افراد مبتلا به درد و التهاب مثانه ممکن است در پوشش محافظ (اپیتلیوم) مثانه نیز نقص داشته باشند. نشت در اپیتلیوم ممکن است به مواد سمی موجود در ادرار اجازه دهد که دیواره مثانه شما را تحریک کند. سایر عوامل موثر ممکن اما اثبات نشده در ابتدا به درد مثانه شامل واکنش خود ایمنی، وراثت، عفونت یا آلرژی می‌باشند.
عوامل خطر در ابتلا به درد مثانه
این عوامل با خطر بالای ابتلا به درد مثانه در ارتباط هستند:
1- جنسیت: معمولاً زنان بیشتر از مردان به درد و التهاب مثانه دچار می‌شوند. علائم التهاب مثانه در مردان ممکن است شبیه سندرم مثانه دردناک باشد، اما اغلب با التهاب غده پروستات (پروستاتیت) همراه است.
2- سن: اکثر افراد مبتلا به سندرم مثانه دردناک در 30 سالگی یا بالاتر تشخیص داده می‌شوند.
3- داشتن یک اختلال درد مزمن: درد مثانه ممکن است با سایر اختلالات درد مزمن مانند سندرم روده تحریک پذیر یا فیبرومیالژیا همراه باشد.

مطالعه بیشتر: جهت کسب اطلاعات در خصوص واریکوسل عکس بیضه سالم و ناسالم، کلیک کنید.

علائم التهاب مثانه

نشانه‌ها و علائم التهاب مثانه از فردی به فرد دیگر متفاوت است. اگر درد مثانه دارید، علائم التهاب مثانه شما نیز ممکن است در طول زمان متفاوت بوده و به طور دوره‌ای در پاسخ به محرک‌های رایج مانند قاعدگی، نشستن طولانی مدت، استرس، ورزش و فعالیت جنسی شعله‌ور شود.

نشانه‌ها و علائم التهاب مثانه شامل موارد زیر می‌باشند:
● درد در لگن یا بین واژن و مقعد در زنان
● درد بین کیسه بیضه و مقعد (پرینه) در مردان
● درد مزمن لگن
● نیاز مداوم و فوری به ادرار کردن
● تکرر ادرار، اغلب به مقدار کم، در طول روز و شب (تا 60 بار در روز)
● درد یا ناراحتی در هنگام پر شدن مثانه و تسکین پس از ادرار کردن
● درد هنگام رابطه جنسی
شدت نشانه‌ها و علائم التهاب مثانه برای همه افراد متفاوت است و برخی افراد ممکن است دوره‌های بدون علامت را تجربه کنند.
اگرچه نشانه‌ها و علائم التهاب مثانه ممکن است شبیه علائم ابتلا به عفونت مزمن دستگاه ادراری باشد، اما معمولاً هیچ عفونتی وجود ندارد. با این حال، اگر فرد مبتلا به درد مثانه دچار عفونت مجاری ادراری شود، نشانه‌ها و علائم التهاب مثانه ممکن است به شکل بدتری بروز پیدا کنند.

بیشتر بخوانید: درباره کمر درد و التهاب پروستات و درد کمر در مردان کلیک کنید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر درد مثانه مزمن یا فوریت و تکرر ادرار را تجربه می‌کنید، باید در این زمینه به پزشک معالج مراجعه نموده و علائم بروز یافته در خود را به وی اطلاع دهید.

عوارض درد مثانه

ابتلا به علائم درد و التهاب مثانه می‌تواند منجر به تعدادی از عوارض و از جمله موارد زیر شود:
کاهش ظرفیت مثانه: ابتلا به درد مثانه می‌تواند باعث سفت شدن دیواره مثانه شود که به مثانه اجازه می‌دهد ادرار کمتری در خود نگه دارد.
کیفیت زندگی پایین‌تر: تکرر ادرار و درد مثانه ممکن است در فعالیت‌های اجتماعی، کار و سایر فعالیت‌های زندگی روزمره اختلال ایجاد کند.
بروز مشکلاتی در رابطه جنسی: تکرر ادرار و درد مثانه ممکن است روابط شخصی شما را تحت‌فشار قرار داده و حتی رابطه جنسی شما هم ممکن است آسیب ببیند.
مشکلات عاطفی: درد مزمن و خواب قطع شده در ارتباط با سندرم مثانه دردناک ممکن است باعث استرس عاطفی شده و منجر به افسردگی شود.

تشخیص سندرم مثانه دردناک

تشخیص سندرم مثانه دردناک ممکن است از طریق انجام موارد زیر باشد:
● سابقه ابتلا به بیماری‌های مختلف و عملکرد مثانه: ممکن است پزشک از شما بخواهد که علائم خود را شرح دهید و یک دفتر یادداشت در مورد عملکرد مثانه داشته باشید و حجم مایعاتی که می‌نوشید و حجم ادرار دفع شده را ثبت کنید.
● معاینه لگن: در طول معاینه لگن، پزشک معالج شما دستگاه تناسلی خارجی، واژن و دهانه رحم شما را معاینه می‌کند.
● آزمایش ادرار: نمونه‌ای از ادرار شما برای تشخیص علائم عفونت دستگاه ادراری بررسی می‌شود.
● سیستوسکوپی: در این روش پزشک معالج یک لوله نازک با یک دوربین کوچک (سیستوسکوپ) را از طریق مجرای ادرار وارد می‌کند که پوشش مثانه شما را نشان می‌دهد.
● بیوپسی: در طی سیستوسکوپی تحت بیهوشی، پزشک معالج شما ممکن است نمونه‌ای از بافتی را از مثانه و مجرای ادرار برای بررسی زیر میکروسکوپ خارج کند. این امر برای بررسی سرطان مثانه و سایر علل نادر بروز درد مثانه است.
● سیتولوژی ادرار: در این آزمایش نمونه شما جمع آوری شده و در آن سلول‌ها را برای کمک به رد کردن سرطان بررسی می‌کنند.
● تست حساسیت پتاسیم: پزشک معالج شما دو محلول آب و کلرید پتاسیم را هر بار در مثانه قرار می‌دهد (القا می‌کند). از شما خواسته می‌شود که درد و فوریتی را که بعد از تزریق هر محلول احساس می‌کنید، در مقیاس 0 تا 5 ارزیابی کنید. اگر با محلول پتاسیم احساس درد یا فوریت بیشتری نسبت به آب دارید، ممکن است پزشک شما سندرم مثانه دردناک را تشخیص دهد. افرادی که مثانه معمولی دارند نمی‌توانند تفاوتی بین تأثیر این دو محلول را تشخیص دهند.

مطالعه بیشتر: جهت اطلاع از عوامل شلی الت تناسلی مردان و راه های درمان شلی آلت کلیک کنید.

درمان سندرم مثانه دردناک

برای درمان این بیماری، پزشک معالج ممکن است روش‌های مختلف یا ترکیبی از روش‌ها را امتحان کند که شامل موارد زیر می‌باشد:
● فیزیوتراپی
● مصرف داروهای خوراکی: این داروها شامل داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی، داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای، آنتی‌هیستامین‌ها، مانند لوراتادین و پنتوسان پلی سولفات سدیم (Elmiron) می‌باشد.

● تحریک اعصاب: تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS). با TENS، پالس‌های الکتریکی خفیف درد لگن را تسکین می‌دهد و در برخی موارد تکرر ادرار را کاهش می‌دهد.
● اتساع مثانه: برخی از افراد پس از سیستوسکوپی همراه با اتساع مثانه که شامل کشش مثانه با آب است، متوجه بهبود موقت علائم می‌شوند.
● تزریق سم بوتولینوم A (بوتاکس): این سم ممکن است در طول اتساع مثانه به دیواره مثانه تزریق شود.
● تزریق داروها به مثانه: در تزریق مثانه، پزشک معالج شما داروی تجویزی دی متیل سولفوکسید (Rimso-50) را از طریق یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر (کاتتر) که از طریق مجرای ادرار وارد می‌شود، در مثانه قرار می‌دهد.
● عمل جراحی: افرادی که درد شدید دارند یا کسانی که مثانه آن‌ها می‌تواند حجم بسیار کمی از ادرار را در خود نگه دارد تنها پس از شکست سایر درمان‌ها و تأثیر علائم بر کیفیت زندگی می‌توانند از گزینه‌های جراحی بهره گیرند که شامل تبخیر (سوزاندن زخم‌های مرتبط با سندرم مثانه دردناک)، برداشتن (برداشتن زخم‌های مرتبط با سندرم مثانه دردناک) یا تقویت مثانه با قرار دادن تکه‌ای از روده بر روی مثانه و افزایش ظرفیت مثانه باشد.

سؤالات پرتکرار درد مثانه

1) سندرم مثانه دردناک چیست؟

سندرم مثانه دردناک یک بیماری مزمن است که باعث وارد شدن فشار بر ناحیه مثانه، درد مثانه و گاهی درد لگن می‌شود.

2) درد مثانه کجاست و چه اثراتی دارد؟

هنگامی که مبتلا به درد مثانه می‌شوید، دیواره‌های مثانه در مقایسه با دیواره‌های مثانه معمولی تحریک و ملتهب می‌شوند و درد مثانه می‌تواند در این نواحی حس شود. در سندرم درد مثانه، این سیگنال‌ها با هم مخلوط می‌شوند و شما احساس می‌کنید که بیشتر از افراد دیگر و با حجم کمتری از ادرار نیاز به دفع ادرار پیدا می‌کنید

3) داروهای خوراکی در درمان سندرم مثانه دردناک کدام اند؟

این داروها شامل داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی، داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای، آنتی‌هیستامین‌ها، مانند لوراتادین و پنتوسان پلی سولفات سدیم (Elmiron) می‌باشد.

برای درمان درد مثانه می‌توان از تجارب درمانی بیماران قبلی بهره گرفت. همچنین در این زمینه می‌توان از تجارب جناب آقای دکتر فرشاد نامداری جراح و فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری مردان با سابقه بیش از 15 سال جراحی موفق در این زمینه کمک گرفت. دکتر فـرشاد نامداری، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی و حائز رتبه دوم بورد کشوری تخصصی اورولوژی می‌باشد. ایشان دانش‌آموخته و دستیار ممتاز دانشکده علوم پزشکی تهران می‌باشند. با بهره‌گیری از دانش و تجربه ایشان می‌توان به‌خوبی از درمان درد مثانه اطمینان حاصل کرد.

منبع مقاله:

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/interstitial-cystitis/diagnosis-treatment/drc-20354362
https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/interstitial-cystitis#