در این مقاله به علت کم شدن ادرار در زنان و آقایان به طور مفصل میپردازیم.کم شدن فشار ادرار نشانه چیست؟ کاهش force ادرار یا کاهش فشار ادرار اصطلاحی پزشکی برای برون ده کم ادرار است. کلیه های شما بسته به آنچه بدن شما برای متعادل نگه داشتن چیزهای مختلفی نیاز دارد.
بیشتر یا کمتر ادرار می‌کند. اگر بیش از حد ادرار می‌کنید یا به اندازه کافی ادرار نمی‌کنید، گاهی اوقات این امر میتواند نشانه‌ای از ابتلا به یک بیماری یا اختلال باشد.اگر دچار انسداد مجاری ادراری باشید، کلیه‌های شما ادرار تولید می‌کنند اما شما قادر به دفع آن نیستید.
دلیل اینکه ادراری تولید نمی‌شود، این میتواند باشد که شاید به بیماری های کلیوی، قلب یا ریه مبتلا باشید مانند زمانی که دچار بی اختیاری ادرار در مردان یا زنان هستیم . بهترین راه برای درمان کم فشاری ادرار بستگی به این دارد که بدانیم که چه چیزی باعث بروز این مشکل در ما شده است.
با مراجعه به متخصص اورولوژی می‌توانید در زمینه علت کم شدن ادرار در زنان و آقایان و همه موارد مربوط به مجاری ادراری مانند کم فشاری و کاهش جریان ادرار و … اطلاعات بیشتری را کسب نمایید و از بروز این مشکلات پیشگیری نمایید. جهت دریافت اطلاعات بیشتر می‌توانید از طریق شماره ۰۲۱۸۸۷۷۶۸۰۱ با مشاورین ما در کلینیک تخصصی اورولوژی دکتر نامداری تماس حاصل فرمایید.
کاهش فشار ادرار
کاهش فشار ادرار یا کم ادراری (الیگوری) یک اصطلاح پزشکی برای برون ده ادرار کم (میزان ادرار کردن) است. در مورد افراد بزرگسال، این واژه به معنای حجم ادرار کمتر از 400 میلی‌لیتر (میلی‌لیتر) تا 500 میلی‌لیتر (حدود دو پیمانه) ادرار در 24 ساعت است.
همچنین میزان این عدد در کودکان و نوزادان به وزن بستگی دارد. برای یک نوزاد، کاهش فشار ادرار کمتر از 1 میلی‌لیتر در کیلوگرم (کیلوگرم) در ساعت است، در حالی که کاهش فشار ادرار در کودکان به خروجی کمتر از 0.5 میلی‌لیتر بر کیلوگرم در ساعت اشاره دارد.
تفاوت بین الیگوری، آنوری و پلی اوری چیست؟
این تعاریف شبیه به هم هستند و آن‌ها به میزان ادراری که در کلیه افراد تولید می‌شود اشاره می‌دارد. تعریف کاهش فشار ادرار، کاهش برون ده ادراری است در حقیقت میتواند معنایی برای علت کم شدن ادرار در زنان و آقایان است، در حالی که آنوری به معنای عدم خروج ادرار از بدن بوده و پلی اوری به معنای تولید بیش از حد ادرار است.
چه کسانی تحت تأثیر الیگوری هستند؟
کاهش فشار و برون ده ادرار ممکن است برای هرکسی اتفاق بیفتد و گاها ممکن است با سوزش ادرار نیز همراه باشد؛ اما به احتمال زیاد در افرادی که انواع خاصی از بیماری‌های کلیوی دارند که میتواند منجر به آسیب (نارسایی) حاد کلیه (AKI) شود. کاهش برون ده ادرار در بین افرادی که دیالیز می‌شوند یا در بیمارستان بستری هستند تا حدودی رایج است. افراد سالخورده نیز ممکن است در معرض خطر ابتلا به این مشکل باشند.
کاهش فشار ادرار چقدر شایع است؟
کاهش فشار ادرار و برون ده کم یک بیماری شایع است و این شیوع تا حدی به این دلیل است که این بیماری میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. البته کاهش فشار ادرار همیشه خطرناک نیست، اما مطمئناً در مواقعی مخاطره آمیز نیز باشد.
علت کم شدن ادرار
اما علت کم شدن ادرار در آقایان و زنان چیست؟ الیگوری (برون ده ادرار کم) میتواند پیش کلیوی (ناشی از اتفاقی قبل از رسیدن ضایعات به کلیه ها)، کلیوی (ناشی از وجود ماده ای در کلیه ها) یا پس از کلیوی (ناشی از اتفاقی است که بعداً در فرآیند دفع مواد زائد و البته نه در کلیه ها اتفاق می‌افتد).
اما علل پیش کلیوی کاهش فشار ادرار شامل موارد زیر می‌باشد:
- حجم کم خون و کاهش مصرف مایعات (هیپوولمی) که میتواند به دلایل زیادی ایجاد شود. این موارد شامل از دست دادن مقادیر زیادی خون، کاهش مصرف مایعات، سوختگی، سپسیس، نارسایی کبد و جراحی است.
- شرایط قلبی و ریوی.
- بروز بیماری عروق کلیوی
- کم آبی بدن : این مشکل شایع ترین علت بروز کم شدن ادرار در افراد است. این مشکل معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که استفراغ یا اسهال داشته باشید.
- سوختگی و ابتلا به آسیب های جدی : سوختگی میتواند باعث کم‌آبی بدن و ادرار کردن شما شود. انواع دیگری از تروما که می‌توانند علت کم شدن ادرار در زنان و مردان شوند شامل شوک آنافیلاکتیک ناشی از یک ورود یک عامل حساسیت زا به بدن و شوک سپتیک پس از عفونت یا جراحی.
- داروها: برخی داروها می‌توانند باعث کم شدن ادرار شوند. این دارو ها شامل، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)، مانند آسپرین و ایبوپروفن، آنتی بیوتیک های خاص، برخی از داروهای شیمی درمانی، مهارکننده‌های ACE برای کنترل فشار خون و همچنین داروهایی است که برای درمان مثانه بیش فعال استفاده می‌شود.
- کم شدن فشار ادرار نشانه چیست؟ گاهی علت کم شدن ادرار کلیوی شامل انواع مختلف اختلالات کلیوی، از جمله گلومرولونفریت و نکروز حاد توبولار و همچنین آسیب ناشی از داروها یا سموم است. علت کم شدن ادرار در زنان پس از کلیوی به انسداد در دستگاه ادراری شما مانند انسداد خروجی مثانه به علت بزرگی پروستات و یا براثر ابتلا سنگ‌های حالب اشاره دارد. در موارد انسداد، کلیه‌های شما ادرار می‌کنند، اما ادرار نمی‌تواند از بدن شما خارج شود.
علائم و نشانه های ابتلا به کم شدن ادرار چیست؟
کم شدن فشار ادرار یک بیماری نیست، بلکه نشانه‌ای از ابتلا به یک اختلال زمینه‌ای است و باید علت کم شدن ادرار در زنان و مردان مشخص شوند. این اختلال به معنی میزان ادراری کمتر از 500 میلی‌لیتر در روز یا کمتر از 0.5 میلی‌لیتر بر کیلوگرم در ساعت است.
علائم و نشانه های بروز کم شدن ادرار بسته به علت زمینه‌ای متفاوت است. به عنوان مثال، افراد مبتلا به شوک ممکن است با کم شدن ادرار، تاکی کاردی، افت فشار خون، کاهش تورم پوست و سرد شدن اندام ها مواجه شوند. از سوی دیگر، با ابتلا به سنگ کلیه انسدادی حالب، فرد ممکن است درد شدید پهلو یا شکم یا علت درد زیر شکم و احساس ادرار در زنان هم میتواند باشد.
علاوه بر این، نارسایی حاد کلیه، یا آسیب حاد کلیه که منجر به بروز کم شدن ادرار دفعی شود، میتواند منجر به عوارض مختلفی از جمله ادم محیطی نیز شود. همچنین با بروز این مشکل هیپرکالمی؛ اسیدوز متابولیکی شدید؛ و علائم اورمی (مانند پریکاردیت اورمیک، انسفالوپاتی اورمیک، انعقاد خون)، می توانند در زمانی رخ دهند که کلیه ها دیگر قادر به حذف مواد زائد از خون نیستند و بنابراین، می‌توانند زندگی فرد مبتلا را تهدید کنند.
تشخیص کم شدن ادرار
اما کم شدن فشار ادرار در زنان و آقایان چگونه تشخیص داده می‌شود؟ برای این منظور در ابتدا پزشک معالج فرد مراجعه کننده را معاینه فیزیکی می‌کند و در ادامه از وی یک تاریخچه ابتلای کامل می‌گیرد. در کنار موارد یاد شده تشخیص کم شدن ادرار دفعی مستلزم اندازه گیری برون ده ادراری فرد است .
که معمولاً از طریق ارزیابی سوند ادراری انجام می‌شود تا امکان تخلیه کامل مثانه فراهم شود. همچنین ممکن است برای تائید تشخیص پزشک معالج آزمایش‌هایی را درخواست دهد که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش های ادرار، شامل آزمایش هایی برای اندازه‌گیری حجم ادرار و سایر آزمایش ها برای دیدن اجزای موجود در آن. آزمایش ادرار همچنین میتواند به تشخیص حاد یا مزمن بودن آسیب کمک کند.
- آزمایش های خون شامل BUN، نرخ تخمینی فیلتراسیون گلومرولی (eGFR) و کراتینین سرم است، این آزمایش ها همچنین ممکن است به تعیین علت و شدت اختلال عملکرد کلیوی نیز کمک کنند.
- تست های تصویربرداری، از جمله سونوگرافی کلیه یا مثانه و سی تی اسکن: سونوگرافی شکم میتواند وجود سنگ های حالب پروگزیمال و هیدرونفروز (به عنوان مثال تورم یک یا هر دو کلیه به دلیل تجمع ادرار) را تشخیص دهد. در نهایت، سی تی اسکن شکم و بررسی لگن بدون ماده حاجب میتواند به شناسایی تومورها یا سنگ‌های شکمی در امتداد دستگاه ادراری کمک کند.
مطالعه بیشتر: برای آشنایی بیشتر از اینکه لکوسیت در ادرار چیست، کلیک کنید.
کم شدن چگونه درمان می‌شود؟
1- درمان کم شدن ادرار به علت کم بودن برون ده ادرار یا به صورت کلی درمان نیامدن ادرار به عوامل زیادی بستگی دارد. اگر علت کم شدن ادرار در زنان و مردان به دلیل مسدود شدن چیزی باشد که باعث شده قادر به دفع ادرار نباشید، پزشک شما اقدام‌هایی را برای رفع انسداد انجام می‌دهد .
تا بتوانید دوباره به طور معمول قادر به دفع ادرار باشید. این در مورد درباره انسداد در دستگاه ادراری شما و انسدادهایی که هنگام پیچ خوردن یا توقف کاتتر اتفاق می‌افتد، نیز صادق است. (کاتترها لوله‌هایی هستند که برای ریختن مایعات در بدن یا خارج کردن مایعات استفاده می‌شوند.)
2 – اگر عفونت دارید، پزشک معالج شما آنتی بیوتیک یا ضد قارچ مناسب را برای شما تجویز خواهد کرد. اگر دارویی مصرف کرده‌اید که به کلیه های شما آسیب رسانده است، پزشک معالج آن دارو را متوقف می‌کند و آن را با داروی دیگری جایگزین می‌کند.
3 – اگر علت کم شدن ادرار در آقایان و زنان به دلیل کم آبی بدن در اثر استفراغ یا اسهال باشد، پزشک معالج با تجویز نوشیدن مایعات یا دریافت مایعات به صورت داخل وریدی (IV، از طریق ورید) در صدد رفع این مشکل خواهد بود.
4 – افراد مبتلا به نارسایی کلیه ممکن است به درمان جایگزینی کلیه مانند دیالیز نیاز داشته باشند. درمان جایگزینی کلیه به درمانی اشاره دارد که عملکرد کلیه های سالم را انجام می‌دهد.
5 – در خیلی مواقع علت کم شدن ادرار در زنان حتی بدون درمان هم بهتر خواهد شد و احتمالاً به درمان خاصی نیاز ندارد مگر اینکه کم شدن ادرار خیلی کم باشد در این مورد ممکن است بتوانید با نوشیدن مایعات بیشتر، مانند آب ساده یا محلول های حاوی الکترولیت، خود را درمان کنید.
6 – پزشک معالج شما همچنین ممکن است به شما پیشنهاد دهد که از رژیمی پیروی کنید که تضمین کند مقدار مشخصی پروتئین و کالری در روز دریافت کنید.
مطالعه بیشتر: برای اطلاع از علت ادرار زیاد در شب، کلیک کنید.
پیشگیری از بروز کم شدن ادرار
اما چگونه می‌توانیم از بروز کم شدن ادرار پیشگیری کنیم؟ راهکارهای ساده و کاربردی در این زمینه وجود دارد که شامل موارد زیر می‌باشد:
- اگر اسهال دارید و استفراغ می‌کنید، تمام تلاش خود در جهت ادامه مصرف مایعات مصروف کنید. مهم است که هرچه زودتر متوجه کاهش تولید ادرار شوید.
- اگر بیماری کلیوی، مشکلات قلبی یا مشکلات تنفسی دارید، دستور العمل های پزشک معالج خود را در مورد مصرف مایعات و دستور العمل های غذایی را رعایت کنید.
برای انجام تشخیص علت کم شدن ادرار در زنان و آقایان، درمان کم شدن ادرار میتواند از تجارب درمانی بیماران قبلی بهره گرفت. همچنین در این زمینه می‌توان از تجارب جناب آقای دکتر فرشاد نامداری جراح و فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری آقایان با سابقه بیش از 15 سال جراحی موفق در این زمینه کمک گرفت.
دکتر فـرشاد نامداری، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی و حائز رتبه دوم بورد کشوری تخصصی اورولوژی می‌باشد. ایشان دانش‌آموخته و دستیار ممتاز دانشکده علوم پزشکی تهران می‌باشند. با بهره‌گیری از دانش و تجربه ایشان می‌توان به خوبی از درمان عارضه کم شدن ادرار اطمینان حاصل کرد.
منبع مقاله
https://www.webmd.com/a-to-z-guides/oliguria-facts
