یکی از بهترین روش های موجود عمل سنگ کلیه، عمل pcnl کلیه میباشد که در ادامه به بررسی آن میپردازیم. سنگ کلیه در مجاری ادراری به دلیل کریستال شدن ترکیبات شیمیایی در ادرار تشکیل میشود. برای غلبه بر این مشکل روش های مختلفی مانند عمل سنگ کلیه وجود دارد.
عمل pcnl چیست؟
نفرولیتوتومی از راه پوست (PCNL) یک روش کم تهاجمی برای برداشتن سنگ کلیه از طریق یک برش کوچک در پشت فرد تحت جراحی است. عمل سنگ کلیه معمولاً برای کنترل و درمان سنگ های بزرگ کلیه به کار میرود.
مطالعه بیشتر: برای کسب آشنایی در خصوص درمان فوری درد کلیه خانگی و برای کلیه درد چی بخوریم، بر روی کلیک کنید.
نکته مهم اینکه ، عمل PCNL تکنیکی است که برای برداشتن سنگ های خاصی در کلیه یا حالب فوقانی (لوله ای که ادرار را از کلیه به مثانه تخلیه میکند) که برای درمان با سایر روش ها مانند سنگ شکنی موج شوک یا اورتروسکوپی بسیار بزرگ هستند، استفاده میشود.
این روش در چندین سال گذشته بر روی بسیاری از بیماران انجام شده است و استاندارد مراقبت از بیماران مبتلا به سنگ کلیه بزرگ، بسیار سفت و یا مقاوم به سایر اشکال درمان سنگ است. به این ترتیب در اکثریت قریب به اتفاق بیماران جایگزین جراحی باز برای سنگ کلیه شده است.
در طول مشاوره قبل از عمل PCNL کلیه چه چیزی را باید انتظار داشت؟
در مشاوره اولیه قبل از عمل پی سی ان ال کلیه، برای بیماران مهم است که تمام فیلم های اشعه ایکس (مانند KUB، سی تی اسکن، MRI، سونوگرافی) و گزارش ها را برای بررسی به جراح خود ارائه دهند.
جراح سابقه ابتلای بیمار را بررسی میکند و یک معاینه فیزیکی مختصر نیز انجام میدهد. بعد از ویزیت اولیه آزمایش ادرار نیز انجام خواهد شد.
در گام بعدی تمام گزینه های درمانی در این زمان و همچنین خطرات و مزایای هر درمان مورد بحث قرار خواهد گرفت. اگر جراح شما تشخیص دهد که فرد کاندیدای خوبی برای عمل PCNL کلیه هست، با جراح مشورت خواهید کرد تا تاریخ عمل شما را تعیین کند.
آمادگی برای عمل PCNL کلیه
قبل از انجام عمل PCNL کلیه نیاز به انجام اقداماتی میباشد که در ادامه ذکر میگردد:
قبل از جراحی چه آزمایش هایی باید انجام گیرد؟
هنگامی که تاریخ جراحی شما توسط یک جراح مشخص شد، موارد ذکر شده در زیر بر اساس سن، سابقه پزشکی و خطر جراحی در صورت لزوم درخواست داده میشود. این موارد در ویزیت اولیه و متعاقب آن انجام میشود:
- معاینه بدنی
- EKG (الکتروکاردیوگرام)
- CBC (شمارش کامل خون)
- PT / PTT (آزمایشات انعقاد خون)
- آزمایش ادرار و کشت ادرار
دارو هایی که قبل از عمل PCNL کلیه باید از آن ها اجتناب کنید
در ادامه فهرستی از دارو هایی که حداقل 7 تا 10 روز قبل از عمل PCNL کلیه باید از آن ها اجتناب کنید آمده است. آسپرین، موترین، ایبوپروفن، ادویل، آلکا سلتزر، ویتامین E، Ticlid، Coumadin، Lovenox، Celebrex، Voltaren، Vioxx، Plavix از جمله این داروها میباشند.
بسیاری از این داروها میتوانند عملکرد پلاکت ها یا توانایی بدن شما در لخته شدن را تغییر داده و بنابراین ممکن است به بروز خونریزی ناخواسته در طول عمل پی سی ان ال کلیه کمک کنند.
اگر مطمئن نیستید که کدام داروها را قبل از جراحی باید قطع کنید، با مطب جراح خود تماس بگیرید. هیچ دارویی را بدون تماس با پزشک تجویز کننده و بعد از گرفتن دریافت تأییدیه قطع نکنید.
مطالعه بیشتر: برای اطلاع دقیق از اینکه برای درمان کیست کلیه چی بخوریم همراه با درمان سریع کیست کلیه، کلیک کنید.
عمل سنگ کلیه چقدر طول میکشد؟
به طور معمول، عمل PCNL یک تا دو ساعت به طول میانجامد. عمل PCNL با ایجاد یک برش کوچک 1 سانتی متری در ناحیه پهلوی بیمار انجام میشود. در عمل سنگ کلیه یک لوله از طریق برش به کلیه تحت هدایت اشعه ایکس قرار میگیرد.
سپس یک تلسکوپ کوچک از لوله عبور داده میشود تا سنگ را نشان داده، آن را شکسته و از بدن خارج کند. در عمل پی سی ان ال در صورت لزوم میتوان از لیزر یا دستگاه دیگری به نام لیتوتریپتر برای شکستن سنگ قبل از برداشتن آن استفاده کرد.
عمل PCNL در مقایسه با جراحی سنگ باز منجر به کاهش قابل توجه درد پس از عمل، اقامت کوتاه تر در بیمارستان و بازگشت زودتر به کار و فعالیت های روزانه فرد میشود.
همچنین عمل سنگ کلیه نسبت به روش های دیگر مانند سنگ شکنی با موج ضربه ای خارج از بدن (ESWL) که اغلب به چندین بار تلاش و تکرار نیاز دارد، میزان موفقیت بیشتری برای پاک سازی تمام سنگ ها در یک عمل دارد.
خطرات و عوارض بالقوه عمل PCNL
اگرچه ثابت شده است که عمل PCNL بسیار ایمن است، اما در هر روش جراحی خطرات و عوارض احتمالی وجود دارد. میزان ایمنی و عوارض در مقایسه با جراحی باز مشابه است. خطرات بالقوه عمل سنگ کلیه شامل موارد زیر میباشد:
1.خونریزی
در عمل PCNL طبیعتاً فرد تحت جراحی مقداری از دست دادن خون رخ میدهد، اما به ندرت بیماران نیاز به تزریق خون دارند.
2.عفونت
همه بیماران تحت عمل PCNL با آنتی بیوتیک های وسیع الطیف درمان میشوند تا احتمال بروز عفونت پس از عمل پی سی ان ال کاهش یابد.
اگر بعد از عمل سنگ کلیه علائم یا علائم عفونت (تب، نشت مایعات از محل برش و زخم، تکرر ادرار یا بروز ناراحتی، درد در فرد یا هر چیزی که ممکن است نگران آن باشید) بروز کرد، باید فرد جراحی شده فوراً جهت ارزیابی به پزشک معالج خود مراجعه نماید.
3.آسیب به بافت / اندام
اگرچه بروز این مخاطرات غیرمعمول است، اما آسیب احتمالی به اندام های اطراف از جمله روده، ساختارهای عروقی، طحال، کبد، ریه، پانکراس و کیسه صفرا ممکن است نیاز به انجام جراحی بیشتری داشته باشد.
از دست دادن عملکرد کلیه از جمله مخاطرات نادر است اما یک خطر بالقوه است. همچنین ممکن است بعد از عمل PCNL ،بافت اسکار و زخم در کلیه یا حالب ایجاد شود که نیاز به جراحی و پیگیری بیشتری دارد.
مطالعه بیشتر: برای کسب اطلاعات در خصوص اینکه هیدرونفروز چیست و ایا هیدرونفروز کلیه خطرناک است، کلیک کنید.
4.تبدیل به جراحی باز
اگر حین یا بعد از عمل پی سی ان ال مشکل یا عارضه خاصی ایجاد شد ممکن است نیاز به تبدیل به عمل باز استاندارد باشد .و این عمل سنگ کلیه میتواند منجر به یک برش باز استاندارد بزرگ تر و احتمالاً دوره نقاهت طولانی تر شود.
5.عدم برداشتن سنگ کلیه
در عمل PCNL این احتمال وجود دارد که سنگ نتوانند به طور کامل برداشته شود که معمولاً به دلیل اندازه یا محل سنگ میباشد که در این حالت فرد تحت جراحی ممکن است نیاز به درمان یا عمل اضافی باشد.
6.نفروستومی بعد از عمل PCNL کلیه
در پایان عمل پی سی ان ال کلیه، ممکن است یک کاتتر تخلیه (نفروستومی) در کلیه قرار داده شود که از پشت خارج شده و ادرار داخل کیسه تخلیه میشود. یا ممکن است استنت داشته باشید. لوله پلاستیکی که در حالب (لولهای از کلیه به مثانه) وارد میشود.
این لوله ها به تخلیه ادرار از کلیه کمک میکنند. اگر لوله نفروستومی دارید معمولاً بعد از مدتی خارج میشود. قبل از رفتن به خانه، استنت ممکن است به مدت 2 تا 6 هفته در بدن فرد تحت عمل پی سی ان ال کلیه باقی بماند. این مورد بعداً باید برداشته شود و باید مقدمات این کار فراهم شود.
بهبودی پس از نفرولیتوتومی از راه پوست چیست؟
عمل PCNL کلیه در بیمارستان انجام میشود و نیاز به یک تا دو شب بستری شدن دارد. از این رو ممکن است در ناحیه کلیه و محل برش درد داشته باشید.
به شما دستور العملهایی از جمله دریافت دارو برای تسکین درد پس از عمل PCNL کلیه داده میشود. پس از انجام این روش میتوانید دوش بگیرید.
برای انجام این کار پانسمان شما ضد آب خواهد بود. همچنین ممکن است حدود یک هفته بعد از عمل PCNL کلیه یا برای مدتی که استنت در آن باقی مانده است، خون در ادرار وجود داشته باشد.
زمانی که در نقاهت قرار دارید، نمیتوانید رانندگی کنید. این زمان ممکن است تا دو هفته پس از عمل سنگ کلیه شما باشد. معمولاً زمانی که احساس راحتی کردید میتوانید به سر کار خود بازگردید. این ممکن است حدود زمان یک هفته پس از عمل PCNL کلیه باشد.
بعد از عمل PCNL کلیه، چه زمانی باید به پزشک معالج خود مراجعه نمایید؟
اگرچه عوارض جانبی پس از عمل PCNL کلیه نادر است، اما برای بیماران مهم است که این حوادث را تشخیص داده و بدانند چه زمانی باید به پزشک خود مراجعه نمایند. در صورت بروز هر یک از موارد زیر باید فوراً باید به پزشک معالج خود مراجعه نمایید:
- بدتر شدن درد در روزهای بعدی پس از عمل PCNL کلیه: اگر این درد با وجود استفاده از داروهای مسکن خوراکی به تشدید و بدتر شدن خود ادامه دهد، ممکن است نشان دهنده انسداد کلیه از یک قطعه سنگ بزرگ در حالب، هماتوم در اطراف کلیه یا عفونت کلیه باشد.
- وجود مقدار زیادی لخته خون در ادرار که ممکن است منجر به بروز مشکل در دفع ادرار و تخلیه کامل مثانه شود.
- بروز تب بیش از 38.3 درجه سانتی گراد که ممکن است نشان دهنده عفونت جدی و خطرناک در دستگاه ادراری فرد باشد.
- بروز تهوع و استفراغ
- درد قفسه سینه یا بروز مشکل در تنفس
برای انجام درمان عمل PCNL از تجارب درمانی بیماران قبلی بهره گرفت. همچنین در این زمینه میتوان از تجارب جناب آقای دکتر فرشاد نامداری جراح و فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری مردان با سابقه بیش از 15 سال جراحی موفق در این زمینه کمک گرفت.
دکتر فـرشاد نامداری، عضو هیئتعلمی دانشگاه علوم پزشکی و حائز رتبه دوم بورد کشوری تخصصی اورولوژی میباشد. ایشان دانش آموخته و دستیار ممتاز دانشکده علوم پزشکی تهران میباشند. با بهرهگیری از دانش و تجربه ایشان میتوان بهخوبی از انجام عمل سنگ کلیه اطمینان حاصل کرد.
سوالات متداول عمل pcnl
1- عمل سنگ کلیه چقدر طول میکشد؟
به طور معمول، عمل PCNL یک تا دو ساعت به طور میانجامد.
2- عمل پی سی ان ال کلیه چیست؟
نفرولیتوتومی از راه پوست (PCNL) یک روش کم تهاجمی برای برداشتن سنگ کلیه از طریق یک برش کوچک در پشت فرد تحت جراحی است. عمل PCNL کلیه معمولاً برای کنترل و درمان سنگهای بزرگ کلیه به کار میرود.
3- بعد از عمل PCNL کلیه، چه زمانی باید به پزشک معالج خود مراجعه نمایید؟
بدتر شدن درد، وجود مقدار زیادی لخته خون در ادرار، بروز تب بیش از 38.3 درجه سانتی گراد، بروز تهوع و استفراغ، درد قفسه سینه یا بروز مشکل در تنفس
منابع این مقاله
https://www.hopkinsmedicine.org