بی اختیاری ادرار در سالمندان، امروزه باعث بسیاری از مشکلاتی شده است که سالمندان با آن روبرو هستند. این وضعیت باعث می‌شود؛ افراد دچار نشت غیرقابل‌کنترل ادرار شوند. علت بی اختیاری ادرار در مردان مسن می‌تواند، به دلایل مختلفی مانند ضعیف شدن عضلات مثانه، مشکلات عصبی یا عوارض جانبی داروها رخ دهد.
سیستم ادراری شامل کلیه‌ها، حالب‌ها، مثانه و مجرای ادرار است که با هماهنگی دقیق این قسمت‌ها، فرایند ادرار کردن به شکل درست انجام می‌شود. اما با افزایش سن، احتمال بروز اختلالاتی در عملکرد این سیستم افزایش می‌یابد.
بی اختیاری ادرار در سالمندان ممکن است؛ به عنوان بخشی طبیعی از فرایند پیری دیده شود، اما این به آن معنا نیست که نمی‌توان آن را مدیریت کرد. روش‌های درمانی زیادی برای کمک به سالمندان وجود دارد تا بتوانند با این مشکل مقابله کنند.
در این مقاله، به بررسی علل بی اختیاری ادرار در سالمندان، انواع آن، روش‌های تشخیص دقیق و درمان این مشکل همچنین روش استفاده از قرص بی اختیاری ادرار در سالمندان خواهیم پرداخت. هدف ما این است که به سالمندان و خانواده‌هایشان اطلاعات کافی برای مدیریت این وضعیت را ارائه دهیم تا تأثیرات منفی آن را در زندگی روزمره خود کم کنند.
چرا سالمندان کنترل مثانه خود را از دست می‌دهند؟
اگر با مشکل ادرار زیاد دست و پنجه نرم می‌کنید و از دلیل ادرار زیاد مطمئن نیستید برای اینکه بدانید علت زیاد دستشویی رفتن و ادرار مکرر چیست کلیک کنید.
انواع دلایل بی اختیاری ادرار در سالمندان
- علل موقتی
- علل مزمن
در این بخش به بررسی این دلایل و نحوه تأثیر آنها بر کنترل مثانه می‌پردازیم.
1. علل موقتی
یکی از علل موقتی بی اختیاری ادرار در سالمندان، عفونت‌های دستگاه ادراری است که می‌توانند باعث درد و افزایش نیاز به ادرار کردن شوند. با درمان عفونت، مشکلات بی‌اختیاری نیز معمولاً برطرف می‌شوند.
همچنین مصرف برخی داروها مانند دیورتیک‌ها و ضد افسردگی‌ها می‌تواند باعث بی‌اختیاری موقتی شود. قطع یا تغییر این مواد و یا استفاده از قرص بی اختیاری ادرار در سالمندان ممکن است به بهبود کنترل ادرار سالمندان کمک کند. نوشیدنی‌هایی مانند قهوه و الکل نیز می‌توانند نیاز به ادرار کردن را افزایش دهند و کاهش مصرف آنها می‌تواند مفید باشد.
2. علل مزمن
از طرف دیگر، علت‌های مزمن و طولانی‌مدت نیز می‌توانند باعث بی اختیاری ادرار در سالمندان شوند. اختلالات کف لگن یکی از این علل است که ممکن است به دلیل ضعیف شدن عضلات این ناحیه رخ دهد و بر عملکرد مثانه تأثیر بگذارد.
سکته مغزی نیز می‌تواند مشکلات کنترل عضلات را به همراه داشته باشد و منجر به بی‌اختیاری شود. دیابت نیز با تولید بیشتر ادرار و تأثیر نوروپاتی محیطی بر عملکرد مثانه، می‌تواند باعث بی‌اختیاری ادرار در سالمندان شود؛ همچنین بیماری‌هایی مانند مولتیپل اسکلروز که به آن ام اس هم گفته می‌شود، می‌توانند کنترل مثانه را مختل کرده و باعث بی‌اختیاری شوند.
علت بی اختیاری ادرار در مردان مسن
علت بی اختیاری ادرار در مردان مسن معمولاً به مشکلات پروستات مرتبط است. هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات یا بزرگ شدن آن، فشار بیشتری به مثانه وارد می‌کند که منجر به مشکلات کنترل ادرار می‌شود؛ علاوه بر این، جراحی‌های مربوط به سرطان پروستات ممکن است به عضله اسفنکتر آسیب برسانند و بی‌اختیاری استرسی ایجاد کنند.
برای درک بهتر اینکه بیماری پروستات چیست و علائم بیماری پروستات کلیک کنید.
علت بی اختیاری ادرار در زنان مسن
بی‌اختیاری ادرار در زنان مسن معمولاً به تغییرات هورمونی ناشی از یائسگی و ضعیف شدن عضلات کف لگن مرتبط است. با کاهش سطح استروژن در بدن، بافت‌های اطراف مجرای ادرار ضعیف‌تر می‌شوند که منجر به کاهش کنترل مثانه می‌شود. علاوه بر این، بارداری‌ها و زایمان‌های متعدد می‌توانند به عضلات و بافت‌های پشتیبان مثانه آسیب برسانند.
انواع مختلف بی اختیاری ادرار در سالمندان
آشنایی با انواع مختلف بی‌اختیاری در سالمندان می‌تواند به تشخیص بهتر و مدیریت مؤثرتر این مشکل کمک کند که عبارت‌اند از:
- بی‌اختیاری فوریتی
- بی‌اختیاری استرسی
- بی‌اختیاری ناشی از حجم زیاد ادرار
- بی‌اختیاری عملکردی
- بی‌اختیاری ترکیبی
در ادامه هر یک موارد گفته شده را با جزئیات بیشتری برای شما توضیح می‌دهیم.
1. بی‌اختیاری فوریتی
در بی‌اختیاری فوریتی فرد با نیاز شدید و ناگهانی به ادرار کردن رو‌به‌رو می‌شود. سالمندان ممکن است به دلیل ضعف عضلات لگن، آسیب عصبی، عفونت‌های ادراری یا مثانه بیش‌فعال دچار این نوع بی‌اختیاری شوند. مثانه بیش‌فعال می‌تواند به دلیل مصرف برخی داروها یا نوشیدنی‌ها مانند الکل و کافئین نیز تشدید شود. در این بی‌اختیاری، افراد معمولاً نمی‌توانند به موقع به توالت برسند و ادرار نشت می‌کند.
2. بی‌اختیاری استرسی
بی‌اختیاری استرسی زمانی رخ می‌دهد که در هنگام فعالیت‌های روزمره مانند خنده، سرفه، عطسه، دویدن یا بلند کردن اجسام، ادرار نشت کند. این نوع مشکل به دلیل ضعف عضلات کف لگن است که نمی‌توانند به خوبی از مثانه پشتیبانی کنند.
زنانی که زایمان کرده‌اند و مردانی که جراحی پروستات انجام داده‌اند بیشتر در معرض این نوع بی‌اختیاری هستند. تقویت عضلات کف لگن می‌تواند به بهبود کنترل ادرار سالمندان در این موارد کمک کند.
برای دانستن صفر تا صد جراحی پروستات به طور مفصل, کلیک کنید.
3. بی‌اختیاری ناشی از حجم زیاد ادرار
بی‌اختیاری ناشی از حجم زیاد ادرار، یا بی‌اختیاری سرریزی، زمانی رخ می‌دهد که مثانه به طور کامل خالی نمی‌شود و ادرار باقی‌مانده به مرور نشت می‌کند. این نوع بی اختیاری ادرار در سالمندان، معمولاً در افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند دیابت، ام اس یا سکته مغزی شایع است. مردانی که پروستات بزرگ دارند نیز، ممکن است با این عارضه مواجه شوند که این مورد یک علت بی اختیاری ادرار در مردان مسن نیز می باشد.
4. بی‌اختیاری عملکردی
بی‌اختیاری عملکردی زمانی رخ می‌دهد که فرد به دلیل مشکلات جسمی یا ذهنی نتواند به موقع به دستشویی برسد. این مشکل ممکن است در سالمندانی که دچار مشکلات حرکتی، آلزایمر یا دیگر اختلالات شناختی هستند، دیده شود. ارائه کمک‌های فیزیکی و ایجاد محیط مناسب می‌تواند به مدیریت این عارضه کمک زیادی کند.
5. بی‌اختیاری ترکیبی
بی‌اختیاری مختلط شامل ترکیبی از چند نوع از موارد گفته شده است. به‌عنوان‌مثال، سالمندان ممکن است هم‌زمان با بی‌اختیاری استرسی و مثانه بیش‌فعال مواجه شوند. شناسایی و مدیریت عوامل محرک هر نوع از این مشکلات به صورت جداگانه می‌تواند به کنترل بهتر این وضعیت کمک کند.
راه‌های تشخیص دقیق بی اختیاری ادرار در سالمندان
تشخیص دقیق بی اختیاری ادرار در سالمندان با گفتگو با پزشک و ارزیابی تاریخچه پزشکی شروع می‌شود. دکتر با سؤالاتی مانند “چند بار در روز ادرار می‌کنید” و “آیا بین رفتن به توالت ادرار نشت می‌کنید”، سعی می‌کند الگویی برای نشت ادرار پیدا کند.
مهم است که درباره تمام داروهای مصرفی خود، از جمله قرص بی اختیاری ادرار در سالمندان، به پزشک بگویید، زیرا برخی از این داروها می‌توانند باعث بی‌اختیاری شوند که این خود علت بی اختیاری ادرار در مردان مسن نیز می شود.
در ادامه، پزشک ممکن است چندین آزمایش انجام دهد. معاینه فیزیکی شامل بررسی اندازه پروستات در مردان مسن و معاینه لگن در زنان است. نمونه ادرار برای آزمایش عفونت یا خون گرفته می‌شود. سونوگرافی مثانه به دکتر امکان می‌دهد تا محتویات مثانه را بررسی کند و تخلیه آن را بررسی نماید.
در تست استرس پزشک از بیمار می‌خواهد سرفه کند یا فعالیت‌های فیزیکی انجام دهد تا نشت ادرار بررسی شود. سیستوسکوپی با استفاده از لوله‌ای نازک و انعطاف‌پذیر با دوربین به پزشک امکان می‌دهد تا داخل مجرای ادرار و مثانه را ببیند. آزمایش اورودینامیک نیز بررسی می‌کند که مثانه چقدر می‌تواند ادرار را نگه دارد و عملکرد عضله اسفنکتر مجرای ادرار چگونه است.
در خانه، پزشک ممکن است توصیه کند که نشت‌های ادرار را در یک دفترچه ثبت کنید. این دفترچه باید تعداد دفعات ادرار کردن، مقدار آن و فعالیت‌هایی که در زمان نشت انجام می‌دهید را شامل شود. این اطلاعات می‌تواند به پزشک در تشخیص علت بی اختیاری ادرار در مردان مسن و کنترل ادرار سالمندان کمک کند تا بهترین راه‌های درمانی را پیشنهاد دهد.
کنترل ادرار سالمندان
روش‌های زیادی برای کنترل ادرار سالمندان وجود دارد، از جمله:
- رفتار درمانی
- قرص بی اختیاری ادرار در سالمندان
- وسیله‌های درمانی
- جراحی
چهار مورد معرفی شده را در ادامه این بخش بیشتر توضیح خواهیم داد.
1. رفتار درمانی
رفتار درمانی یکی از روش‌های مؤثر برای کنترل ادرار سالمندان است. این روش شامل تغییرات در زندگی روزمره و تمرینات تقویت عضلات کف لگن می‌شود. تمرینات کگل که به تقویت عضلات کف لگن کمک می‌کنند، می‌توانند باعث بهبود کنترل ادرار در سالمندان شوند.
تغییرات دیگری مانند تخلیه مثانه در زمان‌های مشخص، خودداری از بلند کردن اجسام سنگین و کاهش مصرف کافئین و مایعات قبل از فعالیت‌های فیزیکی نیز مفید هستند.
2. قرص بی اختیاری ادرار در سالمندان
داروها نقش مهمی در کنترل بی‌اختیاری ادرار دارند. قرص بی اختیاری ادرار در سالمندان می‌تواند به کاهش نشت ادرار کمک کند. برخی داروها مانند اکسی بوتینین، تولترودین و میرابرگرون می‌توانند انقباضات عضلانی مثانه را تثبیت کنند.
داروهای دیگر مانند داروهای ضد افسردگی می‌توانند عضلات مثانه را شل کرده و به تخلیه کامل آن کمک کنند. درمان‌های جایگزینی هورمون نیز برای بازگرداندن عملکرد طبیعی مثانه مفید هستند.
3. وسیله‌های درمانی
وسایل درمانی نیز می‌توانند به کنترل ادرار سالمندان کمک کنند. یکی از این وسایل، وارد کننده واژینال است که به کاهش بی‌اختیاری استرسی در زنان کمک می‌کند. پوشیدن پد و محصولات جذب‌کننده ادرار نیز می‌تواند در مدیریت این عارضه مؤثر باشد. استفاده از دستگاه‌های تحریک عصبی که اعصاب مثانه را تحریک می‌کنند نیز توانایی کنترل مثانه را بهتر می‌کند.
4. جراحی
در مواردی که شیوه‌های غیرتهاجمی برای درمان بی اختیاری ادرار در سالمندان مؤثر نیستند، جراحی می‌تواند گزینه مناسبی باشد. عمل اسلینگ برای حمایت از کانال مجرای ادرار و اسفنکتر مصنوعی مجرای ادرار از جمله روش‌هایی هستند که برای درمان بی‌اختیاری استرسی در مردان و زنان استفاده می‌شوند.
تزریق بوتاکس و عوامل حجیم کننده نیز از دیگر روش‌های جراحی هستند که به بهبود کنترل ادرار کمک می‌کنند. با توجه به علت بی اختیاری ادرار در مردان مسن و نوع بی‌اختیاری، پزشک می‌تواند بهترین روش درمانی را برای شما انتخاب کند.
زندگی باکیفیت‌تر برای سالمندان بدون نگرانی از بی‌اختیاری ادرار
روش‌های زیادی برای درمان بی اختیاری ادرار در سالمندان وجود دارد، از جمله استفاده از قرص بی اختیاری ادرار در سالمندان، رفتار درمانی، وسایل درمانی و در صورت نیاز جراحی. مراجعه به پزشک برای پیدا کردن علت بی اختیاری ادرار در مردان مسن و انتخاب بهترین روش درمانی اهمیت زیادی دارد.
با کنترل کنترل ادرار سالمندان، آنها می‌توانند زندگی روزمره خود را بدون نگرانی از بی‌اختیاری ادرار سپری کنند. صحبت با پزشک برای یافتن بهترین راه‌های درمان مهم است. برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید با شماره ۰۲۱۸۸۷۷۶۸۰۱ تماس حاصل نمایید.
منابع:
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17596-urinary-incontinence
