سوزش ادرار یکی از مشکلاتی است که می‌تواند در هنگام دفع ادرار خیلی از افراد را درگیر کند. سوزش ادرار نشانه‌ای از درد، ناراحتی یا سوختن مجرای ادرار در هنگام دفع ادرار است. اگرچه تکرر ادرار اغلب همراه با سوزش و درد در هنگام ادرار اتفاق می‌افتد، ولی این دو عارضه با یکدیگر متفاوت بوده و تعریف جداگانه ای دارند. سوزش ادرار یک بیماری نیست، بلکه می‌تواند نشانه یا علامتی از ابتلای به یک مشکل اساسی در حوزه سلامت باشد.
ابتلا به تعدادی از بیماری ها مانند التهاب مجاری ادراری می‌توانند موجب بروز درد و سوزش ادرار (دیسوریا) شود. در زنان، عفونت‌های دستگاه ادراری یکی از علل شایع بروز سوزش و علت درد هنگام ادرار می‌باشد. در مردان عفونت دستگاه ادراری (اورتریت) و برخی بیماری های پروستات از علل ابتلا به درد و سوزش شدید ادرار است. بروز این عارضه در خانم ها نسبت به آقایان معمولاً شیوع بیشتری دارد.
مردان و زنان در هر سنی ممکن است دچار سوزش ناراحت کننده ادرار شوند ولی در آقایان سوزش ادرار بیشتر در سنین پیری بیشتر مشاهده می‌شود. برای حل این مشکلات میتوانید جهت دریافت اطلاعات بیشتر میتوانید از طریق شماره ۰۲۱۸۸۷۷۶۸۰۱ با مشاورین ما در کلینیک تخصصی اورولوژی دکتر نامداری تماس حاصل فرمایید.
علت سوزش ادرار
علت سوزش ادرار می‌تواند بسیار متفاوت و گوناگون باشد. علت سوزش و درد هنگام ادرار در زنان و بیماری‌ها و عوامل خارجی که می‌توانند باعث بروز درد و علت سوزش های شدید ادرار باشند، شامل موارد زیر می‌باشند:
- ابتلا به سنگ مثانه می‌تواند از مهم‌ترین علل سوزش ادرار باشد.
- کلامیدیا تراکوماتیس
- سیستیت (التهاب مثانه)
- مصرف داروها مانند داروهایی که در درمان سرطان مورد استفاده قرار می‌گیرند و یکی از عوارض جانبی مصرف آن‌ها تحریک مثانه می‌باشد.
- بروز تبخال در ناحیه تناسلی
- ابتلا به بیماری سوزاک
- انجام یک روش جدید از طریق دستگاه ادراری، از جمله استفاده از ابزار اورولوژی برای آزمایش یا درمان
- عفونت کلیه (که پیلونفریت نیز نامیده می‌شود)
- سنگ کلیه (ایجاد اشیاء سختی در کلیه که در اثر مواد شیمیایی در ادرار تشکیل می‌شوند).
- پروستاتیت (عفونت یا التهاب پروستات)
- ابتلا بیماری‌های مقاربتی (STD)
- تنگی مجرای ادرار نیز می تواند از علت درد هنگام ادرار باشند.
- اورتریت (عفونت مجرای ادرار)
- عفونت دستگاه ادراری (UTI)
مواردی که می‌تواند علت سوزش ادرار در زنان باشد شامل موارد زیر می‌باشد:
- واژینیت (التهاب واژن)
- بروز عفونت قارچی در واژن
- اندومتریت و سایر علل خارج از دستگاه ادراری، از جمله دیورتیکولوز و دیورتیکولیت.
- مصرف صابون، عطر و سایر محصولات آرایشی بهداشتی مانند دستمال معطر توالت، اسفنج‌های ضد بارداری و اسپرم کش
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به سوزش ادرار قرار دارند؟
مردان و زنان در هر سنی ممکن است سوزش ادرار را تجربه کنند. بروز احساس درد در انتهای ادرار در زنان شایع‌تر است. عفونت‌های دستگاه ادراری (UTIs) معمولاً با سوزش شدید ادرار همراه می‌باشند. عفونت‌های دستگاه ادراری در زنان بیشتر از مردان رخ می‌دهد. سایر افرادی که در معرض خطر ابتلا به درد و سوزش و ناراحتی ادرار هستند شامل گروه‌های زیر می‌توانند باشند:
- زنان باردار.
- مردان و زنان مبتلا به دیابت.
- مردان و زنان مبتلا به هر نوع بیماری مثانه.
مطالعه بیشتر : برای آشنایی با علت کم شدن فشار ادرار در آقایان کلیک کنید.
برای تشخیص درست علت درد هنگام ادرار می‌توان به یک متخصص اورولوژی مراجعه کرد تا درمان‌های لازم را جهت برطرف ساختن این مشکلات احتمالی بکار گرفته شود. برای دریافت مشاوره و اطلاع از روش‌های درمانی ما در کلینیک تخصصی اورولوژی دکتر نامداری فوق تخصص ارولوژی میتوانید با ما از طریق شماره ۰۲۱۸۸۷۷۶۸۰۱ تماس حاصل فرمایید.
علائم درد و سوزش ادرار چیست؟
علائم درد و سوزش ادرار می‌تواند بین مردان و زنان متفاوت باشد، اما هر دو جنس معمولاً آن را به عنوان سوزش، گزش یا خارش توصیف می‌کنند. سوزش شایع‌ترین علامت گزارش‌شده در این عارضه است.
علاوه بر ادرار دردناک، سایر علائم همراه سوزش شدید ادرار می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- بروز تب
- بدبو بودن یا با شدید بودن بوی ادرار
- ادرار به رنگ کدر یا ادرار خون‌آلود
- افزایش تکرر ادرار یا افزایش میل به ادرار کردن
- بروز درد در ناحیه پهلو
درد می‌تواند در شروع ادرار یا بعد از ادرار ایجاد شود. علت سوزش ادرار در زنان اغلب نشانه ابتلای افراد به عفونت دستگاه ادراری باشد. درد بعد از دفع ادرار می‌تواند نشانه‌ای از مشکل در مثانه یا پروستات باشد. در مردان، درد قبل و بعد از ادرار نیز می‌تواند در ناحیه آلت تناسلی باقی بماند. علائم سوزش شدید ادرار در زنان می‌تواند داخلی یا خارجی باشد. درد خارج از ناحیه واژن ممکن است ناشی از التهاب یا تحریک پوست این ناحیه حساس باشد. همچنین درد داخلی می‌تواند نشانه عفونت دستگاه ادراری باشد.
مطالعه بیشتر : برای آشنایی با قرص سیپروفلوکساسین برای عفونت ادراری، کلیک کنید .
چه زمانی باید به پزشک مراجعه نمایید؟
اگر با موارد زیر برخورد کردید و میخواهید علت سوزش دستگاه تناسلی مردان هنگام ادرار یا زنان را بدانید نیاز است که به پزشک مراجعه کرده و یا زمانی را برای ملاقات با یک متخصص اورولوژی رزرو کنید:
- اگر دچار درد و سوزش شدید ادرار بوده و این علامت در شما ادامه دارد.
- شما دچار نشت یا ترشحاتی از ناحیه آلت تناسلی یا واژن خود هستید.
- ادرار شما بدبو یا کدر بوده یا در ادرارتان خون می‌بینید.
- دچار تب هستید.
- کمردرد یا درد در پهلو دارید (درد پهلو)
- شما سنگ کلیه یا مثانه (مجاری ادراری) را دفع می‌کنید
- اگر باردار هستید، هرگونه دردی که هنگام ادرار کردن دارید به پزشک خود اطلاع دهید.
سوزش ادرار چگونه تشخیص داده می‌شود؟
اگر هنگام ادرار کردن احساس درد یا سوزش کردید نیاز است که به پزشک مراجعه کنید. سوزش ادرار می‌تواند نشانه‌ای از ابتلا به یک بیماری و مشکل باشد که ممکن است نیاز به درمان داشته باشد. برای تشخیص این مشکل، ابتدا پزشک از شما یک شرح‌حال گرفته و سوابق ابتلای شما به بیماری‌های مختلف را مورد بررسی قرار می‌دهد، از جمله از شما سؤالاتی در مورد بیماری‌های فعلی و گذشته شما، مانند دیابت یا اختلالات نقص ایمنی می‌پرسد.
مطالعه بیشتر : علت زیاد دستشویی رفتن آقایان، برای دریافت پاسخ کلیک کنید.
همچنین پزشک معالج ممکن است در مورد رفتار جنسی شما بپرسد تا مشخص شود آیا STI یا همان عفونت‌های مقاربتی می‌تواند علت درد هنگام ادرار باشد یا خیر. برای تکمیل تشخیص ممکن است به آزمایش‌هایی برای غربالگری عفونت‌های مقاربتی نیاز است، به‌ویژه اگر مردان دچار ترشح از ناحیه آلت تناسلی خود بوده یا زنان از واژن خود ترشح داشته باشند. همچنین اگر مراجعه کننده زنی در سنین باروری باشد، ممکن است آزمایش بارداری انجام شود.
پزشک معالج همچنین در مورد داروهای مصرفی فعلی و اعم از داروهای مصرفی خودسرانه بدون نسخه و هرگونه درمان خانگی آزمایش شده برای مدیریت سوزش ادرار سؤال می‌کند.همچنین احتمالاً پزشک معالج از شما در مورد علائم فعلی‌تان پرسیده و دریافت نمونه‌ای از ادرارتان را درخواست می‌کند. نمونه ادرار شما از نظر وجود گلبول‌های سفید، گلبول‌های قرمز یا مواد شیمیایی خارجی بررسی می‌شود.
وجود گلبول‌های سفید در ادرار می‌تواند نشانه این باشد که در مجرای ادراری خود دچار التهاب شده‌اید.کشت ادرار نشان می‌دهد که آیا عفونت مجاری ادراری دارید و اگر چنین است، باکتری‌های عامل آن را نشان می‌دهد. این اطلاعات به پزشک معالج اجازه می‌دهد تا آنتی‌بیوتیکی را انتخاب کنید که بهترین عملکرد را در درمان باکتری دارد.اگر هیچ نشانه‌ای از عفونت در نمونه ادرار شما یافت نشد، پزشک معالج ممکن است آزمایش‌های بیشتری را برای بررسی وضعیت مثانه یا پروستات (در مردان) پیشنهاد کنند. همچنین ممکن است یک نمونه سواب از پوشش واژن یا مجرای ادرار برای بررسی علائم عفونت (در زنان) گرفته شود.
مطالعه بیشتر : علت ادرار زیاد و بی رنگ چیست ؟ برای پاسخ کلیک کنید.
سوزش ادرار ( ادرار دردناک ) چگونه درمان می‌شود؟
درمان سوزش بستگی به علت درد هنگام ادرار در شما دارد. اولین قدم در درمان این عارضه این است که تعیین شود آیا بروز سوزش ادرار ناشی از عفونت، التهاب، مشکلات تغذیه‌ای یا مشکلی در مثانه یا پروستات است. عفونت‌های دستگاه ادراری بیشتر با آنتی‌بیوتیک‌ها درمان می‌شوند. اگر این مشکل شدت بالایی داشته باشد، ممکن است فنازوپیریدین برای فرد مبتلا تجویز شود. به یاد داشته باشید این دارو ادرار شما را قرمز مایل به نارنجی کرده و لباس‌های زیر را لکه‌دار می‌کند. از این رو نگران نباشید. بعد از اتمام دوره درمانی این موارد هم خود به خود برطرف می‌شوند.
- التهاب ناشی از تحریک پوست معمولاً با اجتناب از عامل تحریک‌کننده درمان می‌شود.
- سوزش ناشی از یک بیماری زمینه‌ای مثانه یا پروستات با درمان بیماری زمینه‌ای درمان می‌شود.
درمان سوزش ادرار در زنان
درمان سوزش ادرار در زنان هم نیازمند همان اقداماتی است که به طور کلی در مورد آن توضیح دادیم. استفاده از داروهای آنتی‌بیوتیک و فنازوپیریدین برای رفع عفونت ادراری و برطرف کردن بیماری‌هایی که علت سوزش هنگام ادرار می‌شوند از این جمله‌اند. بیماری هایی که در زنان موجب بروز این مشکل می‌شوند شامل واژینیت، قارچ و… می‌باشند. با درمان این بیماری های زمینه ای سوزش شدید ادرار هم می‌توانند روکش یابد.
مطالعه بیشتر : رنگ ادرار نشانه چیست، برای پاسخ کلیک کنید .
چه اقداماتی را می‌توان برای پیشگیری از سوزش ادرار انجام داد؟
برای پیشگیری از بروز سوزش ادرار می‌توان اقدامات زیر را انجام داد:
- آب بیشتری بنوشید. مصرف روزی دو تا سه لیتر آب می‌تواند در این زمینه مفید باشد.
- اگر از پوشک بی‌اختیاری ادرار استفاده می‌کنید، به محض اینکه کثیف شد آن را عوض کنید.
- بعد از اینکه ادرار کردید، با کمک دستمال توالت ادرار را از لبه های واژن خود پاک کنید.
برای درمان سوزش و علت درد هنگام ادرار می‌توان از تجارب درمانی بیماران قبلی بهره گرفت. همچنین در این زمینه می‌توان از تجارب جناب آقای دکتر فرشاد نامداری جراح و فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری مردان با سابقه بیش از 15 سال جراحی موفق در این زمینه کمک گرفت. دکتر فـرشاد نامداری، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی و حائز رتبه دوم بورد کشوری تخصصی اورولوژی می‌باشد. ایشان دانش‌آموخته و دستیار ممتاز دانشکده علوم پزشکی تهران می‌باشند. با بهره‌گیری از دانش و تجربه ایشان می‌توان به‌خوبی از درمان سوزش ادرار اطمینان حاصل کرد.
منبع مقاله:
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15176-dysuria-painful-urination
https://www.webmd.com/women/dysuria-causes-symptoms
https://www.mayoclinic.org/symptoms/painful-urination/in-depth/sym-20050772
