بیماریهای مقاربتی (STD) از طریق رابطه جنسی محافظت نشده منتقل میشوند. دو مورد از عفونتهای مقاربتی جنسی، تبخال تناسلی و زگیل تناسلی است. زگیل وتبخال تناسلی هر دو بیماری مقاربتی هستند که از نظر ماهیت تا حدودی مشابه هستند. هر دو توسط ویروسهایی ایجاد میشوند که از طریق تماس جنسی از فردی به فرد دیگر منتقل میشوند. با این حال، علائم هر یک متفاوت است و به طور متفاوتی درمان میشوند. خوشبختانه علائم هر دو نوع تبخال تناسلی یا زگیل تناسلی قابل درمان است و برای برخی از رایجترین انواع زگیل تناسلی واکسن وجود دارد.
تفاوت زگیل تناسلی با تبخال تناسلی
در این قسمت اختلاف زگیل تناسلی با تبخال تناسلی، مقایسه هردو، علت و درمان آن ذکر شدهاست:
زگیل تناسلی
ویروسی که باعث ایجاد زگیل تناسلی میشود ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) نامیده میشود. بیش از 70 نوع مختلف زگیل تناسلی وجود دارد. بسیاری از آنها مشکلی ایجاد نمیکنند. بعضی از آنها باعث زگیل در سایر قسمتهای بدن و نه تنها دستگاه تناسلی میشوند. انواع 6 و 11 ویروس HPV معمولاً به زگیلهای تناسلی مرتبط هستند.
انواع خاصی از زگیل تناسلی میتواند منجر به تغییرات پیش سرطانی در دهانه رحم یا سرطان دهانه رحم شود. به این موارد انواع پرخطر زگیل تناسلی گفته می شود. آنها همچنین میتوانند منجر به سرطان واژن، سرطان مقعد، و سرطان گلو یا دهان شوند.
نکات مهم در مورد زگیل تناسلی :
- عفونت زگیل تناسلی از طریق تماس جنسی شامل مقعد، دهان یا واژن از فردی به فرد دیگر منتقل میشود. ویروس میتواند گسترش یابد، حتی اگر زگیل تناسلی را مشاهده نکنید.
- ممکن است 6 هفته تا 6 ماه پس از آلوده شدن، زگیل را نبینید. ممکن است سالها متوجه آنها نشوید.
خطر زگیل تناسلی در چه چیزی بیشتر است؟
در صورت ابتلا به زگیلهای دستگاه تناسلی سریعتر ویروس را گسترش میدهید اگر:
- از تنباکو یا الکل استفاده کنید.
- به عفونت ویروسی مانند تبخال تناسلی مبتلا باشید و همزمان استرس داشته باشید.
- باردار هستند.
- به دلیل بیماری مانند دیابت، بارداری، اچ آی وی / ایدز یا داروها، سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشید.
اگر کودکی دارای زگیل تناسلی است، سوء استفاده جنسی باید به عنوان یک دلیل احتمالی مشکوک شناخته شود.
از کجا بفهمیم دچار زگیل تناسلی شدهایم
زگیلهای تناسلی میتوانند به صورت برجستگیهای کوچک، صاف و گوشتی یا به شکل گل کلم بر روی پوست شما ظاهر شوند. در زنان، این موارد معمولاً روی لبهای دهانه واژن رخ میدهد. زگیل تناسلی در مردان، علیرغم میزان عفونت برابر، کمتر از زنان رخ میدهد. وقتی زگیل تناسلی ایجاد میشود، شایعترین محل سر آلت تناسلی مرد است، اگرچه ممکن است در بیضه نیز دیده شود. زگیل تناسلی در اطراف مقعد، حتی بدون داشتن رابطه جنسی مقعدی، ممکن است ایجاد شود.
آیا زگیلهای تناسلی خطرناک هستند؟
ممکن است زگیلهای تناسلی ناخوشایند یا خفیف باشند، اما خطرناک نیستند. با این حال، آنها میتوانند باعث ایجاد زخم و خونریزی شوند که میتواند خطر ابتلا به عفونت ایدز را افزایش دهد.
درمانها
گزینههای مختلفی برای درمان زگیلهای تناسلی در دسترس است. بعضی از آنها را میتوانید خودتان انجام دهید، در حالی که بعضی دیگر نیاز به مراجعه به پزشک دارند. با این حال حتی در صورت درمان، زگیلهای تناسلی به طور مکرر عود میکنند و برای خلاص شدن از شر آنها ممکن است به بیش از یک نوع درمان نیاز داشته باشید. همانطور که گفته شد، زگیلهای تناسلی لزوماً به درمان نیاز ندارند، بنابراین از پزشک خود بپرسید که بهترین راهکار برای شما چیست.
درمانها عبارتند از:
- کرمهایی که افراد میتوانند خود استفاده کنند شامل پودوفیلوکس، ایمیکویمود و سینه کاتچین است
- کرمهایی که توسط پزشک تجویز میشود (اغلب یک بار در هفته) شامل پودوفیلین، اسید تری کلرواستیک یا اسید بیکلرواستیک است.
- کرایوتراپی (یخ زدگی) برای زگیلهای کوچک
- الکتروتراپی (سوختن زگیل)
- لیزر درمانی
- اینترفرون مستقیماً به زگیل تزریق میشود
- درمان جراحی
نوع درمانی که توصیه میشود به اندازه زگیلها، تعداد آنها و مکان آنها بستگی دارد. برخی از درمانها برای زنان باردار توصیه نمیشود.
آیا واکسن زگیل تناسلی میتواند به جلوگیری از زگیلهای تناسلی کمک کند؟
اینکه واکسن از زگیلهای تناسلی محافظت میکند یا نه، به واکسن خاصی که دریافت میکنید بستگی دارد. حدود 90 درصد از زگیلهای تناسلی توسط ویروس HPV 6 و HPV 11 ایجاد میشوند. هر دو گارداسیل و گارداسیل 9 در برابرویروس HPV 6 و HPV 11 موثر هستند، اما واکسن سرواریکس این کار را نمی کند.
گارداسیل برای بیماران 9 تا 45 سال تأیید شدهاست و بیشتر سازمانهای بهداشتی واکسیناسیون بین 11 تا 12 سال را توصیه میکنند. نکته مهم این است که واکسن فقط در صورتی موثر است که شخص آن را قبل از عفونت دریافت کند. واکسن نمیتواند زگیل تناسلی را که قبلاً مبتلا شدهاید درمان کند.
تبخال تناسلی
تبخال دستگاه تناسلی نوعی عفونت آمیزشی است که توسط (HSV) ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد میشود. این ویروس دستگاه تناسلی، دهانه رحم و همچنین پوست سایر قسمتهای بدن را تحت تأثیر قرار میدهد. دو نوع ویروس هرپس سیمپلکس وجود دارد: HSV-1 یا تبخال تناسلی نوع 1 و HSV-2 یا تبخال تناسلی نوع 2.
تبخال تناسلی یک بیماری مزمن است. مزمن، در پزشکی به معنای طولانی مدت است. با این حال، بسیاری از افراد هرچند حامل ویروس هستند، هرگز علائمی ندارند. بسیاری از افراد مبتلا به تبخال تناسلی دارای تبخال تناسلی مکرر هستند. هنگامی که فرد در ابتدا آلوده میشود، عود مجدد اتفاق میافتد، اگر بیشتر اتفاق بیفتد. با گذشت زمان دورههای بهبودی بیشتر و بیشتر میشوند. هر زمان با گذشت زمان شدت آن کمتر میشود.
از کجا بفهمیم دچار تبخال تناسلی شدهایم
اکثر افراد مبتلا به تبخال دستگاه تناسلی هیچ علائمی ندارند، علائم بسیار خفیفی دارند که مورد توجه قرار نمیگیرند یا علائمی دارند اما آنها را به عنوان عفونت تشخیص نمیدهند. شایعترین علامت تبخال تناسلی، مجموعهای از زخمهای تاول زده است که معمولاً در واژن، دهانه رحم، آلت تناسلی مرد، باسن یا مقعد قرار دارند. علائم ممکن است چندین هفته طول بکشد و از بین برود. آنها ممکن است در هفتهها، ماه ها یا سالها برگردند.
اولین باری که علائم تبخال تناسلی ظاهر میشود، “اپیزود اول” یا “تبخال اولیه” نامیده میشود. علائم اولیه تبخال معمولاً بیشترازشیوع بعدی قابل توجه است.
علائم تبخال دستگاه تناسلی ممکن است این گونه باشد:
- تاول
- احساس سوزش در صورت جاری شدن ادرار از طریق زخمها
- عدم توانایی در ادرار کردن در صورت تورم شدید زخمها مجرای ادرار را مسدود میکند
- خارش
- زخمهای باز
- درد در ناحیه آلوده
در طی تبخال تناسلی اولیه، علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- غدد متورم و حساس در ناحیه لگن و زیر بازوها
- تب
- لرز
- سردرد
- احساسات دردناک، شبیه آنفولانزا
هنگامی که علائم اولیه تبخال تناسلی وجود دارد، آنها معمولاً از 2 تا 20 روز پس از عفونت ظاهر میشوند. اما ممکن است سالها طول بکشد تا اولین علائم ظاهر شود.
زخمهای اولیه تبخال تناسلی معمولاً در حدود 2 تا 4 هفته بهبود مییابند. اما ویروس در بدن باقی میماند. میتواند شعله ور شود و دوباره زخم ایجاد کند. علائم برافروختگی معمولاً طی 10 تا 14 روز بهبود مییابد. علائم تبخال تناسلی ممکن است دردناکتر باشد و در زنان یا مردان مبتلا به بیماریهایی که باعث ضعف سیستم ایمنی بدن مانند لوسمی و اچ آی وی میشوند، طولانیتر است.
درمان تبخال تناسلی
درمان تبخال دستگاه تناسلی معمولاً شیوع را کاهش میدهد اما نمیتواند ویروسهای هرپس سیمپلکس را درمان کند. این فقط میتواند فعالیت ویروس را سرکوب کند.
داروهایی مانند داروهای ضد ویروسی میتوانند زمان بهبودی زخمهای تبخال تناسلی را تا حد زیادی افزایش دهند و درد را کاهش دهند. داروها همچنین میتوانند در اولین نشانه شیوع برای کمک به مبارزه با علائم استفاده شوند. به افرادی که شیوع دارند نیز ممکن است برای به حداقل رساندن احتمال وقوع در آینده داروهایی برای آنها تجویز شود، زیرا این احتمال وجود دارد که غالباً در افرادی که دارای سیستم ایمنی سرکوب شده هستند رخ دهد.
برای مراقبت در منزل و درمان تبخال تناسلی، استفاده از پاک کنندههای ضد عفونی کننده هنگام حمام یا نشستن در آب گرم همیشه تجویز میشود.
آیا ممکن است ازتبخال تناسلی پیشگیری کرد؟
تنها اصل برای جلوگیری از ابتلا به بیماریهای مقاربتی، پرهیز از فعالیتهای جنسی بدون محافظت است. با اقدامات زیر میتوان خطر ابتلا به تبخال دستگاه تناسلی را کاهش داد:
- استفاده از کاندوم لاتکس، روش صحیح در زمان رابطه جنسی، اگرچه این کاملاً باعث تبخال تناسلی نمیشود، اما خطر عفونت را تا حد زیادی کاهش میدهد.
- اطمینان حاصل کنید که شریک زندگی شما داروی مناسبی را علیه بیماریهای مراقبتی مصرف میکند. شریک آلوده باید آشکارا با یک پزشک صحبت کند.
- در صورت بروز علائم بیماری شریک زندگی، باید از انجام فعالیتهای جنسی واژن، مقعد و دهان خودداری شود.